ره آورد نور

اشاره

ربط(1)، مفهوم اساسی در علم اطلاعات است. هدف این مقاله، ارائه چشم اندازی در مورد دو سؤال مهم است؛ اوّلی تاریخی، و دومی جدید است: 1. چرا ربط به مفهوم اساسی در علم اطلاعات تبدیل شد؟ 2. در این دوره و زمانه با پیشرفت های عظیم در فناوری اطلاعات، چرا ربط هنوز مفهوم اصلی باقی مانده است؟

به دلیل نگرانی های گسترده نظری و عملی و تعهدات جست و جو، در دهه 1950 ربط به عنوان مفهوم اصلی در علم اطلاعات پدید آمده است. رابط به نو به خود به جستجو مرتبط شده و بسیاری از نوآوری ها را در کامپیوتر و محاسبات ایجاد نمود. پیشرفت های اخیر در فناوری اطلاعات، بسیاری از تغییرات بزرگ را به ارمغان آورد. موتورهای جست و جو، رسانه های اجتماعی و بسیاری از منابع اطلاعاتی جدید پدید آمده و جهان تغییر یافته است. به طور گسترده ای جستجوی اطلاعات در سراسر جهان توسط افراد مختلف و به دلایل گوناگون استفاده می شود. با این حال، جست و جو هنوز مبتنی بر ربط است. ربط، هنوز مفهوم اساسی مرتبط با جست و جو و بازیابی اطلاعات است. نتایج تأکید می کنند که فناوری اطلاعات و برنامه های کاربردی بی شماری به سرعت در حال تغییر است. با وجود این، صرف نظر از اینکه چه چیزی باشد، ربط در اینجا باقی می ماند. ربط، بی انتهاست و نگرانی ها در مورد ربط همیشه به موقع خواهد بود.

موتور جست وجوی ایرانی «پارسی جو» رونمایی شد.

موتور جستجوی ایرانی «پارسی جو» در راستای طرح توسعه جویشگرهای بومی در کشور با حضور دبیر شورای عالی فضای مجازی و وزیر ارتباطات رونمایی شد.

موتور جست وجوی بومی «پارسی جو» به نشانی www.parsijoo.ir ، امکان جست وجوی: متنی، تصویری، ویدئو، نقشه و آوا را فراهم می کند و دارای امکاناتی مانند: سرویس خبری، جست وجوی علمی، بازار و دانلود است. قابلیت جست وجو و نمایه سازی صفحات فارسی بر محیط وب، تازگی اطلاعات از طریق به کارگیری سیاست به روزرسانی هوشمند و سرعت پاسخگویی مناسب، از دیگر ویژگی های این سرویس عنوان شده است. نسخه نخست موتور جست وجوی پارسی جو، اردیبهشت ماه سال ۸۹ با پوشش یک میلیون صفحه وب راه اندازی شد و امروز نسخه پنجم و نسخه تجاری آن با قابلیت پوشش یک میلیارد صفحه و سند وب و ۱۵ سرویس به بهره برداری رسید.

چکیده

بهترین و سریع ترین راه برای دستیابی به اطلاعات مطلوب در کتابخانه های رقمی، استفاده از نظام های جست و جوی آنهاست. کتابخانه های گوناگون، نظام های جست و جویِ خود را هم هنگام با فناوری ها و رویکردهای نوین، تغییر می دهند و می کوشند امکانی فراهم آورند که جست و جوهای کاربران، بیشترین نتایج مرتبط و کمترین ریزش کاذب را داشته باشد. از همین روی، از راهبردهای گوناگون جست و جوی بولین و ویلدکارد و نیز از ابزارهایی مانند اصطلاح نامه و نظام های طبقه بندی، برای مفهومی کردن جست و جو استفاده می کنند. در ادامه، به بررسی جست و جو و رهیافت های گوناگون به آن پرداخته خواهد شد.

چکیده

امروزه با توجه به فزونی اطلاعات رقمی، یکپارچه سازی و میان کنش پذیری، از مهم ترین مسائل مطرح در علم اطلاعات و دانش شناسی به شمار می رود. به نظر می رسد، برای مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی که در ساختارها و نظام های گوناگون به عرضه محتوا پرداخته است، پراختن به میان کنش پذیری و یکپارچه سازی ضروری باشد. در این مقاله، به تبیین میان کنش پذیری و نیز راهکارهای میان کنش پذیری در برنامه های مرکز پراخته خواهد شد.

اشاره

در پیش شماره های ره آورد نور قسمت هایی از این مقاله منتشر گردید که به دلیل اهمیت و جهت تکمیل این مقاله، آخرین بخش آن در این شماره به نظر خوانندگان عزیز می رسد. در شماره های پیشین، در مسیر تشریح قابلیت های جدید نرم افزارهای نور، موتور جستجوی حروف مبهم (؟ و *) و ابداعات جدیدی که در این زمینه فراهم شده است، بیان گردید.

اکنون در این مقال، دامنه های متعددی که به منظور افزایش کارآیی استفاده برنامه برای پژوهشگران در نظر گرفته شده است، توضیح داده می شوند. تمامی این ویژگی ها در برنامه «نور 2 جامع الأحادیث» تعبیه شده است.

