در راستای اشاعه فرهنگ اصیل اهل بیت علیهم السلام و معارف ناب اسلامی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی همزمان با ماه مبارک رمضان (1423 ه . ق) نرم افزار ارزشمند «منهج النور دانشنامه علوی» را به جامعه اندیشمندان و محققان ارائه نمود. این لوح فشرده که در دهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم به عنوان نرم افزار برتر پژوهشی مورد تقدیر قرار گرفت، دارای محتوا و امکانات مفید و نوینی است که با در برداشتن 110 عنوان کتاب در بیش از 280 جلد در باره نهج البلاغه و غرر الحکم، بزرگترین دائرة المعارف رایانه ای سخنان امام علی علیه السلام به شمار می رود.
به طور کلی، این برنامه شامل: 33 عنوان شرح و تعلیقه در 163 جلد به زبان های فارسی و عربی، و نیز 26 ترجمه به زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسوی به همراه 7 شرح و ترجمه منظوم می باشد. ضمن این که متن نهج البلاغه براساس پنج نسخه معتبر به نمایش گذاشته شده است و کاربر می تواند از قرائت کامل متن نهج البلاغه فیض الإسلام بهره مند شود.
قابلیت های کارآمد این برنامه، در چهار بخش اصلی ارائه گردیده است: دانشنامه، کتابخانه، کتابنامه و امکانات عمومی.
1. دانشنامه
دانشنامه به عنوان اصلی ترین بخش برنامه منهج النور، متن نهج البلاغه و ترجمه و شرح آن را به همراه امکانات متعددی ارائه می کند. ارائه نسخه های گوناگون از نهج البلاغه، امکان مقایسه بین آنها و نیز جستجوی آیات، احادیث، ادعیه، اشعار و امثالِ به کار رفته در کلامِ امیر مؤمنان علیه السلام از ویژگی های قابل توجه این بخش می باشد. امکانات دانشنامه در چهار قسمت عرضه گردیده است:
1-1) نمایش:
نمایش متن نهج البلاغه براساس پنج نسخه: «فیض الإسلام، بنیاد، صبحی صالح، ابن ابی الحدید و محمد عبده» به همراه قابلیت تطبیق بین هر نسخه در این بخش ارائه شده است. در صورتی که متنِ در حال نمایش، نسخه فیض الإسلام باشد، با استفاده از امکان پخش صوت می توان صوت متن جاری را شنید.
کاربر در این قسمت، به متن، ترجمه و شروح مختلف نهج البلاغه دسترسی یافته و می تواند از قابلیت های گوناگون همچون: مقایسه میان دو متن، مشاهده نسخه خطی متن مورد نظر (براساس نسخه سال 469 ه.ق از نهج البلاغه فیض الإسلام) و نیز مصادر نهج البلاغه بهره مند گردد و از امکاناتی چون: دسترسی به اَعلام موجود در متن، اَمثال مورد استفاده از نهج البلاغه و معنای لغاتی که در شروح مختلف ترجمه شده، استفاده مطلوب را ببرد.
عبارات نهج البلاغه در پنج قالب: مقدمه، خطبه ها، نامه ها، کلمات قصار و غرائب ارائه گردیده که پژوهشگر براساس نیاز خود می تواند هر یک از این قالب ها را انتخاب کند. همچنین محقق می تواند با وارد کردن شماره خطبه، نامه یا حکمت دلخواه به متن مورد نظر دست یابد. چنانکه درج شماره جلد و صفحه متن نیز قابلیت دسترسی به متن دلخواه را برای کاربر فراهم می آورد.
گفتنی است که امکانات یاد شده، در تمامی بخش های مربوط به گزینه نمایش در اختیار پژوهشگران قرار دارد تا آن که به شکل مطلوبی به ساماندهی پژوهش خود بپردازند. قابلیت های دیگر قسمت نمایش عبارتند از:
- متن: کاربر در این برگه، به متن نسخه های پنج گانه نهج البلاغه همراه با امکان مقایسه میان آنها دسترسی دارد. چنانچه یکی از نسخه های انتخابی، نهج البلاغه صبحی صالح باشد، می توان به تطبیق بین دو نسخه پرداخته، تفاوت های آنها را دریافت.
- ترجمه: در برگه ترجمه، متن نهج البلاغه و نیز ترجمه آن به سه زبان: فارسی، انگلیسی و فرانسوی در دو پنجره مستقل ارائه شده است. ضمن این که امکان دستیابی به ترجمه های موجود در برنامه و ترجمه های منظوم نهج البلاغه برای پژوهشگر فراهم می باشد.
- شعر: ترجمه های منظوم کلام امام علی علیه السلام ، در این قسمت عرضه شده است و کاربر می تواند به کمک گزینه «ترجمه» که در این برگه قرار دارد، کتاب های ترجمه شده به نثر را در پنجره ای جدید مشاهده نماید.
- شرح: در این برگه، متن نهج البلاغه به همراه مهمترین شروحی که بر آن نگاشته شده، ارائه گردیده است. با استفاده از گزینه های موجود در این پنجره، می توان به شرح مورد نظر خود دست یافت و آن را مطالعه کرد. در صورت فعّال بودن امکان «ارتباط»، پنجره متن و شرح با یکدیگر منطبق می شود. قابل توجّه است که در این برگه، به کمک گزینه «مقایسه» دو پنجره از شروح و ترجمه های موجود در برنامه ارائه می شود و کاربر می تواند در این جا به دو عنوان شرح و تفسیر از متن انتخابی دسترسی داشته باشد.
1-2) جستجو:
با انتخاب این گزینه، امکانات متنوعی برای جستجوی الفاظ و عبارات نهج البلاغه به روش های مختلف، در اختیار محقق قرار می گیرد. از جمله ویژگی های این بخش، جستجو در متن نسخه های نهج البلاغه و یا پژوهش در عناوین فصل ها و ابواب آنهاست. با فعّال کردن گزینه «جستجو در متن»، فهرست کلمات متنِ کتب انتخابی به صورت الفبایی به نمایش در می آید. هنگامی که این فهرست فعّال باشد، جستجو و فهرست سازی فقط در متن کتب فعّال برنامه صورت می گیرد. اما چنانچه گزینه «جستجو در فهرست»، فعّال باشد، فهرستی از کلمات عناوین و سرفصل های کتب فعّال برنامه، به صورت الفبایی قابل مشاهده است. فعّال بودن این گزینه به معنای توانایی انجام جستجو و فهرست سازی در عناوین کتب انتخابی است.
عملگرهای جستجو به منظور افزایش توانمندی کاربر در جستجوهای گوناگون تهیه شده تا هر چه سریعتر به مطلب مورد نظر خویش دست یابد. ضمن این که می تواند حاصل جستجوی کلمات و یا عبارات را به صورت اجمالی؛ یعنی نام کتاب، شماره جلد و شماره صفحه مشاهده کند و در پنجره دیگر پاسخ تفصیلی آن؛ یعنی متن جواب های جستجو شده را ملاحظه نماید.
امکانات ویژه ای جهت «فهرست سازی» و انجام عملیات گوناگون از فهرست های ایجاد شده در این برنامه عرضه شده است و کاربران می توانند با استفاده از این قابلیت، فهرست های پویا و متنوعی از کلمات را به شکل های مختلف تهیه و تنظیم کنند و این فهرست ها را در متن و یا فهرست کتب جستجو کرده و یا آنها را با یکدیگر ترکیب نمایند و پژوهش های گوناگون را در آنها به انجام رسانند.
با استفاده از گزینه «دامنه کتابی» امکان محدود کردن دامنه جستجو برای کاربر فراهم می شود. در این دامنه می توان حوزه پژوهش خود را به یک یا چند نسخه محدود ساخت و به جستجو در نسخه های انتخابی پرداخت. افزون بر این، محقق قادر است عناوینی خاص از فهرست نسخه ها را حذف و یا انتخاب کرده و در دامنه محدودتری به انجام تحقیق بپردازد.
1-3) فهرست ها:
بهره گیری از امکانات ارزشمند این بخش از دانشنامه علوی، کاربران را در ساماندهی تحقیق در مطالب متنوعی که در کلام امام علی علیه السلام مورد استفاده قرار گرفته، یاری می رساند.
در تمامی کارتابل های این بخش، دو برگه: «فهرست» و «فهرست منتخب» وجود دارد که از طریق انتخاب برگه فهرست می توان مثلاً به آیات، احادیث، اشعار، ادعیه، امثال و یا اَعلام موجود در نهج البلاغه دست یافت، و یا با فعّال ساختن برگه فهرست منتخب، به جستجو و گزینشِ موردی در امور یادشده پرداخت.
بخش «فهرست ها»، دارای کارتابل های گوناگون ذیل می باشد:
1) آیات: امکان جستجوی آیاتِ به کار رفته در متن نهج البلاغه، در این کارتابل فراهم آمده است. قسمت «آیات» دارای دو گزینه است؛ در صورت انتخاب برگه «فهرست»، آیات موجود در نهج البلاغه نمایش داده می شود، و در صورت فعّال بودن برگه «فهرست منتخب»، امکان جستجو و گزینش موردی آیات برای محقق فراهم می آید. در هر صورت، با قرار گرفتن نوار رنگی روی هر آیه، متنی از نهج البلاغه که مشتمل بر آن آیه است، در پنجره ای دیگر ظاهر می شود.
2) احادیث: با انتخاب گزینه «احادیث»، قابلیت جستجوی احادیث نبوی موجود در متن نهج البلاغه برای کاربر امکان پذیر است. گفتنی است که احادیث این بخش، از فهرست روایات نبوی نسخه صبحی صالح گرفته شده است.
3) اشعار: گزینش کارتابل «اشعار»، موجب می شود که اشعارِ به کار رفته در متن نهج البلاغه در اختیار کاربر قرار گیرد.
4) ادعیه: امکان جستجوی دعاهای موجود در متن نهج البلاغه، از طریق گزینه «ادعیه» فراهم آمده است. 5) امثال: پژوهشگر می تواند با گزینش این قسمت، به جستجو در مَثَل های به کار رفته در متن نهج البلاغه بپردازد.
6) اَعلام: فهرست تفصیلی اَعلام نهج البلاغه در این برگه گنجانده شده است. با فعّال شدن هر یک از اَعلام، نشانی و متن عبارتی که مشتمل بر آن عَلَم است، قابل دستیابی می باشد. به منظور سهولت در امر جستجو در اَعلام، دو نوع دامنه در نظر گرفته شده است:
- الف) دامنه نسخه ها: کاربر می تواند دامنه پاسخ ها را به تعدادخاصّی از نسخه های موجود در برنامه محدود کند و به پژوهش در نسخه یا نسخه های مورد نظر بپردازد.
- ب) دامنه اَعلام: در این قسمت می توان محدوده جستجو در اَعلام را مشخص نمود. گزینه های موجود در این دامنه عبارتند از: اشخاص، گروه ها، کتاب ها، زمان ها، جای ها، حیوانات، ستارگان، گیاهان و معادن. در حالت پیش فرض برنامه، تمامی این اَعلام فعّال هستند و پژوهشگر می تواند برخی از این اَعلام را به دلخواه از دامنه خارج کند که در این صورت، فهرست براساس دامنه جدید بازسازی خواهد شد.
7) مصادر: فهرستی ارزشمند از مصادر نهج البلاغه در این قسمت ارائه شده است. در این بخش نیز در صورت فعّال بودن برگه «فهرست»، فهرست کامل مصادرِ نهج البلاغه به نمایش در می آید و با انتخاب برگه «فهرست منتخب» امکان ساختن فهرست های گوناگون از مصادر برای کاربر فراهم می شود. با فعال شدن هر یک از مصادر، نشانی روایاتی از نهج البلاغه که در آن کتاب نقل شده، به همراه نشانی مأخذ مصدر ارائه می گردد.
2. کتابخانه
در این بخش از برنامه، متن مهمترین کتب مربوط به نهج البلاغه همراه با امکاناتی مانند: «قرآن» و «لغت نامه» عرضه شده است. قسمت های مختلف «کتابخانه» عبارتند از:
2-1) نمایش:
این گزینه به منظور نمایش متن کتب موجود در برنامه ارائه گردیده است و امکان انتخاب عنوان کتاب و جلد و صفحه آن، برای کاربر وجود دارد. پیش فرض برنامه، فعّال بودن کلیه موضوعات؛ یعنی: «سید رضی، غررالحکم، ترجمه، شرح و تعلیقه، امثال و اَعلام، فرهنگنامه، اسناد، فرهنگ لغات، مستدرک، کتاب شناسی و در باره نهج البلاغه» می باشد.
