پيش از هر توضیحی لازم است اشاره شود که پایگاه حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت در زمینه مباحث حج و زیارت، یک پایگاه اطلاع‌رسانی کاملی است که به طور شایسته‌ای توانسته است با توجه به موضوع این پایگاه، به ارائه مطلب بپردازد و در قالب‌های مختلف متن، محتواي خود را در اختیار کاربر قرار دهد.
یکی از امتیازات این پایگاه می‌توان به مباحث آموزشی آن اشاره داشت که به‌خوبی از تمامی قابلیت‌های یک رسانه دیجیتال مشتمل بر عکس، فیلم و متن در این خصوص استفاده شده است. یکی دیگر از مزيت‌هاي این پایگاه اینترنتی می‌توان به ارتباط آن با کتابخانه تخصصی حج اشاره داشت. کتابخانه پُرمحتوایی که اطلاعات، کتاب‌ها و مجموعه مقالات دو دهه گذشته بعثه مقام معظم رهبری را تجمیع نموده است؛ به گونه‌ای که پاسخگوی تمامی نیازهای مطالعاتی روحانیان و زائران خانه خدا و عتبات عالیات مي‌باشد. از دیگر ويژگي‌هاي بالای این پایگاه، قسمت خبر آن است. ارائه آخرین خبرها، پُربیننده‌ترین خبرها، پُربحث‌ترین خبرها و دیگر مقولات وابسته، همگی دارای حجم خوبی از اطلاعات است.
در باره كاستي‌هاي این پایگاه مي‌توان به تکرار برخی از گزینه‌ها در آن اشاره داشت؛ گزینه‌هایی چون: نگارخانه، فیلم، بانک صوت و... . نکته دیگر در خصوص كاستي این پایگاه می‌توان غیر فعال بودن برخی از گزینه‌های آن را بر شمرد؛ از جمله بخش پرسش و پاسخ.
معرفي پايگاه
پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، به چند بخش كلي تقسیم شده است که عبارت‌اند از:
1.خبرگزاری:
این قسمت به خبرگزاری این حوزه اختصاص دارد كه با توجه به موضوعات خبری، در 5 دسته: حج و عمره، عتبات و سوریه، جهان اسلام به گزارش تصویری و اندیشه تنظيم شده است. در هر یک از بخش‌های يادشده، متناسب با موضوع، مجموعه‌ای از خبرهای مفید در زمینه زیارت که در خبرگزاری‌های جهان اسلام و ایران درج شده، در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.
قسمت‌های دیگری در بخش خبرنگاران نیز درج شده است، مانند: بايگاني اخبار، جستجوی پیشرفته در اخبار و... که کاربران می‌توانند از طريق كليدواژه به جستجوی اخبار مورد نظر خود بپردازند.
2.کتابخانه:
این کتابخانه در دو بخش کلی، کتاب‌ها و مقالات را در دسترس قرار می‌دهد. با کلیک روی هر موضوع، مجموعه‌ای از کتاب‌ها و مقالات مرتبط با آن به نمایش در خواهد آمد که با انتخاب هر کتاب، ابتدا فهرست مطالب آن پیش روی کاربر قرار می‌گیرد و در نهایت، متن هر کتاب با امكان انتخاب عنوان‌های آن نمایش داده خواهد شد. روحانیون کاروان‌های حج می‌توانند در موضوعاتی مانند: «مسائل اجتماعی حج»، «احکام و مناسک»، «اماکن و آثار اسلامی»، «خاطرات و سفرنامه‌ها»، «پاسخ به شبهات اعتقادی و نشریات تخصصی» و «عتبات عالیات»، از اطلاعات این کتابخانه تخصصی استفاده کنند.
3.اماکن:
در این قسمت، ده شهر مذهبی جهان اسلام انتخاب شده است که با کلیک روی شهر انتخابي، اماکن مذهبی آن شهر به صورت خلاصه به کاربر معرفی می‌شود. همچنین اعمال مخصوص به این اماکن، مشخصات مکان‌های زیارتی و بزرگان مدفون در آن شهرها و موقعیت جغرافیایی سیاسی ـ فرهنگی این شهرها نیز در این قسمت به طور کامل تشریح شده است.
4.نگارخانه:
در اين بخش، عکس‌های بسیار متنوع و جالب توجهی از اماکن مذهبی مسلمانان در 8 قالب کلی به همراه اطلس جغرافیایی جزیرةالعرب و سرزمین وحی قرار گرفته است.
5.دسته بندی‌ها:
این بخش كه سمت راست صفحه اصلي پايگاه قرار گرفته، به 12 زیرمجموعه تقسیم شده است:
5 ـ 1. آموزش احکام و مناسک حج:
این قسمت، تحت عنوان‌های: عمره تمتع، حج تمتع، آداب عمره و حج و همچنین ادعیه و زیارات به ارائه مطلب پرداخته است که در هر مقوله، مطالبی مفید و کاربردی در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.
در عمره تمتع، 9 عنوان، از جمله: کیفیت احرام محرمات مخصوص آقایان، محرمات مخصوص بانوان، محرمات احرام مشترک بین مرد و زن محرمات کفاره‌دار و بدون کفاره، طواف کعبه، نماز طواف، سعی و تقصیر وجود دارد که کاربران با انتخاب هر کدام می‌توانند اطلاعات کاملی را در زمينه مورد نظر به دست آورند.
در قسمت حج تمتع، عنوان‌هایی چون: احرام در مکه، وقوف در عرفات، وقوف در مشعر الحرام، رمی جمره عقبه، قربانی، حلق تا تقصیر، طواف حج، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه، طواف نساء، نماز طواف نساء، بیتوته در منا و رمي جمرات سه‌گانه وجود دارد که با کلیک روی هر کدام از این عناوین، اطلاعاتی کامل به همراه تصاویری گویا پیش روی كاربر قرار می‌گیرد.
قسمت آداب عمره و تمتع نیز شامل 14 عنوان ذیل است:
مستحبات احرام، مکروهات احرام، آداب رفتن به مسجد الحرام، مستحبات طواف، مستحبات نماز طواف، مستحبات سعی، برخی از مستحبات وقوف در عرفات، مستحبات وقوف در مشعر الحرام، مستحبات رمی، مستحبات قربانی، مستحبات صفا، سایر مستحبات مکه معظم، پرهیز از اختلاف و چند مسأله.
ادعیه و زیارات نیز شامل 4 عنوان است که عبارت‌اند از: زیارت پیامبر اکرم(ص)، زیارت حضرت فاطمه(س)، زیارت ائمه بقیع(ع) و زیارت جامعه اول (جامعه صغیره).
5 ـ 2. حج در کلام امام و رهبری:این بخش به چهار عنوان به شرح ذيل تقسیم شده است:
- - پیام‌های امام(ره) به حجاج: مشتمل بر پیام‌های حضرت امام خمینی(ره) به حجاج بیت الها الحرام از سال 1357 لغایت 1367 شمسی؛
- - بیانات رهبری در جمع کارگزاران حج: شامل دیدار دست‌اندرکاران مراسم حج با مقام معظم رهبری و بیانات ایشان از سال 1370 لغایت 1389 شمسی؛
- - دیدارهای رهبری با دست‌اندرکاران حج: گزارشی از دیدارهای رهبر معظم انقلاب با کارگزاران حج از سال 1370 تا 1390 شمسي.
5 ـ 3. بانک فیلم: در این قسمت، 9 عنوان کلی طي 39 زیرعنوان متنوع از فیلم‌هایی آموزشی در اختیار کاربران قرار گرفته است که با کلیک روی هر زیرعنوان، فهرست فیلم‌هایی که در آن مقوله ارائه شده، توسط کاربر قابل دریافت و ذخیره‌سازی است.
عناوين كلي اين قسمت عبارت‌اند از: آموزش حج تمتع، عمره مفرده اماکن مکه و مدینه، عتبات عالیات، سخنرانی‌ها، بررسی و نقد عقاید وهابیت، ادعیه و مداحی و مستند حج.
5 ـ 4. بانک صوت: این قسمت در 8 عنوان کلی و 18 زیرعنوان مختلف به ارائه فایل‌های صوتی اختصاص يافته است.
5 ـ 5. نرم‌افزار: 12 عنوان نرم‌افزار تولیدشده در زمینه حج و زیارات به صورت خلاصه و مفید در این قسمت معرفی شده‌اند. این نرم‌افزارها عبارت‌اند از: کتابخانه جامع حج، کتابخانه زائر، همراه زائر، کتابخانه اعتقادات و پاسخ به شبهات، کتابخانه عتبات عالیات و سوریه، مکتبة الحج، کتابخانه اسرار و معارف حج، کتابخانه احکام و مناسک حج، کتابخانه اماکن و آثار اسلامی، کتابخانه سفرنامه وخاطرات حج، راهیان آسمان و مسافر قبله.
5 ـ 6. پخش زنده اماکن مقدس: كه به صورت زنده از اماكن مقدسي چون: مسجد الحرام، مسجد النبی و مطاف و رکن یمانی تصاویری پخش خواهد شد.
5 ـ 7. وضعیت آب و هوا: نمایش میزان درجه حرارت و وضعیت جوی 10 شهر مذهبی جهان تشیع، در این قسمت قرار گرفته است.
5 ـ 8. مناسبت‌های امروز: در این بخش، وقایع و رویدادهای مهم در سال‌هاي شمسی، قمری و میلادی ارائه شده است.
5 ـ 9. پاسخ به شبهات: در این قسمت، سؤالات و شبهات مربوط به تشیع، شفاعت، رجعت حضرت مهدی(عج) و.... به همراه پاسخ آن‌ها با استناد به آیات قرآن و روایات ائمه معصومین(ع) گنجانده شده است.