مقدمه

بسیاری از مدیران پایگاه های اینترنتی تلاش می کنند تا پایگاه خود را طوری تنظیم کنند که در فهرست نتایج جست وجوی کاربران در موتورهای جست وجو، رتبه بالاتری داشته باشد. این نوع تلاش ها را می توان در مبحثی به نام سئو(1) یا بهینه سازی جست وجوی اینترنتی دنبال کرد. هنوز معادل فارسی مناسبی برای سئو نمی شناسم. پس در این متن، از همین واژه استفاده می کنم.

سئو، غیر از اینکه نمود عملی در رتبه بندی نتایج جست وجو دارد، با معیارهایی مانند پیج رنکِ گوگل(2) و رتبه الکسا(3) نیز نشان داده می شود. طبیعی است که این دو رتبه بندی هم در نهایت، باید به رتبه بندی بهتر در نتایج جست وجو منجر شوند. عموماً با صرف هزینه، چه به صورت مستقیم با موتورهای جست وجو و چه به صورت همکاری با بنگاه های افزایش سئوی پایگاه ها، می توان سئوی وب خود را بهبود ببخشیم؛ اما در کنار راه حل های هزینه بردار، نکات قابل توجهی وجود دارند که در صورت رعایت، می توانند کمک شایانِ توجهی به جست وجوپذیری پایگاه ما باشند. آنچه در ادامه ذکر می شود، راه حل های ریز و یا مشخصی هستند که از دیگران شنیده ام، خوانده ام و یا خودم تجربه کرده ام. این نکات، بیشتر به کار پایگاه هایی می آید که در حوزه های تخصصی کار می کنند و البته احتمالاً تمام نکات برای همه پایگاه ها قابل پیاده سازی نیستند. طبیعی است که هر چه رقیب بیشتری در وب داشته باشید، کار سخت تری برای افزایش سئوی وب خود در پیش رو دارید.

کاوش در اینترنت

(پژوهش در حوزه های علوم اسلامی)

تهیه و تنظیم: شبکه اطلاع رسانی نور

ناشر: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی

نوبت چاپ: اول / اردیبهشت 1383

اشاره

هر کس برای جستجوی مقالات و مطالب مورد نیاز خود در اقیانوس اطلاعات اینترنت، به موتورهای جستجو نیازمند است. این موتورها به دو گروه عمومی و تخصصی تقسیم می شوند. بیشتر ما جستجوگرهای عمومی را می شناسیم که مشهورترین آنها «گوگل» و «آلتاویستا» است. اما جستجوگرهای تخصصی، موتورهایی هستند که در حیطه یک موضوع خاص جستجو می کنند. آنها پایگاه های مربوط به موضوع خود را در وب شناسایی و به پایگاه داده خویش اضافه می کنند. فرآیند تحقیق در این گونه موتورها مانند جستجوگرهای عمومی و معروف با وارد کردن واژه در کادر جستجو انجام می گیرد. در برخی از آنها علاوه بر جستجوی کلید واژه، جستجو از طریق فهرست راهنما و دسته بندی موضوعی اطلاعات نیز امکان پذیر است. البته گروهی، جستجو در یک موضوع خاص را تنها از طریق دسته بندی موضوعی و فهرست راهنما انجام می دهند.

در اینترنت چندین موتور جستجو در زمینه اسلام وجود دارد که پایگاه ها و منابع اسلامی را گردآوری و طبقه بندی کرده است. در این موتورها از منابع و پایگاه های تمامی مذاهب و فرِق اسلامی استفاده شده است؛ اما چیزی که مسلم است این است که پایگاه ها و منابع اهل سنت بیشتر و پررنگ تر از منابع شیعی است. در عین حال گاهی استفاده از این موتورها می تواند بسیار مفید باشد. در ذیل به چند نمونه از موتورهای جستجوی دین مبین اسلام اشاره می کنیم:

اشاره

دستیابی به انبوه اطلاعات ارائه شده در شاهراه ارتباطی و اطلاعاتی اینترنت، جز از طریق موتورهای جستجو میسر نیست. هم اکنون موتورهای جستجوی گوناگونی با گرایش های عمومی و تخصصی در اینترنت فعالیت می کنند. ضرورت طراحی جستجوگر تخصصی پایگاه های دینی شیعیان به منظور راهنمائی کاربران این گونه پایگاه ها موجب شد تا به تدریج بزرگ ترین جستجوگر تخصصی پایگاه های شیعی بنام Shia Search در اینترنت راه اندازی شود و امکان جستجوی موضوعی همراه با خدمات متنوع را فراهم آورد.

شما با مراجعه به این پایگاه به بانک کاملی از اطلاعات درباره مکتب تشیع که توسط پایگاه های شیعی بر اینترنت نشر داده شده است دسترسی پیدا می کنید. حجم اطلاعات این بانک که به چهار زبان فارسی، عربی، انگلیسی و اردو می باشد روز به روز افزوده می شود و تا پایان سال 1383 بیش از 1500 پایگاه به آن پیوند (Link) شده و از این طریق 27827 کتاب، 21473 مقاله، 66689 صوت و فیلم و 7766 قطعه عکس به کاربران ارائه شده است.

در این گفتگو که به صورت مکاتبه ای با حجة الاسلام درایتی مدیر این پایگاه انجام شده است، به بررسی اهداف، کارکردها و کاستی های پایگاه Shia Search می پردازیم.