ره آورد نور

مفهوم شناسی

1. تلفن هوشمند:

تلفن هوشمند یا اسمارت فون، (3) به گوشی تلفن همراهی گفته می شود که قابلیت ها و امکاناتی بیش از گوشی های معمولی دارد. گوشی های هوشمند، ابزارهایی پیشرفته با قابلیت های رایانه ای و با کاربردهایی مانند رایانه ای شخصی هستند. اسمارت فون ها، امکان اتصال به اینترنت دارند و زمینه استفاده از نرم افزارها و پایگاه های اینترنتی را فراهم می آورند. (4)

2. اپلی کیشن (5):

تبلت و گوشی های هوشمند نیز مانند هر کامپیوتری دارای نرم افزارهای مختلف هستند. در فضای نرم افزارهای دستگاه های قابل حمل، لغت اپلی کیشن یا به اختصار اپ (6)، بیشتر از لغت نرم افزار جا افتاده است و این واژه، دقیقاً همان معنای «نرم افزار کاربردی» می باشد.

3. کتابخوان:

اپلی کیشنی است که می توان در آن با استفاده از قابلیت های جانبی به مطالعه و تورق کتاب ها پرداخت.

مطالعه کتاب با تلفن هوشمند

مطالعه کتاب در بستر تلفن هوشمند، به سرعت فراگیر شده است. امروزه، با نسلی روبه رو هستیم که عادت به مطالعه و نوشتن با این ابزار را دارند. اگر زمانی مطالعه با رایانه، امری غیرمعمول و دور از ذهن می نمود، ولی امروزه امری شایع شده است و استفاده از رایانه برای مطالعه و تحقیق، رواج فراونی یافته است و موجب آسان شدن امور گردیده است. طولی نخواهد کشید که مطالعه با این ابزار حامل، رواج بیشتری پیدا خواهد کرد و به صورت یک عادت تبدیل خواهد شد.

انواع اپلی کیشن های کتاب و کتابخوانی

1. کتاب محور:

این نوع اپلی کیشن ها که بسیار مرسوم هستند، اپلی کیشن هایی هستند که با محوریت یک کتاب منتشر می شوند که ممکن است دارای محتوای جانبی نیز باشد؛ مانند یک کتاب دینی (قرآن کریم، نهج البلاغه یا مفاتیح الجنان)، ادبی (شاهنامه، بوستان یا مثنوی معنوی) و یا کتاب روان شناسی، فرهنگی و اجتماعی که می تواند صوت یا تفاسیر جانبی نیز داشته باشد و که این اپلی کیشن، تا حدودی، با محتوای کامل آن قابل دریافت برای کابران می باشد و یا فقط محتوای جانبی آن، پس از نصب، نیازمند دریافت باشد. کاربر پس از دانلود اپلی کیشن، چنانچه مایل به دریافت صوت آن باشد، اقدام به دانلود و تکمیل آن می کند. بیشتر این نوع اپلی کیشن ها از نظر محتوا و کمیت و تعداد منابع، گسترش پیدا نمی کنند؛ بلکه توسعه دهندگان به رفع ایرادها و یا افزودن قابلیت به آن اقدام می نمایند.

2. کتابخوان محور:

این نوع اپلی کیشن ها، بیشتر حالت برنامه خام دارند که برای خواندن فایل های کتاب مورد استفاده قرار می گیرند. کاربر با دانلود این اپلی کیشن ها که بدون محتوا یا به صورت نمونه دارای چند کتاب می باشد، اقدام می کند و سپس، از فهرست کتاب های عرضه شده اقدام به دانلود فایل کتاب به صورت رایگان یا پرداخت هزینه می نماید و به شکل آفلاین به مطالعه کتاب ها می پردازد. بعضی از این اپلی کیشن ها، این امکان را برای کاربران فراهم می کنند تا فایل های شخصی خودشان را نیز به کتابخوان اضافه کنند.

