خودروها، سیستم روشنایی خانهها، یخچالها، چراغهای راهنمایی و رانندگی، همگی وسایلی هستند که به عنوان یک واحد مستقل به اینترنت افزوده میشوند.
کامپیوترها، دیگر الزاماً به آن شکل سنّتی که ما میشناسیم (صفحه کلید و کیس و مانیتور) نیستند.
آنها در قالب قطعات کوچک، میکروکنترلرها، تراشههای الکترونیکی و مودمها، در خانه و ابزارهای زندگی و محیط ما جاسازی شدهاند.
امروز، اینترنت را بیش از آنکه بتوان اینترنتِ کامپیوترها دانست، باید اینترنت اشیاء نامید.
بر اساس پیشبینی مؤسسه گارتنر، در سال ۲۰۱۷ میلادی، حدود هشت میلیارد و چهارصد میلیون وسیله به اینترنت متّصل هستند. عددی که نسبت به سال ۲۰۱۶، حدود ۳۰ درصد افزایش نشان میدهد.
مؤسسه گارتنر پیشبینی میکند که Internet of Things که به صورت مخفف IoT هم نامیده میشود، در سال ۲۰۲۰، حدود ۲۰ میلیارد وسیله را پوشش دهد.
اگر چه به تدریج، تحلیلهای جدیدتری مطرح شده که بر این باور هستند که تعداد وسایل متّصل به یکدیگر در سال ۲۰۲۰، حدود پنجاه میلیارد دستگاه خواهد بود.
بسیار مهم است که تنوع وسایل و ابزارهای موجود در بستر IoT را به خاطر داشته باشیم.
اگر چه کامپیوترها، لپتاپها، موبایلها و ساعتهای هوشمند، در سالهای نخست سهم قابل توجّهی از وسایل حاضر در فضای IoT را به خود اختصاص میدهند، أمّا به تدریج انبوهی وسایل جدید به مجموعه ابزارهای قبلی اضافه خواهد شد.
دستگاه آمازون اکو (و نمونههای مشابه آن که توسط سایر سازندگان عرضه میشوند) نمونهای از دستگاههایی هستند که در بستر IoT حضور جدّی دارند.
همچنین، دوربینهای حفاظتی داخل ساختمانها هم نمونهی دیگری از ابزارهایی هستند که در بستر IoT حضور داشتهاند و البته به کمک تکنولوژیهای ارتباطی جدید، حضورشان پررنگتر هم شده است.
البته IoT را نمیتوان صرفاً به صورت اینترنتی با حضور اشیاء تعریف کرد. اینکه غیر از کامپیوترها و موبایلها، وسایل دیگری هم وارد فضای اینترنت شدهاند، فرصتها، قابلیتها و البته تهدیدهای جدیدی هم ایجاد کرده است:
این نکته به خودی خود، خوب یا بد نیست.
امّا مهم است که هنگام استفاده از نرم افزارهایی از این دست، طعم و رنگ IoT را به خاطر بسپاریم:
دهها هزار گوشی موبایل در شهر ما، بدون اینکه با ما صحبت کنند یا وقت ما را بگیرند با یکدیگر و با چند صد دستگاه Server در نقاط مختلف جهان در ارتباطند و با محاسبههای گسترده و سنگین، میکوشند تک تک انسانها را به مسیری مناسبتر و با ترافیک کمتر هدایت کنند.
این کار در گذشته، وظیفه انحصاری پلیس راهنمایی و رانندگی بود و الآن شبکه ارتباط بزرگ دیجیتال، به تدریج بار پلیس را در این زمینه سبکتر میکند.
در واقع پلیس راهنمایی و رانندگی، بیشتر به پلیس رانندگی تبدیل شده است و نیمه اول وظیفه هر روز بیش از پیش، دیجیتالی میشود.
تعریف اینترنت اشیاء
با توجّه به توضیحات بالا، میتوانیم پلیس راهنمایی و رانندگی، را به صورت زیر تعریف کنیم:
اینترنت اشیاء، سیستمی از کامپیوترها، ماشینهای محاسبه، دستگاههای دیجیتال و مکانیکی، انسانها و حیوانات است که هر کدام با یک کد مستقل و به عنوان یک وسیله متمایز، در شبکه حضور دارند و سهم قابل توجّهی از تبادل اطّلاعات و رفتار و رابطه میان آنها، بدون دخالت و نظارت مستقیم انسان انجام میشود.