ره آورد نور

 رهبر انقلاب اسلامي حضرت آيت الله خامنه‌اي در جمع دانشگاهيان و دانشجويان استان سمنان با اشاره به ناتوي فرهنگي در اين ‌باره فرمودند:

«باندهاي بين‌المللي زر و زور كه براي تسلّط بر منافع ملّت‌ها سازمان نظامي ناتو را تشكيل داده بودند، اكنون براي نابودي هويت ملّي جوامع بشري و تحقق بيشتر اهدافشان در پي تشكيل «ناتوي فرهنگي» هستند تا با استفاده از امكانات زنجيره‌اي، متنوع و بسيار گسترده رسانه‌اي، سررشته تحولات سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشورها و ملت‌ها را به دست بگيرند كه بايد هشيارانه اين مسأله را زير نظر داشت». (1)

همچنين مقام معظم رهبري در بررسي ماهيت ناتوي فرهنگي به محورهاي زير اشاره نمودند:

مقدمه

دگرگونی‌های اطلاعاتی- اجتماعی بی‌نهایت سریع، مهم‌ترین واقعیت زندگی امروزین را تشکیل می‌دهد. دنیای امروز مکانی کاملاً متفاوت با دنیای بیست و پنج سال پیش است و دنیای نیم قرن بعدی نیز به طور قطع بسیار متفاوت از دنیای کنونی خواهد بود. با این حال، همین دنیای بسیار متفاوت محل زیست جامعه انسانی است. مفهوم این سخن آن است که مهم‌ترین چیزهایی که انسان امروز باید به فراگرفتن آن بپردازد، دقیقاً چیزهایی است که به او یاری می‌دهد تا دگرگونی‌های آینده را پیش‌بینی کند و خود را برای رویارویی با آن‌ها آماده سازد.این نیاز جامعه انسانی از دو طریق برآورده می‌شود: نخست با ارائه چارچوبی برای درک و تشخیص نیروهای سبب‌ساز شالوده دگرگونی‌های اجتماعی و دوم، درک چگونگی ظهور، توسعه یا نابودی جوامع و دولت‌ها که در طی قرون متمادی ساخته شده است.در این مقاله سعی بر آن شده است تا با نگرشی تطبیقی – تاریخی، چشم‌اندازی در حوزه جوامع انسانی و نقش اطلاعات به عنوان عاملی در تحولات اجتماعی ارائه گردد.

اشاره

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی این بار نیز برگی دیگر به کارنامه پر افتخار خود افزود و با تولید نرم‌افزار «درختواره فقه»، برنامه ارزشمندی را به فقه‌پژوهان و محققان علوم اسلامی عرضه نمود.

نظر به آن‌که این گنجینه عظیم، شامل امکانات عدیده و محتوای در خور توجه در زمینه‌های مختلف فقهی می‌باشد، گفتگویی را با متکفل پروژه این برنامه سودمند، جناب حجت الاسلام و المسلمین ابن ‌الرضا ترتیب دادیم تا کاربران و پژوهشگران عزیز نسبت به این نرم‌افزار مفید شناخت بیشتری پیدا کنند و از قابلیت‌های متنوع و کاربردی آن در راستای تحقیقات فقهی و دینی خود بهره مطلوب‌تری ببرند.

سرآغاز

حادثه عظیم عاشورا، بدون شک ماندگارترین و مؤثرترین حادثه تاریخی بعد از ظهور اسلام است. در میان حوادثی که در طول تاریخ بشریت به وقوع پیوسته است، هیچ نهضت و حرکتی به پویایی و برجستگی قیام حضرت سید الشهدا(ع) نیست. قیام عاشورا و فرهنگ و پیام های آن، تأثیر شگرفی در تحول جوامع و سازندگی آنها مخصوصاً در حیطه اسلام داشته است؛ به گونه ای که به جرأت می توان گفت مهم تر علل توسعه و گسترش دین اسلام، عاشورای حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) می باشد.

ائمه اطهار(ع) سعی می کردند همیشه این حماسه زیبا را زنده نگه داشته و آن را پر فروغ و سازنده جلوه دهند. آنان با وجود اینکه در دوران امامت خویش با محدودیت های شدیدی مواجه بودند، اما با اتخاذ صحیح ترین تصمیم ها و موضع گیری های مناسب توانستند از فرهنگ عاشورا و دستاوردهای ارزشمند آن به صورت شایسته پاسداری کنند و راه حماسه آفرینان کربلا را تداوم بخشند. از این رو، احیای فرهنگ خونین عاشورا و حفظ ارزش های آن را می توان یکی از مهم ترین اهداف جامعة بزرگ اسلامی دانست. ترویج این فرهنگ عظیم در سرتاسر جهان می تواند روح خفتة انسان های غفلت زده را بیدار کند. ما مسلمانان معتقدیم که تداوم جهان اسلام جز با زنده نگه داشتن قیام خونین سید الشهدا(ع) میسر نیست؛ چراکه قیام آن امام همام به ما می آموزد که در برابر ظلم و ستم بایستیم و با اشاعه فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر بیدادگری را ریشه کن کنیم. از این رو، زنده نگه داشتن فرهنگ عاشورا ضامن حیات دین اسلام و رسالت آسمانی پیامبراعظم(ص) است.

