انگیزه اصلی تألیف اثر حاضر، پاسخگویی به نیاز محققان و دانشجویان به طور عام، و پژوهشگران علوم اسلامی و علوم انسانی به طور خاص، برای بازیابی بهینه اطلاعات و ارائه مرجعی راهنما برای کاوش در اینترنت است. با گذشت چندین سال از پدید آمدن ابزارهای کاوش، احساس می شود که تعداد قابل توجهی از محققان، هنوز با شیوه جستجوی موفق و کارآمد در وب آشنایی کافی ندارند. بدین جهت، در این کتاب تلاش شده است تا اصول و مهارت های لازم برای امر مورد بررسی قرار گیرد.
محتوای این اثر در هفت فصل تنظیم شده است. در فصل نخست با عنوان «خدمات و ابزارهای کاوش در اینترنت» آموزش های ضروری برای آشنایی خوانندگان با فضای اینترنت ارائه شده است. و در آن خدمات مختلف اینترنت، اجزا و عناصر و طبقه بندی یک صفحه وب بیان شده و در انتها انواع افزارهای کاوش در وب همچون فهرست راهنما، شاهراه اطلاعاتی و موتور جستجو و فراموتور جستجو شرح داده شده است.
فصل دوم، به شرح مراحل جستجوی کارآمد در وب اختصاص دارد و مراحلی همچون انتخاب موضوع، انتخاب ابزار کاوش، انتخاب واژگان و ترکیب آنها با عملگرهای بولین و سرانجام ارزیابی نتایج جستجو به تفصیل بیان شده است.
فصل سوم و چهارم کتاب، به بیان قابلیت ها و امکانات دو موتور جستجوی اصلی در اینترنت یعنی «گوگل» و «آلتاویستا» اختصاص دارد.
فصل پنجم، از مهم ترین بخش های این کتاب ارزشمند است و طی آن ابزارهای کاوش علم و دین در اینترنت تشریح شده است. این فصل روشها و منابع مفیدی را برای جستجوی مباحث دینی در اینترنت به کاربران معرفی می کند و ضمن تشریح موتورهای تخصصی جستجوی مطالب مربوط به ادیان در اینترنت، شاهراه های اطلاعاتی ادیان و منابع و متون اولیه و ثانویه دین در اینترنت را به کاربران معرفی می نماید. در همین بخش جستجوگرهای تخصصی دین اسلام و موتورهای مباحث علمی را نیز نام می برد.
فصل ششم و هفتم کتاب، به مروری اجمالی بر مهم ترین ابزارهای کاوش در وب و فرهنگ اصطلاحات اختصاص دارد.
بی تردید، نگارش و به ثمر رسیدن این کتاب مرهون تلاش پژوهشگران شبکه اطلاع رسانی نور وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است که تلاش همه آنان به خصوص آقای عیسی جهانگیر که تألیف و تدوین این اثر را به عهده داشته اند و سرکار خانم زهرا غلامی پور، ویراستار این نوشتار را ارج نهیم.