3. کتابخانه محور:

این نوع از اپلی کیشن ها، کتابخوان نیستند؛ بلکه کتابخانه هستند و تا زمانی که اتصال به اینترنت برقرار باشد، می توان از محتوای آن استفاده کرد و زمانی که اینترنت قطع گردد، دیگر امکان تورق و مطالعه و استفاده از محیط آن میسر نخواهد بود.

به یک معنا، این نوع اپلی کیشن ها همان پایگاه ها هستند که در قالب اپلی کیشن عرضه شده اند و امکان مطالعه آفلاین آنها وجود ندارد. با خرید اشتراک می توان از این دست کتابخانه ها استفاده کرد. اگرچه وب واکنش گرا (7) یا طراحی پایگاه به گونه ای که در اندازه صفحه مرورگر موبایل قابل استفاده شود، وجود دارد، ولی با وجود این، تمایل به انتشار این گونه اپلی کیشن ها نیز به علت دارا بدون فضای ساده تر و بدون نیاز به درج نشانی پایگاه در مروگر، وجود دارد؛ پایگاه هایی مانند: جی استور (8)، کویستیا (9) و ابسیکو (10) از این دست پایگاه ها هستند که اپلی کیشن های کتابخانه ای عرضه کرده اند. باید خاطرنشان کرد که این اپلی کیشن ها، مورد قبول واقع نشده، با اعتراض کاربرانشان مواجه اند؛ چرا که توقع کاربرانشان را برآورده نمی کنند و دارای باگ و اشکالات عدیده ای هستند.

چالش ها و بایسته های اپلی کیشن های کتابخوان

تولید اپلی کیشن های کتابخوان و کتابخانه ای که محتوای اسلامی را ارائه می دهند، در آغاز راه قرار دارد و گاهی اوقات شاهد هستیم که این اپلی کیشن ها دچار مشکلات و ضعف هایی هستند که در ادامه، مهم ترین آنها را ذکر می کنیم:

1. عدم عرضه آخرین نسخه در پایگاه های عرضه کننده: اغلب کاربران و مشتریان اپلی کیشن ها، به جای مراجعه به پایگاه عرضه کننده اپ، به پایگاه های مرجع و عرضه کننده اپلی کیشن ها در این زمینه مراجعه می کنند. عرضه اپلی کیشن در پایگاه اختصاصی آن نرم افزار، چندان به شناخته شدن آن کمکی نمی کند؛ به طور مثال، کافه بازار از جمله بسترهای بسیار مهمی است که در زبان فارسی معروف هستند و کاربران برای دانلود و یافتن جدیدترین، به روزترین، محبوب ترین و جست وجوی اپلی کیشن به این منبع مراجعه می کنند. اگرچه برای سیستم عامل اندروید در زبان فارسی منابع بیشتری چون مای کت (11) و پلازا (12) را می توان افزود، ولی به طور کلی، گوگل پلی، مرجع اصلی سیستم عامل اندروید برای دسترسی به اپلی کیشن ها می باشد و برای سیستم عامل آیفون، تنها آی تونز (13) مرجع ارائه اپلی کیشن ها برای سیستم عامل آیفون می باشد.

شرکت ها و مراکز که اقدام به انتشار اپلی کیشن برای محتوای خودشان می کنند؛ باید آخرین نسخه و به روزرسانی آن را در این پایگاه ها و منابع مرجع قرار دهند. گاهی اوقات، مشاهده می کنیم که برخی مراکز نسبت به این امر بی توجهی می کنند و یا حتی نسخه قدیمی را برای عرضه در این منابع ارسال می نمایند و یا فقط چند نسخه به روزرسانی را منتشر کرده اند؛ درحالی که هنوز کاربران نسخه قدیمی را از این پایگاه های مرجع دانلود می کنند و وقتی آن را نصب نموده، شروع به کار می کنند، سیستم اخطار می دهد که نسخه نصب شده قدیمی است و باید نسخه جدید آن را دریافت نمود.

2. امنیت دیتا و حقوق مالکیت معنوی: همواره امنیت دیتا و حقوق مالکیت معنوی در فضای دیجیتال، از چالش های عمده است که گاهی اوقات، عرضه دیجیتالی کتاب را با کندی مواجه می کند.

زمانی که شرکت آمازون دستگاه کتابخوانی به نام کیندل (14) را عرضه کرد، کسی تصور نمی کرد که این طرح با موفقیت همراه باشد و کاربران با این وسیله، اقدام به خرید و مطالعه کتاب الکترونیک در فضای ابری کنند؛ (15) ولی اندک اندک راه خودش را باز کرد و توانست وسیله خوبی برای تأمین امنیت کتاب های خریداری شده توسط کاربران باشد که می توانستند با ابزار الکترونیک به مطالعه آنها بپردازند.

تلاش شده است تا امنیت کتاب هایی که در تلفن همراه عرضه می شوند، تأمین شود و شرکت هایی که امنیت کتاب ها و دیتای ناشران را فراهم می آورند، توانسته اند اعتماد آنها را جهت عرضه و ایجاد فضای کسب و کار فراهم آورند. رمزنگاری فایل ها و راه های محافظت از دیتا، از مباحث جدی و چالشی در زمینه عرضه کتاب در بستر ابزارهای همراه می باشد.

شرکت های مختلف مدعی هستند که فایل هایی که با قالب و فرمت آنها عرضه می شود، فقط با نرم افزار کتابخوان آنها قابل خواندن است و کارایی و کاربردی خارج از ابزار آنها ندارد. شرکت فیدبو (16)، از جمله این شرکت هاست که با وجود تحریم شرکت آکروبات ریدر، دست به مهندسی جدید در زمینه حفظ دیتای ناشران زده است و مدعی است که می تواند با امنیت بالا، دیتای ناشران را محافظت نماید.

دانلود فایل کتاب ها در این اپ ها، به دو طریق انجام می شود: کاربر با کلیک روی دانلود کتاب، فایل کتاب را دریافت می کند و سپس، قابل خواندن در ابزار حامل می گردد و فایل کتاب قابل انتقال نیز می باشد. در شیوه دوم، به این گونه است که کاربران با کلیک روی کتاب مورد نظر، کتاب به صورت مستقیم روی نرم افزار نصب می گردد و فایلی دانلود نمی گردد. این شیوه، برای حفظ امنیت بیشتر دیتا می باشد.

3. جست وجو: جستجو در کتابخوان ها، غالبا کارآمد نیستند. در جست و جو علاوه بر گزینه های کتاب شناسی مانند: عنوان کتاب، نویسنده و ناشر، جست وجو در متن کتاب نیز از نیازهای اساسی کاربران می باشد که با افزایش تعداد کتاب های دانلودی، پردازش و سرعت آن کاهش می یابد. در ضمن، باید دقت داشت که تفاوت عنوان کتاب روی سِروِر و عنوان کتاب هایی که بر روی گوشی دانلود شده اند نیز از جمله تناقض هایی است که کاربران دچار آن می شوند و چندان به این نیاز فکر نشده است.

4. عدم همخوانی با زبان فارسی و عربی یا برعکس: برخی از نرم افزارها با ساختار زبان انگیسی طراحی می شوند و این امکان نیز فراهم است تا فایل ها و کتاب های شخصی خودمان را به نرم افزار اضافه نماییم که در این صورت، مشاهده می کنیم که متن فارسی و عربی به صورت چپ چین نمایش داده می شود و امکانات تنظیمات برای آن زبان وجود ندارد.

5. انواع و اقسام دسترسی ها: یکی از مواردی که کاربران هنگام نصب نرم افزار چندان به آن توجه نمی کنند، انواع و اقسام دسترسی های اپ ها هنگام نصب می باشد. فهرست بلندبالایی از این دسترسی ها می توانند مشکلات امنیتی برای کاربران ایجاد کند که چندان نرم افزارِ نصب شده به آن دسترسی ها نیازی ندارد.

حتی مشاهده می کنیم که اپلی کیشن بازی، دسترسی به آخرین تماس ها را نیز می خواهد که تمام این موارد، می تواند مشکلات امنیتی ایجاد نماید.

6. به روزرسانی فنی و محتوایی: به روزرسانی، امری است که تمام کاربران چشم انتظار آن هستند. یک اپلی کیشن کتابخانه ای پویا باید پیوسته در حال به روزرسانی باشد. این به روزرسانی، شامل به روزرسانی فنی و محتوایی می باشد. علاوه بر روزآمدسازی فنی، برای غنای محتوا و دیتای آن نیز باید برنامه ریزی کرد. نباید توقع داشت که چند جلد کتاب، برای یک کتابخوان کافی باشد. کاربرانی که کتابخوان را دریافت و کتاب دانلود می کنند، به سرعت کتاب های جدید را مطالبه می کنند.

7. سیاست گذاری: زمانی که یک مرکز و سازمان برای ایجاد یک اپلی کیشن کتابخانه ای تصمیم می گیرد، باید چشم انداز واضحی از دیتا و تیم فنی و امکانات خودش داشته باشد تا بتواند بر اساس آن، حرکت نماید. تغییر سیاست و تأخیر طولانی در عملیاتی شدن، موجب دلسردی کاربران می شود. چنانچه به کاربران وعده دادید تا به صورت متناوب کتاب به مجموعه اضافه نمایید، باید سعی کنید تا از ابتدا بر اساس این سیاست حرکت کنید و یا چنانچه از ابتدا خدمات به صورت رایگان ارائه می شود، به صورت ناگهانی، به سوی دریافت هزینه از کاربران حرکت نشود؛ بلکه از همان ابتدا به کاربران اعلام شود که ارائه رایگان منابع، به صورت موقتی است؛ تا کاربران خودشان را جهت مواجه با تغییرات آماده نمایند.

8. باگ ها و مشکلات نرم افزاری: قفل کردن موبایل، پرش صفحات، عدم امکان دانلود کتاب، عدم نمایش پیام برای عملیات های مختلف، حذف کتاب، عدم بازشدن بخشی از برنامه و یا نور زیاد پس زمینه، از جمله مشکلاتی است که اپلی کیشن های کتابخوان از آن رنج می برند.

9. پیچیدگی نرم افزار: پیچیدگی اپلی کیشن ها می تواند موجب عدم توجه و اقبال کاربران گردد. همان گونه که این وسیله ها کوچک تر از رایانه هستند، به همان اندازه نیز باید در طراحی آنها ظرافت و دقت به خرج داد. اپلی کیشن ها، نرم افزارهای رایانه های شخصی نیستند که با طراحی پیچیده، امکانات گسترده ای را به کاربران عرضه کرد. گاهی اوقات، با اپلی کیشن هایی مواجه هستیم که با طراحی و ایده بسیار ساده، مورد اقبال بسیاری از کاربران قرار گرفته اند.

غالب امکاناتی که اپلی کیشن های کتابخوان از آنها بهره می برند، شامل موارد ذیل می گردد:

• • تغییر متن به فونت و اندازه دلخواه؛
• • تغییر تم و پیش زمینه برای مطالعه در شب یا روز؛
• • رنگی کردن متن، یادداشت برداری و درج نشانه؛
• • لغت نامه و فرهنگ اصطلاحات؛
• • دسترسی به کتاب های دیجیتال در فضای ابری؛
• • همگام سازی نشانه گذاری متن و پیشرفت در مطالعه؛
• • افزودن کتاب های شخصی؛
• • ابزار به اشتراک گذاری اجتماعی (17).

باید توجه نمود که امکانات دیگر همچون: متن و ترجمه، متن و تفسیر و اعراب گذاری، باید به شیوه ای باشد که کاربر دچار سردرگمی نشود.

10. سینک یا همسان سازی: همسان سازی یا امکان سینک، یکی از مهم ترین مباحثی است که در اپ های کتابخوان مورد توجه قرار گرفته است. این قابلیت، برای انتقال اطلاعات از یک اپ به دستگاه دیگر یا برعکس، یا استفاده از اطلاعات و دیتا در اپ و مشاهده همان تغییرات در پایگاه مورد نظر می باشد.

در زمینه امور پژوهشی، کاربران می توانند تمام کارهای پژوهشی مانند: رنگی کردن، حاشیه نوشتن، افزودن به فهرست علاقه مندی ها، میزان پیشرفت در مطالعه خود را چنانچه در یک ابزار مشخص مانند تلفن همراه انجام داده باشند، فقط با ورود به سیستم در تبلت یا پایگاه، همان فعالیت ها را مشاهده نمایند. حتی بعضی از شرکت ها که دستگاه اختصاصی کتابخوان ارائه کرده اند، مانند برنر و نوبل (18)، در صورت نصب اپلی کیشن آن شرکت، می توان هم زمان از یافته ها و پژوهش ها استفاده نمود.

علاوه بر ابزارهای پژوهشی، دیتای خریداری شده با این قابلیت در یک اپ، مانند تلفن همراه، موجب می شود تا همان دیتا در رایانه های شخصی و یا تبلت قابل دسترسی و استفاده باشد. کاربر صرفاً از طریق ورود به سیستم، مورد شناسایی قرار گرفته، همان دیتا و کارهای انجام شده را مشاهده می کند.

11. محدودیت در سیستم عامل ها و دستگاه ها: یکی از مشکلاتی که کاربران با آن مواجه هستند، این است که نرم افزار مورد نظر آنها فقط در یک سیستم عامل خاص یا حتی در یک افزاره خاص قابل استفاده است. شرکت های عرضه کننده اپ، بنا به هزینه، امکانات پشتیبانی و فراوانی سیستم عامل و افزاره های موجود در آن منطقه، محله و کشور اقدام به انتشار اپ می کنند و برنامه ای برای سیستم عامل هاو افزاره های دیگر ندارند که این امر، موجب از دست دادن قسمتی از کاربران می شود؛ به طور مثال، کتابخوان همراه نور، صرفاً برای سیستم عامل اندروید طراحی شده است و یا کتابخانه الشامله که شامل منابع اهل سنّت می باشد، برای دستگاه گلکسی قابل استفاده نیست و کاربران مشکلات عدیده ای برای استفاده از آن دارند.

در کنار این موارد، باید این نکته را نیز در نظر داشت که نرم افزار مورد نیاز برای تبلت ها نیز متفاوت است و باید شرکت عرضه کننده اپلی کیشن برای تلفن همراه، برای استفاده کنندگان تبلت نیز تدبیری بیندیشند.

12. اپلی کیشن های ویندوزی و دسکتاپی: اپلی کیشن ها مسیر جدیدی پیش روی دستیابی به محتوای پایگاه ها ارائه می دهند. پیش از این، کاربران فقط از طریق مرورگرها به محتوای یک پایگاه دسترسی پیدا می کردند؛ ولی ارائه اپلی کیشن، تجربه اتصال به وب و نمایش محتوا بدون مرورگر را ترسیم می کند که اندک اندک روی سیستم های خانگی نیز مورد توجه و اقبال قرار می گیرد. اپلی کیشن هایی مانند: وایبر (19)، زاپیا (20) و موبوجینو (21) علاوه بر اپلی کیشن موبایلی، نرم افزار جایگزین رایانه خانگی را نیز دارا می باشند. اگرچه این اقدام معمول نیست، ولی اقدامی بسیار ارزنده است که سیاست گذاری و حرکت به این سو وجود دارد.

13. سرعت پایین و مشکلات دانلود: سرعت پایین اینترنت، از جمله مشکلاتی است که در استفاده از اپلی کیشن های کتابخانه ای که نیازمند اتصال به سِروِر و دانلود و فراخوان کتاب ها دارند، به وفور دیده می شود. علاوه بر اینکه دریافت خود اپلی کیشن به سختی انجام می شود، دریافت کتاب ها نیز از جمله مشکلات اصلی کاربران است که کتاب را دریافت می کنند؛ ولی قابل نمایش نیست. گاهی اوقات نیز فهرست کتاب های عرضه شده، در زمان مناسب فراخوان نمی شود و کاربر نیز کتابی برای نمایش پیش روی خودش نمی بیند و موجب سردرگمی او می شود.

14. نمایش فایل های شخصی: فراخوان کردن فایل های شخصی در اپلی کیشن های کتابخوان، از قابلیت های خوبی است که بعضی از شرکت ها مانند کیندل به آن توجه کرده اند. از این طریق، کاربر می تواند با افزودن کتاب خویش به اپلی کیشن، علاوه بر مطالعه کتب دریافتی و دانلودی آن نرم افزار، کتاب های شخصی خودش را نیز مطالعه نماید.

15. مشکلات حافظه: یکی از مشکلاتی که کتابخوان ها با آن روبه رو هستند، مشکل حافظه می باشد و چون در بعضی از نرم افزارها امکان ذخیره در حافظه جانبی وجود ندارد، کاربران با دانلود حجم انبوهی از کتاب ها، دچار مشکل در میزان حافظه دستگاه خود می شوند.

در بعضی از نرم افزارهای کتابخوان، شیوه به این گونه است که کاربران هنگام دریافت کتاب، فایل آن را به صورت مستقیم دانلود و سپس نصب نمی کنند؛ بلکه پس از کلیک، به صورت مستقیم کتاب مورد نظر نصب می شود.

16. عدم اطلاع رسانی: اغلب اپلی کیشن های موبایلی کشورمان مانند پایگاه ها، ارتباط خوبی با کاربرانشان ندارند؛ به عنوان مثال، آخرین نسخه نرم افزار ارائه شده، تغییرات ایجادشده در نرم افزار و کتاب های اضافه شده را می توان به کاربران اطلاع رسانی نمود.

وقتی کاربران اقدام به نصب اپلی کیشن می کنند، با اتصال به اینترنت امکان دریافت پیام و اعلان را دارند؛ ولی کمتر شاهد ارسال پیام از جانب اپلی کیشن های فارسی هستیم و کاربران از تغییرات نرم افزار بی خبر می مانند.

17. توجه به نقد و نظر کاربران: توجه به نقد و نظر کاربران در پروژه کتابخوان که به احتمال زیاد در حال گسترش و توسعه می باشد، اهمیت بسیاری دارد. باید توجه داشت که نقد و نظر کاربران، فقط از طریق ارسال ایمیل به مدیریت اپ انجام نمی شود؛ بلکه کاربران در پایگاه های عرضه کننده اپ ها، اقدام به انتشار نقد و نظر خودشان می کنند. هر نرم افزاری که در کافه بازار یا گوگل پلی منتشر می شود، کاربران اقدام به نوشتن نقد و نظر و امتیازدادن به آنها می نمایند. توجه به این نظرات، برای گسترش برنامه می تواند مفید باشد و گاهی اوقات، در همین فضا می توان به اشکال ها و نقدهای آنها توجه نمود و آنها را راهنمایی کرد.

18. ارائه منابع با توجه به نیاز مخاطب: وقتی منابع برای تلفن هوشمند طراحی می شود، باید دقت کرد که مخاطبان آن، نسل جدید و عامه مردم هستند و نه متخصصان و نسل فرهیخته. وقتی یک اپلی کیشن فارسی راه اندازی می کنیم، نباید منابع ما مملو از کتاب های عربی باشد که کاربران نتوانند از آن بهره ببرند.

محتوای و زبان محتوا، با مقصدی که برای آن در نظر گرفته ایم، باید همخوانی داشته باشد. اپلی کیشن های اسلامی، از آنجا که برای استفاده از محتوای فارسی و حقوق مالکیت معنوی دچار مشکل هستند، ترجیح می دهند به سوی ارائه کتاب های عربی حرکت کنند که این امر، موجب بی استفاده شدن اپلی کیشن می شود.

نتیجه گیری

حال که بازار کسب کار تلفن هوشمند روزبه روز داغ تر می گردد، پیش بینی می شود تا سال 2016م، 310 بیلیون دانلود اپلی کیشن، درآمد حدود 74 بیلیون دلار را در پی خواهد داشت. گوگل پلی که در سال 2008م برای عرضه اپلی کیشن های مورد استفاده سیستم عامل اندروید راه اندازی شد، تعداد اپلی کیشن های آن به یک میلیون و چهارصد و سی هزار اپلی کیشن با 50 بیلیون دانلود رسید. اپ استور، متعلق به شرکت آیفون، در سال 2001م راه اندازی شد که تا سال 2015م بیش از یک میلیون و چهارصد هزار اپلی کیشن با بیش از 75 بیلیون دانلود در پی داشته است. (22)

به نظر می رسد، عرضه یک اپلی کیشن کار سختی نباشد؛ ولی گسترش و کیفیت بخشی به آن، کار بسیار دشواری است. در فضای تلفن هوشمند مانند عرصه وب، هیچ ضمانتی وجود ندارد که اپلی کیشن همچنان مورد استقبال قرار گیرد. جالب است که بدانیم دوسوم اپلی کیشن های عرضه شده در اپ استور، حتی یک بار هم دانلود نشده اند.

برای موفقیت یک اپلی کیشن، نکاتی وجود دارد و باید هر کدام از این نکته ها با حساسیت دنبال شود تا نتیجه لازم را در بر داشته باشد:

1. نقشه راه: برای حرکت در مسیر تولید اپلی کیشن، باید نقشه راه و برنامه درستی وجود داشته باشد. برای تولید اپلی کیشن کتابخانه ای یا کتابخوان، باید دانست که در میان تعداد بسیار زیاد از اپلی کیشن های کتابخانه ای، کجای کار قرار دارید؟ باید رقبا و کارهای آنها را مورد بازبینی قرار داد و نقاط قوت و ضعف آنها را شناخت. می توان سوار بر چرخ تجربه دیگران، از اشتباهاتی که آنان مرتکب شده اند، اجتناب کرد.

2. طراحی: بعد از تعیین مسیر و نقشه راه، به توسعه اپلی کیشن می پردازید. در این قسمت، نکات مهمی همچون: رابط کاربری، اینترفیس و کارکرد اپلی کیشن وجود دارد. باید اندازه تلفن هوشمند یا تبلت و اندازه صفحه نمایش آن را در ذهن ترسیم کرد تا در ادامه کار، مشکلی ایجاد نشود. شاید لازم باشد، برای صفحه نمایش های مختلف، برنامه های متفاوتی عرضه کرد.

از تیم توسعه دهنده غافل نشوید. از ابتدا باید درگیر کار باشند و انتهای کار را برای شما ترسیم کنند. بی شک، این تیم می تواند بینش و نگاه درستی از کار را به شما بدهد. تیم توسعه دهنده باید در تکمیل فازهای این پروژه، قدم های استوار بردارند.