5 ـ 10. پرسش و پاسخ: این بخش، در حال آماده‌سازی است.
5 ـ 11. فصلنامه میقات حج: كه دربردارنده مطالب و مقالات 87 شمارۀ فصلنامه میقات حج که از پائیز 1371 لغایت زمستان 1390 به چاپ رسیده مي‌باشد. کاربران می‌توانند به‌راحتی این مطالب را مطالعه و یا ذخیره نمایند.
5 ـ 12. پیوندها: از طریق این قسمت از پایگاه می‌توان به پایگاه‌های نمایندگی ولی فقیه شامل: معاونت امور فرهنگی، مدیریت اهل سنت، مؤسسه فرهنگی هنری مشعر، آموزش مجازی زائر و سامانه آموزش مجازی و همچنین به پایگاه‌های سازمان حج و زیارت شامل: سازمان حج و زیارت، پایگاه خبری سازمان حج و زیارت و مرکز پزشکی حج و زیارت دسترسی داشت.
6.معاونت‌ها:
6 ـ 1. معاونت امور فرهنگی: با کلیک روی این گزینه، به پایگاه معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری متصل می‌شویم. در صفحه اول این پایگاه، مجموعه‌ای از اخبار و رویدادهایی که در زمینه فرهنگی در عرصه حج رخ داده، ارائه شده است. همچنین در این صفحه به مطالبي مانند: یادداشت، و دانستنی‌های حج، گفتگو، مقالات، مؤلفان روحانی، وبلاگ و... می‌توان دست یافت .
6 ـ 2. مؤسسه فرهنگی هنری مشعر: با ورود به این پایگاه، انبوهی از پیوند‌های مفید و متنوع در دسترس کاربر خواهد بود. پیوند‌هايی تحت عنوان: سفرنامه، گلستان کتاب، ادعیه و مناجات.
در این پایگاه، جدیدترین اخبار و اطلاعات در زمینه حج و عتبات عالیات و همچنین گنجینه تصاویر و فهرست آثار منتشرشده ارائه شده است.
6 ـ 3. مدیریت اهل سنت: از جمله مهم‌ترین قسمت‌های این پایگاه، اخبار و اطلاعات مجموعه فعالیت‌ها و اقدامات اهل سنت در زمینه‌های گوناگون دینی است.
در این قسمت، معرفی کتاب‌ها، نشریات و نرم‌افزارهایی در زمینه اهل سنت نیز به چشم می‌خورد.
6 ـ 4. سامانه آموزش مجازی زائر (zaer.hajj.ir): یکی از جالب‌ترین و مفیدترین پیوند‌های این پایگاه به شمار مي‌رود.
از جمله قابليت‌هاي این پایگاه می‌توان به موارد ذیل اشاره كرد: کلاس آنلاین زائران، تالار گفتگوی زائران، پرسش‌های متداول، آموزش مجازی، دانستني‌های عربستان و فرهنگ‌نامه سرزمین وحی.
از دیگر قسمت‌های کاربردی این پایگاه، تابلوی اعلانات می‌باشد که در خصوص شيوه ثبت نام، دوره آموزشی مجازی و روش شرکت درکلاس آنلاین، اطلاعات کاملی را ارائه می‌دهد.
6 ـ 5. سامانه آموزش مجازی بعثه (amoozesh.beseh-rohani): این سامانه متعلق به مدیریت آموزش معاونت فرهنگی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت است.
در این پایگاه، كلاس آنلاین، بسته‌های آموزشی، آزمون و وضعیت آموزشی، از اصلي‌ترین قسمت‌ها هستند. افزون بر اين، گزينه‌هايي مانند: تقویم آموزشی، دوره‌های آموزشی در دو زمینه حج و عمره و همچنین عتبات، شيوه ثبت نام در دوره‌های آموزشی برای روحانیون، مداحان و مسئولان کاروان‌ها، در این پایگاه قابل دسترسي است.
6 ـ 6. سامانه جذب و گزینش (azmoon.hajj.ir): این سامانه با هدف جذب و انتخاب روحانیون کاروان و يا مسئول فرهنگی کاروان‌ها از طریق آزمون راه‌اندازی شده است.
6 ـ 7. رسیدگی به شکایات (shekayat.hajj.ir): این سامانه به دفتر نظارت و بازرسی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت تعلق دارد. در این سامانه مخاطبان می‌توانند شکایات خود را در سه قالب: متن، تصویر و صدا جهت رسیدگی ارسال کنند و پس از دریافت کد رهگیری، منتظر پاسخ مسئولان این دفتر باشند.
7.اخبار:
این قسمت از پایگاه، مشتمل بر سه بخش آخرین اخبار، پربیننده‌ترین اخبار، پربحث‌ترین اخبار مي‌باشد.
