کليدواژگان:پردازش ابري، فناوری، خدمات بر خط، پشتيبان
مقدمه
«پردازش ابری» يا «پردازش انبوه» یک فناوری جدید است که به‌تازگی از طرف شرکت‌هاي مختلف از جمله: مايکروسافت، گوگل، آمازون و آي بي ام عرضه شده است. در این سیستم به جای نصب چندین نرم‌افزار بر روی چند رايانه، تنها یک نرم‌افزار، یک بار اجرا و بارگذاری می‌شود و تمامی افراد از طریق یک خدمات بر خط (online services) به آن دسترسی پیدا می‌کنند. به این پروسه «پردازش ابری» یا در اصطلاح Cloud Computing می‌گویند.
پيش‌بيني مرکز خبری InfoWorld بر اين اساس است که طي يک دهه آتي، دنیای IT بر آن خواهد شد تا تمرکز اصلي خود را بر خدمات اينترنتي (Cloud) متمرکز کند. از اين رو، حرکت به سمت پردازش در ابرها طي پنج سال آينده آغاز خواهد شد. در حال حاضر، برخي خدمات بر اساس اين سياست‌ها عرضه مي‌شوند که از جمله آن‌ها مي‌توان به EC2 شرکت آمازون اشاره کرد. در نهايت، ظهور «پردازش ابري» باعث خواهد شد نياز به پردازش در شرکت ها کاهش يابد.
آشنايی با پردازش ابری
پردازش ابری مفهومی کاملاً با معنا است. ایدۀ آن بسیار ساده است. به جای حفظ اطلاعاتتان بر روی رايانه شخصی، آن را بر روی سِروری در اینترنت نگهداری خواهید کرد. برای شما هیچ اهمیتی نخواهد داشت که این کامپیوتر کجا قرار دارد. این امکان وجود دارد که اطلاعات شما بر روی تعداد بسياری از رايانه‌ها و نه فقط یک کامپیوتر حفظ و نگهداری شود. اطلاعات در جایی درهوا است،در ابرها! تاوقتی که به اینترنت متصل باشید و پهنای باند کافی هم داشته باشید، می‌توانید عکس‌ها، فایل‌ها و حتی فیلم‌های خود را با استفاده از دستگاه مورد نظرتان مثل تلفن همراه، کامپیوتر کیفی، یا کیوسک‌های اینترنت در فرودگاه به سِرور مورد نظر منتقل کنید.
انتقال اطلاعات به ابر بدین مفهوم خواهد بود که مجبور نخواهید بود به خاطر بسپارید که فایل صفحه گستردۀ خود را در کجای رايانه حفظ کرده اید و ناچار نخواهید بود از همه چیز پشتیبان (backup) بگیرید یا از دستگاهی به دستگاه دیگر منتقل کنید. ابرها به شما اجازه خواهند داد تا بانک اطلاعاتی را ایجاد کنید، آن را با خود حفظ کنید و تا زمانی که زنده هستید، آن را توسعه دهید.
فرض کنید که شما مدیر یک شرکت یا بخشی از یک اداره هستید و باید برای هر یک از کارمندان خود یک کامپیوتر و نرم‌افزار‌هایی را خریداری کنید. خرید نرمافزارها مستلزم خرید لیسانس نرمافزارها نیز هست. این امر می‌تواند به یک کابوس برای مدیران شرکت‌ها تبدیل شود. مدیریت دسترسی به نرمافزارها و مدیریت هزینه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، یکی از سخت‌ترین کار‌های مدیران در سازمان‌های بزرگ است.
در پردازش ابری تنها وظیفه‌ای که بر عهده رايانه‌‌های شخصی است، ارتباط برقرار کردن با ابر است که به‌سادگی اتصال به یک سِرور اینترنت است و از آن‌جا به بعد تمام کار‌ها توسط ابر رايانه‌ای پردازش می‌شوند.
اگر از خدمات ایمیل تحت وب استفاده می کنید، هر روز به درون یک ابر رايانه‌اي قدم می‌گذارید! با استفاده از این خدمات، اطلاعات و پردازش‌های ایمیل بر روی کامپیوتر شما اجرا نمی‌شود و توسط یک ابر رايانه‌ای کنترل و مدیریت می‌شود.