با استفاده از دامنه موضوعی می توان دامنه فهرست موجود را براساس موضوع آنها به کتبی خاص محدود کرد. پس از انتخاب موضوع دلخواه، کتاب های مرتبط با آن موضوع در فهرست کتب برنامه ارائه می شود. مهمترین قابلیت های بخش نمایش از قرار ذیل است:
* پژوهش: در هنگام نمایش متون، در قسمت های نمایش و جستجو، هرگاه محقق دکمه «پژوهش» یا کلید سمت راست ماوس را فشار دهد، پنجره ای در دسترس قرار می گیرد که در آن سه عنوان: «جستجو»، «قرآن» و «لغت نامه» وجود دارد. با انتخاب عنوان «جستجو»، کلمه جاری مستقیماً به خط جستجوی ترکیبی منتقل می شود و می توان آن را در کتب فعّال برنامه جستجو کرد. همچنین است انتخاب عنوان «قرآن» و یا «لغت نامه» که کلمه جاری به خطّ جستجوی ترکیبی قرآن و یا به قسمت لغت نامه انتقال یافته، پژوهشگر ادامه کار را در آن بخش دنبال می کند.
گفتنی است که چنانچه بخشی از متن انتخاب شده باشد، عملیات پژوهش در قسمت جستجو و قرآن، فقط بر روی متن منتخب انجام می گیرد و نه کلمه جاری. در صورت انتخاب متن، عملیات پژوهش در لغت نامه امکان پذیر نخواهد بود.
* مقایسه: امکان مقایسه بین دو متن متفاوت، در بخش نمایش در نظر گرفته شده است. کاربر می تواند بر اساس نیاز پژوهشی خود به انتخاب دو عنوان از کتب برنامه اقدام نماید و به مقایسه بین آندو بپردازد. انتخاب کتاب در این قسمت، به نوع دامنه موضوعی که محقق آن را برگزیده است، بستگی دارد و فقط کتاب هایی را می تواند با یکدیگر مقایسه نماید که در فهرست دامنه انتخابی قرار دارند.
2-2) جستجو:
با انتخاب این گزینه، امکانات متنوعی برای جستجوی الفاظ و عبارات با روش های مختلف در اختیار کاربر قرار می گیرد. از ویژگی های این برنامه، قابلیت جستجو در متن کتب و یا جستجو در عناوین فصل ها و ابواب کتب است که در هر دو صورت، متن جواب های جستجو شده، قابل دسترسی است و با حرکت نوار رنگی روی پاسخ های اجمالی می توان جواب تفصیلی آن را مشاهده نمود.
همچنین امکان «فهرست سازی» و انجام عملیات گوناگون در فهرست های ایجاد شده، در این برنامه عرضه شده است. با استفاده از این قابلیت می توان فهرست های پویا و متنوعی از کلمات به شکل های مختلف تهیه کرد و این فهرست ها را در متن کتاب ها جستجو نموده و یا آنها را با یکدیگر ترکیب کرد و جستجوهای گوناگونی را در آنها به انجام رسانید. استفاده از علائم جانشینی ( * و ؟ ) نیز در این قسمت، مسیر پژوهش را برای کاربر هموار ساخته است.
واحد جستجو در این برنامه، یک بند (پاراگراف) است؛ یعنی کلمات و عبارات مورد پژوهش باید در یک بند موجود باشند. همچنین کاربر می تواند به کمک عملگرهای منطقی به جستجوی ترکیبی بپردازد. این عملگرها برای افزایش توانمندی در جستجوهای گوناگون تهیه شده تا پژوهشگران هر چه سریعتر مطلب مورد نظر خویش را به دست آورند.
به منظور ایجاد سهولت در امر تحقیق، امکان محدود کردن دامنه جستجو برای کاربر در نظر گرفته شده است. در این برنامه به سه طریق می توان دامنه پژوهش در کتب را محدود کرد:
1) دامنه کتابی: با استفاده از این قسمت می توان دامنه جستجو را به کتبی خاص محدود ساخت. در صورتی که یک کتاب بیش از یک جلد داشته باشد، کاربر می تواند برخی از مجلدات را حذف کند و به پژوهش در محدوده انتخابی بپردازد.
2) دامنه مؤلفی: به کمک این فهرست می توان دامنه جستجو را بر اساس نام مؤلفان کتب محدود نمود. همچنین در این قسمت، پژوهشگر قادر است در صورت تمایل، برخی از کتب یک مؤلف را از دامنه خارج کند و هر گاه کتابی بیش از یک جلد داشته باشد،می تواند برخی از مجلدات را به دلخواه از دامنه خارج سازد.
3) دامنه محیطی: این قابلیت موجب می گردد که کاربران دامنه جستجو را به شکل های مختلف محدود کرده، هرچه سریعتر به مطلب مورد نظر دست یابند. از طریق این نوع دامنه، می توان یک محیط را دامنه برای محیط دیگر قرارداد؛ یعنی بر روی جستجوی پیشین، جستجوی دیگری انجام داد و این روند را تا چند مرحله دنبال کرد. استفاده از قابلیت دامنه محیطی یا جستجو در جستجو، به دو روش: «جستجو در متن» و «جستجو در فهرست» امکان پذیر است.
2-3) قرآن:
یکی از قابلیت های ویژه در برنامه دانشنامه علوی، عرضه متن کامل قرآن کریم به خطّ عثمان طه (قرآن مدینه) است که امکان «نمایش» و «جستجو» در آن وجود دارد.
با فعّال شدن گزینه «نمایش» دسترسی به کلّ قرآن برای کاربر ممکن می شود. در این قسمت، آیات قرآن کریم به سه روش مرتب شده اند: «ترتیب مصحف»، «ترتیب الفبایی از ابتداء» و «ترتیب الفبایی از انتها».
در قسمت جستجو، از راه های مختلف می توان کلمات یا عبارت مورد نظر را در متن قرآن کریم جستجو کرد. با فعّال کردن برگه «کلمه»، فهرست کلمات قرآن به صورت الفبایی مشاهده می گردد. ضمن این که تعداد تکرار هر واژه در قرآن مجید نیز در مقابل آن درج می شود. امّا با فعال ساختن برگه «ریشه»، فهرستی قابل مشاهده است که شامل ریشه های کلمات قرآن کریم است. این فهرست بدون لحاظ اِعراب کلمات تهیه شده است و با انتخاب هر یک از ریشه ها، تمامی مشتقاتِ موجود از آن ریشه در متن قرآن، در فهرست کلمات ارائه می شود.
کاربر با استفاده از عملگرهای موجود، می تواند کلمات و عبارات قرآن را به شکل های مختلف جستجو نماید.
گفتنی است که واحد جستجو در قسمت قرآن برنامه، یک آیه است؛ یعنی کلمات جستجو شده باید در یک آیه وجود داشته باشند.
2-4) لغت نامه:
به منظور دستیابی به معنای واژه های دلخواه، همزمان با استفاده از برنامه، می توان از لغت نامه «لسان العرب» بهره مند گردید. لغت نامه در دو قسمت: «ریشه» و «مشتق»، با کارایی های متفاوت عرضه شده است.
3. کتابنامه
به منظور آشنایی کاربران با موضوع و محتوای نرم افزار منهج النور، فهرستی از کتاب های برنامه همراه با اطلاعاتی در باره نویسنده و شناسنامه هر یک از کتب، در این بخش ارائه شده است. قسمت های اصلی کتابنامه عبارتند از:
3-1) کتب:
با انتخاب گزینه «کتب»، فهرستی از کتاب های موجود در برنامه نمایش داده می شود. کاربر می تواند با استفاده از دامنه موضوعی، دامنه فهرست را محدود ساخته و به کتب مورد نظر خویش در موضوع خاص دسترسی پیدا کند و آنگاه در قسمت شناسنامه کتاب از ویژگی های چاپ آن اطلاع یابد. ضمن این که می توان در قسمت «توضیحات»، به اطلاعات مختصر و مفیدی در باره هر کتاب دست یافت.
یکی از امکانات پیشرفته در این بخش، ویژگی «فهرست سازی» است که با استفاده از این قابلیت می توان فهرست های پویا و متنوعی از کلمات به شکل های مختلف تهیه نمود. فعّال یا غیر فعّال بودن گزینه «دقت» به هنگام فهرست سازی، در تعداد جواب های به دست آمده، تأثیر فراوانی دارد.
در بخش یادداشت کتابنامه، پژوهشگر می تواند به ثبت نظرات شخصی خود در مورد هر یک از کتبِ فهرست اقدام کند و در قسمت «تصویر کتاب»، تصویری از کتاب جاری را مشاهده نماید. همچنین به کمک گزینه «متن کتاب»، امکان دستیابی به متن کتابِ جاری در بخش کتابخانه برای کاربر فراهم می باشد.
