فصلنامه شماره 55 (تابستان 1395)
سال پانزدهم / پیاپی 72
«ویژه نامه کنترل کیفیت و بررسی نرم افزار»
مقوله کنترل کیفیت (Quality Control) که به اختصار QC نامیده می شود، از جمله مباحث مهم در حوزه مهندسی صنایع و سیستم ها به شمار می رود و به ویژه امروزه در عرصه علوم رایانه ای و داده کاوی متون، اهمیت وافری یافته است. بدیهی است که توجه و اهتمام به این موضوع، میزان بهره وری مراکز رایانه ای را به شکل مطلوبی افزایش می دهد و در حقیقت، بهبود کیفیت و مرغوبیت تولیدات نرم افزای، ضامن بقاء و پیشرفت آنهاست و به همان اندازه، بی توجهی به چنین امری، مایه رکود و بحران برای تولیدکنندگان، و بروز نارضایتی برای مشتریان خواهد شد.
- نویسنده: هیئت تحریریه فصلنامه
کنترل کیفیت، جایگاه مهمی در روند تولید نرم افزار های نور دارد.
گفت و گو با حجت الاسلام و المسلمین فریدون سبحانی، مسئول اداره کنترل کیفیت و بررسی نرم افزار مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
اشاره
از آنجا که ویژه نامه پیشِ روی، به موضوع «کنترل کیفیت و بررسی نرم افزار» اختصاص یافته است، مناسب دیدیم با مسئول اداره کنترل کیفیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به گفت وگو بنشینیم و ضمن بررسی مباحث و مسائل مطرح در این زمینه، روند کنترل کیفی و بررسی محصولات نور را در این مرکز رایانه ای علوم اسلامی به تصویر کشیم. امید است که نکاتِ مطرح شده در این مصاحبه، برای خوانندگان عزیز و علاقه مندان و متخصصان این حوزه از فناوری اطلاعات مفید واقع گردد.
چکیده
ضرورت تهیه و تدوین استاندارد لازم برای تولید هر محصول، بر همگان روشن است و نرم افزار رایانه ای که به عنوان مقوله ای فراگیر و بسیار مهم در جهان صنعتی و مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات شناخته می شود، از این قاعده مستثنا نبوده و نیست. در طی چند دهه گذشته و در مقابله با بحران موجود در تولید محصولات نرم افزاری، متخصصان و صاحب نظران، با به وجود آوردن علوم مهندسی نرم افزار، تلاش های ارزنده بسیاری را در راستای قوام بخشیدن، برقراری و بهبود نظام تولید نرم افزار و برنامه های رایانه ای به انجام رسانیده اند؛ اما ویژگی های خاص این صنعت که در اثر رشد فناوری، با جهش سریع و تغییر زودهنگام نسل ها، و نیز با رُشد فزاینده و همه جانبه کاربردهای آن همراه بوده است، زمینه ساز تداوم برخی ابهام ها و پیچیدگی ها و همچنین، به وجود آمدن مسائل جدید در مبانی و امور مرتبط با آن می باشد. با وجود فعالیت های گوناگون توسط مؤسسات استانداردسازی، هنوز استانداردهای جامع و مورد پذیرش جهانی در این زمینه موجود نیست و استانداردها و رهنمودهای حاصل از این فعالیت ها، همچنان سیر تکاملی خود را سپری می نمایند.
چکیده
برای بررسی و ارزیابی محصولات هر سازمان، روش ها و استانداردهای مختلفی وجود دارد. که توضیح کامل آنها، پیش از این، طیّ مقاله ای در فصلنامه ره آورد نور به چاپ رسید؛ البته این بحث در مرکز نور، بیشتر در دو حوزه فنی و محتوایی نرم افزار نمایان می شود. در نوشته پیش روی سعی می کنیم با توجه به روش های مختلفی که برای شاخص ها یا معیارهای نرم افزاری وجود دارد، استانداردی را که خاص و بومی شده مرکز نور است، ارائه بدهیم و به شرح و بیان آن بپردازیم.
چکیده
لازمه یک محصول موفق و با کیفیت، رعایت اصول استاندارد و تعریف شده مربوط به آن است. بنابراین، می توان به صورت کلی این طور برداشت کرد که رعایت اصول در بخش تست یا همان بخش آزمون، باعث تولید نرم افزاری با استاندارد و کیفیت مطلوب می گردد. شیوه های مختلفی در این راستا وجود دارد که هر کدام نیز مزایایی را دارند. برخی از این شیوه ها، قابلیت خودکارسازی را دارند که انتظار می رود با توسعه کنترل کیفیت، وارد این مقوله شوند و با کمترین هزینه و بالاترین دقت، محصول خروجی بگیرند. در این نوشتار، به معرفی شیوه های آزمون نرم افزار و راهبردهای اجرای آن می پردازیم.
مقدمه
برای حلّ مسائل کنونی در صنعت نرم افزاری موجود، یک مهندس نرم افزار یا مهندسی باید راهبردهای توسعه را که شامل تعیین فرایند، روش ها و انواع ابزارهای مورد نیاز می باشد، به صورت کارآمد با یکدیگر ترکیب و آمیخته نماید. این راهبرد، بیشتر به عنوان یک شیوه فرایند(1) مطرح می شود و روش پردازش برای مهندسی نرم افزار، بر پایه پروژه های واقعی و برنامه های کاربردی انتخاب می شود. روش ها و ابزارها باید به صورت صحیح مورد استفاده قرار گرفته و کنترل شوند و در زمان مورد نیاز، تحویل داده شوند. روش های مختلف تولید نرم افزار، الگوهای مختلفی را به منظور آسان سازی ایجاد و به کارگیری روش فرایند پیشنهاد می نمایند که در دنیای نرم افزار با اصطلاح «متدولوژی ها/ روش های نرم افزاری» شناخته شده اند. روش های نرم افزاری، مدل های متفاوت مجتمع سازی پروسه تولید نرم افزار هستند که هر یک، از الگوها، مراحل و نشانه های متفاوتی استفاده می کنند و بر اساس کاربردهای متفاوت، روش های گوناگونی مورد نیاز است که بسته به امکان سنجی نیازهای متعدد پروژه، ترجیهات مشتری یا دیدگاه های مدیریتی مختلف، می توان یکی از این روش ها و یا ترکیبی از این الگوها را در فرایند تولید نرم افزار به کار گرفت. در این نوشتار، به شرح ویژگی های برتر و مهم ترین متدولوژی یا روش های نرم افزاریِ مطرح می پردازیم.
چکیده
ارزیابی، شناسایی نقاط قوت و ضعف یک محصول است. این موضوع، هم توسط توسعه دهندگان و هم از سوی کاربران انجام می شود. در وب سایت ها و محصولات برخط، چند روش استاندارد برای ارزیابی وجود دارد. این معیارها و اصول، باعث می شود تا پایگاه ها بر اساس تحلیل نتایج ارزیابی دارای اعتبار باشد. در ادامه مقاله نیز استانداردها و معیارهای موجود ارائه می شود.
چکیده
اندازه گیری عملکرد شرکت ها، فرایندها، واحدها و پرسنل، آن قدر اهمیت دارد که بی شک، یکی از وظایف و مسئولیت های اصلی مدیریت هر سازمان، پرداختن به این موضوع بسیار مهم است. چگونگی اندازه گیری عملکرد، تعیین شاخص ها و راهکارهای عملی اجرای آن در کمترین زمان ممکن، از مسائل اصلی است که باید مورد توجه قرار گیرد. این مقاله، بر آن است با بررسی این مقولات و نتایج حاصل از اجرای درست آنها، دستاوردهای پرداختن به این موضوع را برای محصولات نرم افزاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) مورد پژوهش قرار دهد.
چکیده
با توجه به اینکه سه نوع ارزیابی توسط کاربران، کارشناسان و مدیران مفروض است، سه نوع امتیازدهی نیز برای محصولات می توان تصور کرد که در این مقاله، به دو امتیازدهی به محصولات از طریق کارشناسان و کاربران پرداخته می شود. گفتنی است که این نوع امتیازدهی، علاوه بر اینکه به صورت تئوری شاخص های آن برشمرده شده، در سامانه شیرپوینتی نیز برای امتیازدهی و روند محاسبه این امتیازدهی و استخراج اطلاعات و نمودارهای مدیریتی از آن، قابل اجرا و عملیاتی می باشد که به صورت آزمایشی در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور) انجام شده است و در این مقاله، به آن پرداخته خواهد شد.