مزایای فوق در مورد پردازش ابری، مزایایی است که می تواند در مورد پردازش تمام اطلاعات از جمله اطلاعات اسلامی مورد توجه قرار گیرد. دسترسی به یک نرم افزار اسلامی از طریق خدمات بر خط، تشکیل یک بانک عظیم از اطلاعات اسلامی به عنوان یک ابر رايانه‌ای، کم کردن هزینه های نرم افزاری و سخت افزاری اتصال به اطلاعات و تسهیل در دسترسی به اطلاعات اسلامی محققان، از مزایایی است که این روش در بر دارد.
معماری پردازش ابری
وقتی از پردازش به صورت یک ابر حرف می‌زنیم، بهتر است که یک ابر رايانه‌ای را در دو قسمت فرض کنیم: بخش انتهایی و ابتدایی. این دو قسمت توسط یک شبکه به هم متصل می‌شوند. این شبکه معمولاً اینترنت است.
بخش ابتدایی همان قسمتی است که کاربران مشاهده می کنند و اطلاعات و شکل ظاهری نرمافزارها است. بخش انتهایی همان «ابر» رايانه‌اي است که پردازش‌ها را در بر می‌گیرد. نرم‌افزاری که برای ارتباط با بخش انتهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز جزء بخش ابتدایی است.
بخش انتهایی یا همان ابر، از چندین کامپیوتر و سرور و واحد‌های ذخیره تشکیل شده است. از نظر نرم‌افزاری، ابر دارای هر گونه نرم‌افزاری می‌تواند باشد. در این میان، رايانه نیز وظیفه مدیریت ابر و نظارت بر ترافیک و تبادلات اطلاعات را بر عهده دارد.
در داخل خود رايانه‌ها نرمافزارهای چند منظوره‌ای رابط (Middleware) نیز وظیفه تنظیم پردازش‌ها و ارسال اطلاعات به ابر را دارند.
با بیشتر شدن تعداد کاربران یک ابر، اطلاعات نیز به همین ترتیب بیشتر می‌شود. برای ذخیره اطلاعات زیاد در ابعاد کار‌های یک شرکت، نیاز به واحد‌های ذخیره بسیار پیشرفته و پرحجمی است. در بعضی از ابرها از تمام اطلاعات داخل شبکه یک کپی گرفته می‌شود و آن را به عنوان پشتیبان (Backup) نگهداری می‌کنند تا در صورت ایجاد اخلال در ابر، بتوان از آن استفاده کرد.
مزايا و چالش پردازش ابری در شرکت ها و شبکه های رايانه‌اي
شاید فکر کنید که چرا یک شرکت یا یک شبکه از رايانه‌ها باید اطلاعات و پردازش‌ها و تراکنش‌های خود را به شبکه دیگری بسپارد؟ در ادامه به این سؤال پاسخ می‌دهیم.
- - با استفاده از پردازش ابری، کاربران می‌توانند از هر کجا و در هر زمان از اطلاعات استفاده کنند و به ابر وارد شوند.
- - پردازش ابری هزینه‌های سنگینی را که شرکت‌ها برای سخت‌افزار متحمل می‌شوند، کاهش می‌دهد. دیگر نیازی به خریدن‌هارد دیسک‌های پرظرفیت و پردازشگر‌های پیشرفته ندارید. از طرفی نیاز به فضاهای ذخیره (Physical) نیست و با قرار دادن اطلاعاتتان روی ابزار ذخیره دیگر تنها هزینه اجاره و دسترسی به اطلاعات خود را می‌پردازید.
- - هزینه خرید نرمافزارها نیز تا حد بسياري کم می‌شود؛ زیرا دیگر نیازی به خرید یک نرم‌فزار برای هر کاربر نیست. تنها یک نرم‌افزار که برای پردازش ابری طراحی شده است، برای تمام یک مجموعه کافی است.
تنها نگرانی پردازش ابری، امنیت اطلاعات و نفوذپذیری این سیستم است. در صنعت IT اولین عاملی که موفقیت یک سیستم را تضمین می‌کند، امنیت اطلاعات است.
پردازش ابری در شرکت های بزرگ
پردازش ابری در ابتدای راه خود است و شرکت‌های بسياري در این زمینه در حال سرمایه گذاری هستند. در صورت رفع مشکلات امنیتی این روش، پردازش ابری توجهات فراواني را به خود جلب خواهد کرد.
تقریباً همۀ شرکت‌ها در صنعت فناوری اطلاعات در این حوزه سرمایه گذاری کرده‌اند، از جمله شرکت مایکروسافت که در چند ماه گذشته کنفرانس خود را عمدتاً به نمایش محصولات جدید در این حوزه معطوف ساخت. البته ما هنوز با ابرها فاصلۀ بسياريی داریم؛ چون اتصالات اینترنت قوی نیستند و همه کاربرها به اتصالات پرسرعت دسترسی ندارند. و برخی از فناوری‌های شبیه به «ابرها» چندان موفقیت‌آمیز نبوده‌اند. مسائلی در حوزۀ امنیت هنوز مطرح است که باید به مرور زمان حل شود تا ایدۀ پردازش ابری به شكل مطلوبي تحقق يابد.
با این حال، شرکت ها بهتر می‌توانند از این فناوری بهره گیرند. شرکت آمازون درگیر ارائۀ خدمات پردازش ابری شده و هم اکنون به 440000 برنامه‌نویس امکان اجارۀ توان پردازش و فضای نگهداری اطلاعات می‌دهد که هر سه ماهه 30000 نفر به این تعداد می‌پیوندند. برخی دیگر از شرکت‌ها نیز به جای توسعۀ زیرساختار اطلاعاتی خود، از آمازون استفاده می‌کنند تا نرمافزارهای جدید را بر روی ابرها مورد استفاده قرار دهند. آمازون امیدوار است که با مرور زمان، شرکت‌ها حاضر شوند فعالیت‌های بیشتری را به ابرها منتقل کنند؛ چون این کار هزینه‌هایشان را کمتر خواهد کرد. تحلیل‌گر شرکت IDC معتقد است که تا سال 2012 بیش از 42 میلیارد دلار به سوي صنعت پردازش ابری سرازیر خواهد شد که در مقایسه با رقم فعلی که برابر با 16 میلیارد دلار است، قابل توجه می باشد. گفته می‌شود که پردازش ابری، بنیاد 20 سال آیندۀ صنعت فناوری اطلاعات خواهد بود. به همین دليل است که شرکت‌هایی از قبیل: گوگل، آی بی ام و سیسکو به این جهت در حال حرکت‌اند.
توليد نرم افزار امنيتی پيشرفته بر مبنای فناوری پردازش ابری
با تولید یک نرم‌افزار امنیتی پیشرفته، امکان ارائه خدمات حفاظتی به کاربران اینترنت، از دوردست و بدون وابستگی به منابع و ظرفیت‌های محلی رایانه‌ها امکان‌پذیر می‌شود. این برنامه که Panda Cloud Antivirus لقب گرفته است، بر مبنای فناوری «Cloud Computing» طراحی و تولید شده و تمامي ظرفیت‌ها و منابع عملیاتی آن توسط صدها اَبَرسِرور موجود در محل مرکزی شرکت امنیتی پاندا تأمین می‌شود.
مدیر اجرایی تیم فنی پاندا، همزمان با انتشار نسخه آزمایشی Cloud Antivirus اعلام کرد که این ابزار ساده و مؤثر میزان بار منفی ناشی از عملکرد برنامه‌های امنیتی سنتی را دست کم تا پنجاه درصد کاهش می‌دهد. این در حالی است که برای اجرای کامل این برنامه تنها 17 مگابایت حافظه موقت کافی است. سرعت خیره کننده Panda Cloud Antivirus به علت جستجوی (Scan) کدهای مخرب فعالی است که قصد دارند فرآیند ناخواسته یا مخربی را در حافظه سیستم آغاز کنند. در واقع ویروس‌های رایانه‌ای تا هنگامی که اجرا و به حافظه قابل دسترس رایانه‌ها وارد نشده باشند، تهدید یا نگرانی خاصی محسوب نمی‌شوند.
بنابراین، تلاش برای شناسایی و بررسی ویروس‌های غیرفعال و یا کدهایی با ریسک تخریبی پایین‌تر به وقتی موکول می‌شود که سیستم، در حال اجرای پردازش‌های سنگین، ضروری و حجیم نبوده و از منابع عملیاتی کافی برخوردار باشد. ایده استفاده از فناوری ابر در طراحی برنامه‌های ضدکدهای مخرب رفته رفته در حال پررنگ شدن است.
شایان ذکر است که برنامه Panda Cloud Antivirus به صورت رایگان و نامحدود از طریق پایگاه اینترنتی www.cloudantivirus.com قابل دریافت است.
منابع: