مراحل اجراء یک سایت از ابتداء تا انتهاء
مقدمه
اینترنت مجموعۀ گسترده و بی‌حد و مرزی از شبکه‌هاست که توسط لینک‌های زنده میان کامپیوترها ایجاد می شود. تیم برنرز لی، بنیان‌گذار شبکه جهانی وب، با برپایی یک سایت وب در آگوست ۱۹۹۱، نام خود را به عنوان نخستین طراح وب در تاریخ ثبت کرد.
تحولات چهل ساله یا بیشتر این رسانه، به تدریج همۀ سازمان‌ها، ادارات ونهادهای کوچک، حتی اشخاص را در سراسر دنیا به این سمت سوق داده است که امروزه ناگزیر به سرمایه گذاری در اینترنت هستند و اگر خود صاحب پایگاهی در اینترنت نباشند، بی‌شک استفاده کنندۀ خدمات موجود در آن خواهند بود. امروزه اینترنت به رسانه‌ای همگانی مبدل گشته است که همۀ نیازها و خواسته‌هایی که در دنیای خارج به صورت واقعی مطرح شده، به صورت مجازی در آن یافت می شود؛ و هر شخص حقیقی یا حقوقی که تمایل دارد، بخشی از مخاطبان خود را از دست ندهد، ناگزیر به ارائۀ خدمات از طریق این رسانه است.
حقوق کاربران وب‌سایت‌ها
چکیده
این مقاله، به بررسی حقوق کاربران وب‌سایت‌ها می‌پردازد. نخست حقوق کاربران وب‌سایت‌ها را از نظر مبانی نظری به دو دسته ی «حقوق مبتنی بر قوانین رسمی» و «حقوق مبتنی بر اصول اخلاقی» تقسیم می‌کند. سپس مبانی حقوق اخلاقی کاربران وب‌سایت‌ها را در پنج اصل، در قالب پیش‌نویس منشور حقوق کاربران وب‌سایت‌ها شرح می‌دهد. در ادامه، با ارائه مثال‌هایی در ذیل هر یک از اصول مندرج در این منشور، به مهم‌ترین حقوق کاربران اشاره می‌کند.
بایسته‌های محتوایی وب‌سایت‌ها
چکیده
در میان انبوه اطلاعات ارائه‌شده در وب‌سایت‌ها، تنها اطلاعاتی سودمند و قابل استفاده خواهد بود که از صحت، اعتبار و کیفیت مطلوب برخوردار باشد. روش‌مندی و رعایت معیار‌ها و شاخص‌ها در فرایند تولید و آماده‌سازی محتوای وب‌سایت‌ها، افزون بر این‌که موجب اتقان و اعتبار چنین محتواهایی خواهد بود، کاربرد آن را نیز سرعت خواهد بخشید. این مقاله، پس از بیان اهمیت و ضرورت پای‌بندی به بایسته‌های محتوایی وب‌سایت‌ها، محتوای وب‌سایت‌ها را به پنج نوع: محتوای متنی، تصویری، صوتی و ویدیویی، تصاویر متحرک و فایل‌های آماده‌شده برای دانلود، دسته‌بندی می‌کند و در ادامه، به بررسی مهم‌ترین ویژگی‌ها و بایسته‌های محتوایی وب‌سایت‌ها می‌پردازد. همچنین پیش از آن، مهم‌ترین ویژگی‌های عمومی محتوای وب‌سایت‌ها را شرح می‌دهد.
اصول و مبانی کاربردپذیری وب سایت ها
چکیده
این نوشتار، در چهار بخش به بررسی اصول و مبانی کاربردپذیری وب‌سایت‌ها می‌پردازد. نخست، تعریفی از کاربردپذیری وب ارائه می‌کند. سپس مهم‌ترین استانداردهای رسمی و اسناد بین‌المللی در این زمینه را می‌کاود. در بخش دیگر، اهمیت و ضرورت پای‌بندی به استانداردهای کاربردپذیری را شرح می‌دهد و پس از آن، مهم‌ترین مؤلفههای کاربردپذیری وب‌سایت‌ها را برمی‌شمارد. و در پایان، موضوع ارزیابی کاربردپذیری وب‌سایت‌ها را پیش می‌کشد. هدف این مقاله، آشکار ساختن استانداردهای کاربردپذیری متناسب با وب‌سایت‌های حوزه ی علوم انسانی و اسلامی است.
استانداردهای دسترس‌پذیری وب‌سایت‌ها
چکیده
این مقاله با مرور ادبیات حوزه ی دسترس‌پذیری وب، مهم‌ترین مباحث مربوط به استانداردهای دسترس‌پذیری وب‌سایت‌ها را به‌اختصار می‌کاود. نخست، اصطلاح فراگیر دسترس‌پذیری، و پس از آن، مطالبی درباره ی استانداردهای دسترس‌پذیری وب‌سایت‌ها مطرح می‌کند. از این رو، ضرورت و اهمیت دسترس‌پذیری وب‌سایت‌ها را نشان می‌دهد و عناصر و مؤلفههای دسترس‌پذیری وب را بر می‌شمارد. در ادامه، شاخص‌ها و رهنمودهای دسترس‌پذیری وب را بر اساس مهم‌ترین اسناد و استانداردهای بین‌المللی شرح می‌دهد. بررسی موانع دسترس‌پذیری وب و شیوه‌های ارزیابی دسترس‌پذیری وب‌سایت‌ها، دو بخش پایانی این نوشتار خواهد بود.
نگرشی بر فرایند ایجاد وب سایت ها
چکیده
ناآگاهی سفارش‌دهندگان وب‌سایت‌ها و کارفرمایان پروژه‌های وبی از مباحث بنیادین مربوط به طراحی و ایجاد وب‌سایت‌ها، روند ایجاد وب‌سایت‌ها را کُند و با دشواری‌هایی رو‌به‌رو می‌کند. به همین دلیل، آشنایی سفارش‌دهندگان با فرایند عمومی طراحی وب‌سایت‌ها، برای شتاب بخشیدن به این فرایند نسبتاً پیچیده، ضرورت می‌یابد. این نوشتار، فرایند عمومی ایجاد وب‌سایت‌های محتوامحور را به‌اختصار بررسی کرده و می‌کوشد تصویری کلی از فرایند ایجاد وب‌سایت‌ها ارائه دهد. مقاله با شرح عناصر اصلی و مشترک در انواع وب‌سایت‌ها، و معرفی توسعه‌دهندگان وب آغاز می‌شود و با تبیین مراحل پنج‌گانه ی ایجاد وب‌سایت‌ها ادامه می‌یابد و در بخش پایانی نیز به موضوع ارزیابی و توسعه ی وب‌سایت‌ها پس از ایجاد و راه‌اندازی آن‌ها می‌پردازد.
دسته بندی وب سایت ها بر اساس نوع کاربری
چکیده
مقاله پیش‌رو، الگویی برای دسته‌بندی انواع وب‌سایت‌ها پیشنهاد می‌کند و به دسته‌بندی آن‌ها بر اساس نوع کاربری می‌پردازد. بر اساس دسته‌بندی پیشنهادی ارائه‌شده در این نوشتار، وب‌سایت‌ها نخست در چهار دسته ی کلی وب‌سایت‌های: محتوامحور، خدمات‌محور، کاربرمحور و ترکیبی قرار می‌گیرند. سپس، از نظر نوع کاربری به ده دسته ی کلی تقسیم می‌شوند؛ وب‌سایت‌های: اطلاع‌رسانی، اداری، آموزش مجازی، عرضه‌کننده ی خدمات الکترونیک، تجاری، شبکه‌های اجتماعی، تالارهای گفتگو (فروم‌ها)، تبلیغاتی، دانش‌نامه‌های ویرایش‌پذیر (ویکی‌ها)، جستجوگرها یا موتورهای جستجو.
الگویی برای طرح‌نامه‌نویسی وب‌سایت‌ها
چکیده
مقاله حاضر، الگویی برای تدوین طرح‌نامه ی وب‌سایت‌ها پیشنهاد می‌کند. الگوی پیشنهادی در هجده گام، همه ی مختصات یک وب‌سایت را نشان می‌دهد. بر اساس الگوی پیشنهادی، طرح‌نامه ی وب‌سایت، نخست با تعیین: موضوع، عنوان، نام دامنه و نوع وب‌سایت آغاز می‌شود. سپس ضرورت ایجاد وب‌سایت و اهداف آن تبیین شده و برنامه ی راهبردی ترسیم می‌گردد. در ادامه، مخاطبان و زبان وب‌سایت مشخص شده و گزارشی از وب‌سایت‌های مشابه ارائه می‌شود. بحث درباره ی محتوا، ساختار، رابط کاربر و سیستم نرم‌افزاری مورد نیاز وب‌سایت، میزبان وب، و همچنین مباحث مربوط به مدیریت وب‌سایت، از دیگر بخش‌های طرح‌نامه خواهد بود. طرح‌نامه ی وب‌سایت، با تعیین هزینه‌ها و برنامه ی زمان‌بندی مراحل مختلف فرایند ایجاد وب‌سایت پایان می‌یابد.
درآمدی بر استانداردهای وب‌سایت‌ها
چکیده
این نوشتار، نخست با مرور مفاهیم بنیادین استانداردهای وب، تعریفی از استانداردهای وب‌سایت‌ها به دست می‌دهد و سپس، به معرفی انواع وب‌سایت‌ها و استانداردهای وب می‌پردازد. پس از آن، با استدلال بر ضرورت استانداردسازی وب‌سایت‌ها، فرایند شکل‌گیری استانداردهای وب را شرح می‌دهد و مراکز مرتبط با این موضوع را معرفی می‌کند. در ادامه، مشخص می‌سازد که استانداردسازی وب‌سایت‌ها، بر عهده ی چه کسانی است و آن‌ها چگونه می‌توانند به استانداردها دست یابند. مقاله حاضر، با تبیین چگونگی اجرای استانداردها در مراحل مختلف ایجاد یک وب‌سایت، و شرح موانع و مشکلات استانداردسازی وب‌سایت‌ها ادامه می‌یابد و در بخش آخر، به معرفی شیوه‌های ارزیابی وب‌سایت‌ها از نظر مطابقت با استانداردها می‌پردازد و آن‌گاه با خلاصه ی مباحث و پیشنهادهایی درباره ی استانداردسازی وب‌سایت‌ها به پایان می‌رسد.
سخن نخست
امروزه مؤسسه‌ها و مراکز اسلامی، اهمیت ظرفیت‌های مجازی و استفاده از ابزراهای نوینی چون وب‌سایت‌ها را به‌خوبی دریافته‌اند و گام‌های شایسته‌ای در این زمینه برداشته‌اند؛ اما در کوشش‌های وبی، همچنان دشواری‌هایی فرا روی این مراکز قرار دارد. به نظر می‌رسد، افزایش آگاهی از چند و چون وب‌سایت‌ها، تا حد چشمگیری از مشکلات پیش رو بکاهد و این راه دشوار را هموارتر سازد.