کلام دلنشین و نورانی قرآن کریم و بعد از آن احادیث و روایات اهل بیت (ع)، همچون نسیم روح بخش در جان تشنه لبان جویای حقیقت جاری است. کلام گهربار پیامبراعظم (ص) و امامان معصوم (ع) در صراط مستقیم به منزله چراغ روشنی است برای مسلمانان تا به کمال و رستگاری برسند. به همین دلیل، بر ما واجب است که احادیث و روایات آن معصومان الهی را بخوانیم و یاد بگیریم.

در همین جهت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نخستین نسخه دیجیتالی جامع احادیث اهل بیت (ع) را با ترجمه فارسی، تحت عنوان «گنجینه روایات نور» طراحی و تولید کرده است.

این نرم افزار که در قالب کتابخانه دیجیتالی نور است، دارای قابلیت های متنوع و مفیدی است. در برنامه عظیم و ارزشمند گنجینه روایات نور، متن و ترجمه کامل 233 عنوان کتاب در 381 جلد از منابع روایی و در موضوعات مختلف گنجانده شده است.

متن کامل و ترجمه کتاب های روایی: بحار الانوار (42 جلد)، اصول کافی، روضه کافی، من لایحضره الفقیه، ارشاد و امالی شیخ مفید، خصال و امالی شیخ صدوق، تحف العقول، لهوف، ثواب الاعمال، توحید مفضل، مکارم الاخلاق، غیبت نعمانی و کمال الدین، در این برنامه گنجانده شده است.

چکیده

از دستاوردهای جامعه اطلاعاتی، به اشتراک گذاری اطلاعات و یافته های بشری است و دین به عنوان پدیده ای که هیچ گاه از انسان جدا نشده، انگیزه های فراوانی را برای تحقیق فراهم آورده است. البته این مطالعات در کنار تعامل با جوامع بشری، نیازمند داده های صحیح و غیر مغرضانه است و برای یافتن آرا و نتایج درست، گریزی جز شناخت صحیح ادیان نداريم.

این نوشتار در صدد ارائه طرحی برای ساخت نرم افزاری است که به روش نقلی، تاریخی و توصیفی ادیان، مذاهب و فرق را معرفی نماید. این برنامه با بررسی پیشینه هر گروه و چگونگی پیدایش، عقاید و آرای ویژه هر کدام، به توصیف و تحلیل این مرام‌های اعتقادی خواهد پرداخت. البته هدف از طرح پیشنهادی این برنامه، نقد و بررسی ادیان و مذاهب نیست، بلکه ایجاد بانک اطلاعات توصیفی از ادیان، مذاهب و فرق به روش تاریخی و نقلی است که می‌تواند در مباحث پژوهشی کارآمد و مفید باشد.

نرم‌افزار گنجينه روايات نور توليد شد

پس از سال‌ها تلاش، مرکز تحقيقات کامپيوتري علوم اسلامي اولين نسخه ديجيتالي جامع احاديث اهل بيت(ع) با ترجمه فارسي را جهت استفاده پژوهشگران علوم اسلامي با عنوان «گنجينه روايات نور» عرضه نمود.

اين برنامه شامل متن و ترجمه کامل 233 عنوان کتاب در 381 مجلد از منابع روايي در موضوعات مختلف مانند: اخلاق، تاريخ، تفسير، دعا، طب، فضائل و مناقب، عقاید و فقه است که دانش‌پژوهان فارسي‌زبان مي‌توانند از محتوای اين نرم‌افزار حدیثی استفاده مطلوب را ببرند.

در اين برنامه متن و ترجمه کتاب هاي روايي همچون:

با وقوع انقلاب اطلاعات، راه برای استفاده بهتر از مهم‌ترین منابع اطلاعات بشر به‌خوبی هموار شده است. این منابع، چیزی جز کتاب‌های کاغذی نیستند که انسان در این عصر با دستیابی به پدیده‌ها و ابزارهای جدید دیجیتالی در واقع به فنّاوری قدرتمندی برای رشد و ترقی دادن آنها رسیده است تا به کمک مجموعه ابزارها و فنّاوری‌های جدید، حجم انبوه کتاب‌های کاغذی را به بسته‌های کوچک الکترونیکی و کتابخانه‌های کاغذی را به کتابخانه‌های بدون در و دیوار و کتاب‌های بی‌کاغذ تبدیل کند. روش‌های جدید ذخیره، سازماندهی و دسترسی به اطلاعات، مسیر استفاده بیشتر و بهتر از کتاب‌ها را فراهم کرده است. اگر اطلاعات و مطالب کتاب‌ها را پول رایج دانش در نظر بگیریم، کتابخانه‌های دیجیتالی به عنوان بانک‌هایی برای سرمایه‌گذاری هستند که مسلماً سرمایه‌گذاری در این قبیل بانک‌ها، آثار مفید و سودآوری‌های خوبی را به دنبال خواهد داشت. در نتیجه این سرمایه‌گذاری است که علاوه بر صاحبان سرمایه، گروه دیگری از اعضای آن جامعه نیز از این بهره نصیب می‌برند و در نتیجه، رشد فرهنگی و افزایش دانش و علم برای مجموع آن جامعه به ارمغان می‌آید.

اشاره

راه‌اندازی پایگاه‌های اینترنتی، یکی از بهترین روش‌هایی است که امروزه مراکز و مؤسّسات علمی و تحقیقاتی به کمک آن می‌توانند به معرفی مطلوب و گسترده فعالیت‌های علمی و پژوهشی خویش مبادرت ورزند و به وسیله این ابزار کارامد، به اطلاع‌رسانی در مورد محصولات و تولیدات خود همت گمارند و آن‌ها را در معرض استفاده جهانیان قرار دهند.

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، از جمله مراکز مهمی است که تجارب مفید و ارزشمندی را در حوزه پژوهش‌های رایانه‌ای علوم اسلامی اندوخته و تولیدات درخور توجهی را به جامعه اسلامی تقدیم نموده است. در این نوشتار، به منظور آشنایی بیشتر و بهتر محققان با نرم‌افزارهای تولیدی و اقدامات پژوهشی و رایانه‌ای این مرکز، مناسب دیدیم به معرفی تفصیلی محتوا و امکانات پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بپردازیم.

چکیده

نویسنده در این نوشتار سعی نموده است ابتدا  خطر تبلیغات گسترده ادیان جدید و نوظهور و بسته‌های عرفانی را که برای قشر جوان و روشنفکر ما، به‌ویژه از طریق اینترنت عرضه می‌کنند، گوشزد کند و در ادامه به جایگاه و نقش پایگاه‌های اسلامی و وظیفه آن‌ها در این عرصه بپردازد.

مخاطب رسانه ها فعالانه به دنبال محتوایی است که به بیشترین حدّ خشنود کنند‌‌گی دست یابد. درجه این خشنودی بستگی به نیازها و علایق فرد دارد. فرد هر چقدر بیشتر احساس کند که محتوای مناسب نیاز او را براورده می‌کند، احتمال انتخاب آن محتوا افزایش می یابد. از این‌رو، مخاطب، از میان مجاری ارتباطی و محتوایی که به او عرضه می‌شود ، دست به انتخابی آگاهانه و انگیزه‌دار می‌زند. مخاطبان آنچه را برای حل مشکلات و رضایتمندی حداکثری خود لازم دارند ، اگر چه ممکن است آن را به دست نیاورند، اما حداقل آن را جستجو می‌کنند.

می‌توان تصور کرد که مفهوم «گریز» نقطه آغاز انتخاب مخاطب باشد؛ چرا که بیشتر مخاطبان به جهت گریز از مسائل روزمره زندگی ، وقت خود را با رسانه ها می گذرانند. یکی از این رسانه‌ها، اینترنت است.

راه‌اندازی پایگاه اطلاع‌رسانی «حجت‌الاسلام فلسفی»

به مناسبت بزرگداشت یکصدمین سال تولد حجت‌الاسلام فلسفی، پایگاه اطلاع‌رسانی اینترنتی ایشان راه‌اندازی شده ‌است.

پایگاه اطلاع‌رسانی حجت‌الاسلام و المسلمین حاج شیخ سید محمد تقی فلسفی طی بخش‌های مختلفی مانند: زندگی‌نامه، عکس، سخنرانی‌ها، مقالات و خاطرات در اختیار کاربران قرار گرفته‌ است.

سخنرانی‌های موجود در این پایگاه، فایل‌های بایگانی شده در صدا و سیمای جمهوری اسلامی است که از جمله می‌توان به سخنرانی ایشان درباره امتحان خداوند و یکی از خطبه‌های حضرت علی(ع) اشاره کرد.