3. بازاریابی: با وجود حدود دو میلیون اپلی کیشن، پا برجا ماندن در این عرصه کار دشواری است. یکی از بزرگ ترین عوامل موفقیت یک اپلی کیشن، در آن است که انرژی و توان لازم جهت باقی ماندن و محبوب بودن را داشته باشد؛ به گونه ای که اپلی کیشن مورد نظر را به کاربران و دوستان خودشان معرفی کنند.

چند نکته در این باره باید مورد توجه قرار گیرد:

نکته اول: جذاب بودن نام، کلیدواژه و توصیفات اپلی کیشن.

نکته دوم: ارتباط با کاربران از طریق ایجاد صفحه به نام اپلی کیشن در شبکه های اجتماعی.

نکته سوم: راه اندازی پایگاه اختصاصی برای اپلی کیشن جهت پیوند از طریق شبکه های اجتماعی و همچنین راهنمایی کاربران.

نکته چهارم: ارسال خبرنامه به طور منظم و مطلع نمودن کاربران از آخرین تغییرات.

4. حفظ مخاطب: هیچ اپلی کیشنی موفق نمی شود، مگر اینکه هنر نگه داشتن مخاطب را داشته باشند. باید ترفندهایی اندیشید تا کاربر را به طور مدام درگیر اپلی کیشن نمود تا سراغ محتوای جدید عرضه شده بروند و دانلود کنند.

معمولاً کاربران چندین ابهام درباره اپلی کیشن دارند: اپلی کیشن مورد نظر، چه وجه تمایزی نسبت به اپلی کیشن های مشابه خود دارد؟ نوآوری ها و ابدعات این اپلی کیشن چیست؟ آیا اپلی کیشن امنیت اطلاعات گوشی او را تأمین می کند؟ سرعت اپلی کیشن خوب و مناسب است؟ راحت می توان محتوا را دانلود و استفاده کرد؟ ایا اطلاعات و محتوای دانلودشده از ثبات لازم برخوردار می باشند و با دانلود ورژن جدید و به روزرسانی، محتوای قبلی دچار مشکل نمی شود؟ (23)

باید تلاش کرد اشکالات اپلی کیشن را، پیش از آنکه به یک نقد جدی، گلایه مداوم و کمترین امتیاز بینجامد، به سرعت برطرف کرد. با کاربران به صورت مدام در ارتباط بود و با آنها درباره تغییرات و تحولات و آنچه در بهبود برنامه کمک خواهد نمود، صحبت کرد و آنان را در جریان برنامه ها قرار داد.

بهترین تبلیغ، نگهداری کاربر و القای فضای سالم و روبه رشد است. کاربرانی که تازه اقدام به خرید گوشی های هوشمند می کنند، در اولیل اقدام به نصب ده ها اپلی کیشن روی گوشی خودشان می کنند؛ ولی سپس با شلوغ شدن و بدون فایده بودن این اپلی کیشن ها اقدام به پاک کردن برخی از آنها می نمایند. باید فضایی ایجاد شود که اگر کاربر خواست اپلی کیشنی را از گوشی خود حذف کند، اپلی کیشن شما موفق به جلب رضایت مشتری شده باشد و آنها مجاب به حفظ و استفاده از آن شوند.

«فروشگاه های آنلاینی نظیر زاپوس(24)، کاربران موبایل خود را ارج می نهند و امکاناتی ویژه را در اختیار آنها قرار می دهند؛ مثلاً اینکه آن دسته از استفاده کنندگانی که از طریق اپلی کیشن خرید نمایند، می توانند کالای مورد نظرشان را در کمترین زمان ممکن و رایگان تحویل بگیرند.

در بازار پُرازدحام اپلی کیشن ها، جلب توجه کاربران کاری بس دشوار است و نگه داشتن آنها حتی از این هم سخت تر خواهد بود. استفاده کنندگان از این نرم افزارها نیز عاقبت ۸۰ تا ۹۰ درصد آنها را پاک کرده و حدود ۵۰ درصدشان را هم تنها یک بار باز می کنند.»(25)

پی نوشت ها: