
فصلنامه شماره 88 (پائیز 1403)
سال بیست و سوم / پیاپی 105
چکیده
هوش مصنوعی که امروزه رواج گستردهای در میان همه اقشار مختلف افراد جامعه یافته و در همه زمینهها مورد استفاده قرار میگیرد، گرچه نتایج بسیار جذّاب و حیرتانگیز ارائه میدهد، هنوز نمیتواند در نمونههای حسّاس جایگزین انسان قرار گیرد. این امر، بهویژه در حوزه کارهای پژوهشی، بسیار صادق است و هوش مصنوعی، هنوز قادر نیست همه چرخه پژوهش را بهتنهایی و بدون نظارت عامل انسانی به انجام برساند. در باب مطالعات حدیث که برای مسلمانان بسیار بااهمّیّت و حسّاس است و نتایج پژوهشها به اتقان خیلی زیاد نیاز دارد، استفاده از هوش مصنوعی مستلزم دقّت و وسواس بسیار خواهد بود.
در این نوشته، تلاش خواهد شد بدون سپردن همه امور مطالعات حدیثی به هوش مصنوعی، استفادههایی که ممکن است برای این کار در اختیار پژوهشگران حدیثی باشد تا از طریق آن سرعت، دقّت و گستره مطالعات آنها افزایش یابد، معرّفی گردد و با روش کتابخانهای و از طریق مرور آثار و پژوهشهای انجامگرفته در این زمینه، راهکارها و مهارتهای استفاده از دستیارهای هوشمند و انتخاب بهترین ابزارها برای انجام این مطالعات بهتفصیل بیان شود.
این پژوهش، از دو منظر به موضوع مقاله میپردازد: یکی، استفاده از الگوریتمها و فنّاوریهای هوش مصنوعی در مطالعات حدیث که ضمن مرور پیشینه استفاده از هوش مصنوعی در علوم اسلامی، به معرّفی روشهای نوین پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین در حوزه مطالعات حدیثی میپردازد و دوم، به استفاده از دستیارهای هوشمند و بازوهای گفتوگو در مطالعات حدیثی پرداخته و چشماندازهای آینده هر دو حوزه را ترسیم میکند.
- نویسنده: مصطفی علیمرادی* این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید