فصلنامه شماره 42 (بهار 1392)
سال دوازدهم / پیاپی 59
اردیبهشت سال جاری، شاهد برگزاری بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بودیم. در این گزارش، شما را طی دو بخش کوتاه، با دستاوردهای نشر الکترونیک در این نمایشگاه آشنا میسازیم و همچنین گذری خواهیم داشت بر غرفه نور و اخبار مربوط به تولیدات جدید و استقبال کاربران و مراجعان از محصولات نرمافزاری این مرکز.
مقدمه
باید این امر را پذیرفت که اندیشمندان به دلیل بدبینی به فناوری، از قابلیتهای فضای مجازی کمتر استفاده بردهاند. این مسأله باعث شده است تا آثار زیانبار اینترنت و شبکههای مجازی بیشتر در جامعه ما نمود پیدا کند. در واقع، این چاقوی دولبه، بیشتر از آنکه به کار ما آید، دست خود ما را بریده است.
از نظر گیدنز، فضای سایبر، فضای تعاملی است و شبکه جهانی رایانهها که مشتمل بر اینترنت است، آن را شکل میدهد و در فضای سایبر، چنانکه بودریار میگوید:
- نویسنده: سعید واحدی فرد
مقدمه
انقلاب در دو بعد اطلاعات و ارتباطات، ابعاد زندگی انسانها را دچار تغییر و تحول نموده است؛ به عبارتی بهتر، رفتارها و تعاملات افراد بهشدت برگرفته از تغییر و تحول صورت گرفته در دو بعد نامبرده بوده است. ظهور فناوریهای نوین در هر دو بعد، بسترها و ابزارهای بسیار قدرتمندی را برای شکلگیری افکار و برقراری ارتباط بین افراد گوناگون از نقاط متفاوت فراهم نموده است.
متناسب با این تحولات شگرف، هر کسی توانسته است اطلاعات جدید و بسیاری را به شیوههای گوناگون و در ابعاد و دامنه گسترده در اختیار طیف وسیعی از همنوعان خود قرار دهد؛ یکی از ابزارهای بسیار مهم ارتباطی و اطلاعاتی میان یکایک انسانها، تلفنهای همراه بهخصوص از نوع هوشمند آن است.
- نویسنده: احد رضایان قیه باشی
مقدمه
اینترنت، ابَر رسانهای است که تنها با گذشت چند دهه از پیدایش خود، تحولات و تغییرات عظیمی از لحاظ فناورانه، کاربری و محتوایی به خود دیده است؛ تحولاتی که در هیچ رسانه دیگری تا کنون سابقه نداشته است. این ابررسانه، بسیاری از خصوصیات انواع گوناگون ارتباطات و رسانهها را بازسازی کرده و ارتقاء داده است. این حجم گسترده از تغییرات، پرسشها و گاه نگرانیهایی را درباره موضوعاتی مانند: ارتباطات انسانی و آینده آن، رابطه اینترنت با هویت، دانش و آگاهی یا امنیت دامن زده است. حوزه فلسفه اینترنت در چند سال گذشته، بخشی از این مسائل را مورد توجه قرار داده است. در مطلب پیش رو، با نگاهی به حوزه فلسفه رسانه، تغییرات و تحولات اینترنت را مورد بررسی قرار میدهیم.
- نویسنده: سید یاسین ابراهیمی
مقدمه
رشد و شکوفایی روزافزون زبان و ادبیات فارسی، مرهون هنرمندانی صاحبدل و خردمندانی سخنشناس است که در طول تاریخ ایران، مردانه کوشیدهاند و با تحمل سختیهای فراوان، حاصل خردورزیهای حکیمانه، دریافتهای عارفانه و احساسات شاعرانه خویش را در قالب الفاظی دلانگیر به نظم و نثر کشیدهاند.
بیتردید، «خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی»، هنرمندی بیبدیل یا کمنظیر در این عرصه میباشد. گرچه روزگاری به درازای هفت قرن، از زمان آفرینش غزلهای سحرآمیز وی میگذرد، ولی هنوز غبار کهنگی بر آن ها ننشسته، در سرتاسر جهان، هر روز با عشقی تازهتر، این دیوان دلنشین را میخوانند و از آن بهرهها میاندوزند.
- نویسنده: علی نعیم الدین خانی
مقدمه
اصول فقه، از جمله علوم آلی یا ابزاری است که وابستگی و ارتباط ژرفی با دانش فقه دارد. این علم، به معنای مجموعه قواعدی است که برای استنباط احکام شرعی فرعی بر اساس ادله آنها مورد استفاده قرار میگیرد و موضوع آن، ادله اربعه (کتاب، سنت، اجماع و عقل) با وصف دلیل بودن می باشد.
به اعتقاد برخی اصولیون، اولین کسانى که در مورد علم اصول سخن گفتند و آن را پایه گذارى کردند، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بودند که قواعد اصولى را بر اصحاب خود املا نمودند. مجموعه این قواعد را نیز برخى از علماى متأخر، در کتابهایی مانند: «الأصول الأصلیه» و «الفصول المهمّه فى أصول الأیمّه» جمع آورى کرده اند.
چکیده
تولید و گسترش نرمافزارهای اسلامی در سالهای اخیر با روند رو به رشدی همراه بوده است. با توجه به محیط رو به گسترش دنیای دیجیتال، این محصولات نرمافزاری طبیعتاً نمیتوانند خالی از اشکال باشند و روزبهروز نیازمند تصحیح و ارتقای خدمات خود هستند. ارزیابی نرمافزارها با هدف تشخیص انطباق کارکردها با اهداف تولید و گسترش آنها و همچنین کمک به ارتقاء سطح خدماتشان انجام میشود. مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، یکی از مراکز فعال در تولید نرمافزارهای اسلامی، با هدف افزایش کیفیت خدمات، در پروژهای به ارزیابی محصولات نرمافزاری خود از دیدگاه کاربران و نیز متخصصان فنی نرمافزارها میپردازد. مقاله حاضر به بیان مفهوم ارزیابی، انواع ارزیابی و نمونههای ارزیابی نرمافزار در حوزههای مختلف اختصاص یافته است و إن شاء الله در مجالی دیگر، به بررسی مطالعات انجامشده در زمینه ارزیابی نرمافزارهای اسلامی میپردازیم.
- نویسنده: امیرحسین رجب زاده عصارها وسعیده جهانگیری
مقدمه
یکی از علوم مهم و راهگشای اسلامی، علم حدیث است که موجبات شکوفایی و توسعه هر چه بیشتر علم و دین گردیده است. بر تارک این دانش، کتابهای مرجع و مهمی چون «اصول اربعمأه» میدرخشد و بعدها نیز با آثاری مانند کتب اربعه به زیور کمال آراسته شد. از این رو، باید تلاشهای ارزنده محدثان و حدیثپژوهان گرامی را مدّ نظر داشت و همت و کوشش خالصانه آنان را پیوسته ارج نهاد. با توجه به سرعت گرفتن علم و گسترش روزافزون دامنه ااطلاعات، لزوم دیجیتالی کردن علوم، از جمله حدیث و دانشهای مرتبط با آن، امری بدیهی است.
اشاره
در میان نرمافزارهای تولید مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، برخی از تولیدات به صورت صوت، فیلم یا ترکیبی از صوت و فیلم میباشد. در این مقاله، شما را با تعدادی از محصولات چند رسانهای نور که در این قالب عرضه شدهاند، آشنا میکنیم. گفتنی است که در بعضی از تولیدات جدید نور، متن کتاب و صوت آن، توأمان ارائه گردیده که در مجالی دیگر به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
مقدمه
به همان اندازه که در گذشتهای نه چندان دور، وجود یک کتابخانه غنی در هر شهر و بلادی، باعث اعتلای فرهنگ و معارف آن جامعه بوده، امروزه کتابخانههای دیجیتال توانستهاند با در هم شکستن حصارهای مکانی و زمانی، جای کتابخانههای سنتی را بگیرند؛ به گونهای که میتوان ادعا کرد در جوامع علمی، کتابخانههای سنتی بهتدریج در حال کم رنگتر شدن هستند.
بدون شک، در مسیر دیجیتال شدن کتابخانههای سنتی، کتابخانههایی موفقتر هستند که بتوانند خدمات دیجیتالی خود را بهتر عرضه کنند و هر چه سریعتر در این مسیر گام بردارند.
- نویسنده: امیر باعثی
چکیده
در این مقاله، به معرفی کوتاهی درباره پایگاههایی که با موضوع امام علی(ع) ایجاد و بهروزرسانی شدهاند، پرداخته شده و قسمتهای مهم و پرمحتوای آنها معرفی میشوند. با توجه به حجم زیاد وبلاگها و پایگاههای مختلفی که در این زمینه فعالیت میکنند، سعی بر آن بوده تا پایگاههای غنیتر و بهروزتر مورد بررسی قرار گیرند.
کلید واژگان: امام علی(ع)، فضای مجازی، نهج البلاغه، پایگاههای اینترنتی.
- نویسنده: سید محمدصادق موسوی پور
نرمافزار چند رسانهای حافظ تولید شد
لوح فشرده دانشنامه چند رسانهای دیوان حافظ، پس از هفت سال کار پژوهشی از سوی محققان حوزه و دانشگاه در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید شد. متن کامل دیوان حافظ، نمایش غزلها و سایر اشعار به خط نستعلیق همراه با فونتهای رایانهای دیگر، قابلیت قرایت و روایتخوانی صحیح به دو گونه شامل صدای استاد آهی از آغاز تا انجام دیوان حافظ و نیز زیباییخوانی توسط 15 نفر از گویندگان صدا و سیما مانند: ژاله علو، ساعد باقری، امیر نوری، قادرپناه، بینیاز، بهروان و مهنگار، از جمله ویژگیهای این نرمافزار هستند.