ره آورد نور

اشاره

یکی از شاهکارهای بزرگ سخن فارسی که در ادب ایران زمین، بلکه در ادب جهان همانندی برای آن نمی توان یافت، رازنامه بزرگ جلال الدین بلخی (مولوی) موسوم به مثنوی معنوی است که از جهت محتوا و کیفیت بر تمام مثنوی های سروده شده، امتیازی خاصّ دارد؛ چنانکه هر گاه اصطلاح مثنوی به میان می آید، مثنوی معنوی مولوی به ذهن تبادر می کند.

نظر به جایگاه ویژه این اثر گرانبها در علوم اسلامی و حوزه معارف الهی و نیز استفاده روزافزون اجتماع انسانی از چنین مجموعه غنی و ارزشمندی، مؤسسه خدمات کامپیوتری نور وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بر آن شد تا نرم افزار چندرسانه ای حاضر را به پژوهشگران و علاقه مندان حوزه ادب و معنا تقدیم دارد. در این لوح فشرده، متن شش دفتر مثنوی معنوی با صوت کامل ابیات به همراه متن کامل قرآن کریم گنجانده شده و افزون بر این، پنج عنوان شرح جامع مثنوی طی 32 جلد در آن ارائه گردیده است که کاربر به کمک قابلیت های متنوع پژوهشی در برنامه می تواند به تحقیق در این کتاب شریف بپردازد و به گونه ای مطلوب از لطایف ادبی و معارف معنوی آن بهره مند شود.

 الف - موضوع اطلاع رسانی

1. پایگاه اطلاع رسانی تبیان   Tebyan.net

این پایگاه از فعال ترین پایگاه های اطلاع رسانی می باشد که در سال 1381 فعالیت خود را شروع کرد و بخش های متنوعی را در زمره فعالیت های خود ارائه داد که مهم ترین آنها عبارت اند از:

1. بخش معارف، با امکان دسترسی به حجم عظیمی از اطلاعات اسلامی؛
2. مجتمع آموزشی، به عنوان یکی از مهم ترین بخش های پایگاه؛
3. حوزه علمیه، شامل آموزش دروس سطوح مختلف حوزه؛
4. پرسش و پاسخ، دریافت سؤالات از طریق پیام نگار (mial-E) و پاسخ سؤالات در کوتاه ترین زمان ممکن؛
5. بخش مسابقات فرهنگی؛
6. معرفی صدها پایگاه اسلامی، فرهنگی، اجتماعی، علمی و آموزشی.

مقدمه

تبلیغ و ترویج دین مقدس اسلام، با بیان احکام و آموزش مسائل شرعی پیوند خورده است. مبلّغان دینی پس از آشنا نمودن مردم با کلیات اسلام و مبانی اعتقادی، به بیان مسائل شرعی می‌پردازند. آن‌ها برنامه‌ عملی اسلام را برای پرستش و عبودیت پروردگار یکتا و پیوستن به صفوف مؤمنان برای علاقه‌مندان بازگو می‌کنند. احکام شرعی که امروزه به این صورت در دسترس ما قرار دارد تاریخ یک هزار ساله‌ای را  برای استنباط، تدوین و تبویب پشت سر گذاشته است. عالمان و دانشمندان مسلمان صدها سال است که در حوزه‌های درس و بحث دینی برای استخراج احکام شرعی از منابع کتاب و سنّت، تلاش طاقت‌فرسایی را متحمل شده‌اند.

در مکتب اسلام،  عمل به تکالیف شرعی و انجام وظایف دینی از سن معینی واجب می‌شود که اصطلاحاً به آن سن تکلیف می‌گویند. نوجوانان پسر یا دختر پس از ورود به این سن، مکلَّف نامیده می‌شوند. در واقع، نقطه شروع سیر کمال انسانی و ورود به جرگه بندگی خداوند متعال از سن بلوغ که تحولات جسمی ‌و روحی تازه‌ای را در آدمی به‌وجود می‌آورد، آغاز می‌گردد. این تحولات انسان را برای به دوش کشیدن امانت الهی و انجام تکالیف شرعی آماده می‌سازد. رسیدن به سن بلوغ اوّلین شرط از شرایط تکلیف شمرده می‌شود،  شروط دیگری مانند عقل و قدرت نیز برای وجوب عمل به احکام الهی وجود دارد.

 اشاره

امروزه به كارگيري روش‌ها و ابزارهاي جديد به منظور بهبود آموزشی و كمك به سرعت بخشيدن اهداف‌، از اصول شناخته شده در امر آموزش است كه نسبتاً بيشتر متخصصان و اساتید آموزش، استفاده از نرم‌افزار و دنياي ديجيتال را بهترين روش مي‌دانند؛ زیرا مشكلات سنّتى انتقال اطلاعات كه شامل: پيمودن مسيرهاى طولانى‌، صرف هزينه‌هاى سنگين مالى‌، اتلاف وقت و زمان بر بودن مى‌شد، با وجود فناورى‌هاى نوين آموزشی كاهش يافته و اطلاعات و آموخته‌ها در كوتاه‌ترين زمان و با صرف حداقل هزينه قابل دسترسى گرديده است.

در اين نوشتار سعي شده است ضمن بررسي تأثيرات نرم‌افزارهاي رايانه‌اي در امر آموزش حجاج، به تأثیر حج بر گسترش این نرم‌افزارها  به‌خصوص در روش‌های نوین بپردازد.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی رابط  کاربر و قابلیت های جستجوی نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم در سه حوزه: قرآن، حدیث، فقه و احکام بر اساس معیارهای ارزیابی استخراج شده از منابع معتبر انگلیسی و فارسی است. از میان 12 مرکز تولید نرم افزارهای اسلامی، مرکز تحقیقات کامپیوتری نور، به عنوان بهترین تولیدکننده رابط  کاربر و قابلیت های جستجوی محصولات نرم افزاری شناخته شد.

در طلیعه بهار 1391 که از سوی مقام معظم رهبری سال «حمایت از تولید ملی و سرمایه ایرانی» نام‌گذاری شده است، مجموعه دیگری از نرم‌افزارهای اسلامی به همت و اندیشه و سرمایه ایرانی و با مشارکت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت تولید و آماده عرضه شد.

در ابتداء این مراسم، مدیر پایگاه اطلاع‌رسانی حج و مجری تولید این نرم‌افزارها حجت الاسلام برکت رضایی به ایراد سخن پرداخت و گوشه‌ای از ویژگی‌ها و قابلیت‌های این نرم‌افزارها را تشریح نمودند.

اشاره

نظر به اهمیت و جایگاه تولیدات چند رسانه‌ای در دنیای امروز، تهیه برنامه هایی از این دست بسیار ضروری می‌نماید. برای تحقق این مهم، به ابزارهایی روزآمد و توانمند جهت تولید این نوع قالب‌های اثربخش و مفید که از آن جمله می‌توان به ساخت و عرضه کتاب‌های گویا اشاره کرد، نیازمندیم. از این رو، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی اقدام به راه‌اندازی استودیوی چند رسانه‌ای به همراه تجهیزات لازم و روز دنیا با قابلیت‌های صوتی و تصویری گوناگون نموده است تا زودتر و مطلوب‌تر به اهداف خویش در این حوزه نایل آید.

مقدمه

رشد و شکوفایی روزافزون زبان و ادبیات فارسی، مرهون هنرمندانی صاحب‌دل و خردمندانی سخن‌شناس است که در طول تاریخ ایران، مردانه کوشیده‌اند و با تحمل سختی‌های فراوان، حاصل خردورزی‌های حکیمانه، دریافت‌های عارفانه و احساسات شاعرانه خویش را در قالب الفاظی دل‌انگیر به نظم و نثر کشیده‌اند.
بی‌تردید، «خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی»، هنرمندی بی‌بدیل یا کم‌نظیر در این عرصه مي‌باشد. گرچه روزگاری به درازای هفت قرن، از زمان آفرینش غزل‌های سحرآمیز وی می‌گذرد، ولی هنوز غبار کهنگی بر آن ها ننشسته، در سرتاسر جهان، هر روز با عشقی تازه‌تر، این دیوان دلنشین را می‌خوانند و از آن بهره‌ها می‌اندوزند.