3-2) پدید آورندگان:
فهرستی از اسامی مؤلفان، مصحّحان و مترجمانی که نام کتاب آنان در فهرست کتب آمده، در این بخش ارائه گردیده است. در صورت فعّال بودن برگه «فهرست»، نام این اشخاص به ترتیب حروف الفبا در دسترس قرار می گیرد. با قرار دادن نوار رنگی بر روی نام هر شخص، نام کتاب و یا کتب مربوط به او در پنجره ای مجزّا مشاهده می شود و در سمت چپ صفحه جاری، مشخّصات کتابنامه ای و تصویر هر کتاب به همراه صفحه ای جهت یادداشت تحقیقات شخصی کاربر فراهم آمده است. در حالت اوّلیه، نام 176 مؤلف، مترجم و مصحّح در فهرست دیده می شود. اما به کمک دامنه موجود می توان فهرست جاری را به موارد دلخواه محدود ساخت. با استفاده از گزینه «کتب»، می توان مستقیماً به قسمت کتبِ کتابنامه انتقال یافت.
3-3) جستجو:
در این قسمت از برنامه قابلیت های ارزشمندی جهت انجام جستجو در اسامی کتب کتابنامه فراهم آمده است. در بخش جستجو، فهرستی الفبایی از کتاب هایی که در مورد نهج البلاغه نگاشته شده است، مشاهده می گردد که با فعّال شدن نام هر کتاب، اطلاعات کتابنامه ای آن به همراه توضیحاتی کوتاه در باره هر کتاب در پنجره دیگر به نمایش در می آید.
با انتخاب گزینه «متن کتاب» در صورت وجود کتاب جاری در کتابخانه، می توان به متن کتاب در آن جا منتقل شد و به وسیله قابلیت «کتب» مستقیماً به قسمت «کتبِ» کتابنامه انتقال یافت.
وجود دامنه های متنوّع در بخش جستجو، محقق را در انجام پژوهش آسان و سریع به شکل مطلوبی یاری می رساند. کاربر می تواند با استفاده از این قابلیت به محدود ساختن فهرست کتب براساس دامنه هایی نظیر: «کتاب، زمینه، زبان، ناشر، مجلدات، صفحات، مذهب، مترجم، دوران زندگی، مصحّح و...» اقدام نماید و حوزه پژوهش خود را به موارد دلخواه اختصاص دهد.
4. امکانات پژوهشی
با استفاده از گزینه «علامت گذاری در متن» می توان جهت مراجعات بعدی، در جاهای مختلفِ متن علامت گذاشت. افزون بر این، پژوهشگر می تواند به کمک امکان «نمایه بر متن» برای هر متنی که مطالعه می کند، نمایه یا عنوان خاصّی قرار دهد تا در صورت لزوم به آنها مراجعه نماید. بهره گیری از قابلیت «رنگی کردن متن» کاربر را قادر می سازد که متن مورد نظر خود را رنگی کرده و یا زمینه های مختلف را به رنگ دلخواه درآورد و برای هر رنگ، عنوانی را برگزیند و سپس متن انتخابی را به دفترچه یادداشت منتقل سازد و یا به چاپ برساند. گنجاندن امکان «حاشیه نویسی» موجب شده تا پژوهندگان، دیدگاه ها و نکته های مورد نظر خویش را در این قسمت وارد کنند که در صورت نیاز به آنها دست یابند.
در این برنامه، ویرایشگری قرار داده شده که محقق به کمک آن می تواند مطالب انتخابی را به قسمت «یادداشت» منتقل سازد و پس از ویرایش، در پرونده ای با قابلیت های گوناگون ذخیره کرده و یا به چاپ برساند. قابلیت «چاپِ» متن با اندازه های مختلف و کیفیت مناسب در این لوح فشرده ارائه گردیده است و کاربر می تواند چاپگر مورد استفاده خود را از بین چاپگرهایی که پیشتر روی سیستم نصب شده اند، انتخاب کند. چنانچه پژوهشگر به هنگام استفاده از نرم افزار با سؤال هایی روبرو شود که مربوط به چگونگی استفاده از گزینه ها و تکمه های عملیاتی است، می تواند از طریق قابلیت «راهنمای برنامه» توضیحات راه گشایی در باره قسمت های مختلف برنامه دریافت دارد.
5. امکانات جانبی
جهت سهولت در استفاده از برنامه، 7 نوع صفحه کلید رایج در این نرم افزار گنجانده شده است. همچنین امکان انتخاب هر یک از 7 نوع قلم نمایش برای کاربر ممکن می باشد. محقق در بخش «تحقیقات» می تواند برای ضبط پژوهش های خود مسیری را مشخص کند و به حذف نمایه ها، حاشیه ها، رنگ متن ها و علامت های موجود در تمام کتب اقدام نماید.
در بخش «در باره مرکز» توضیحاتی در مورد ساختار مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ارائه شده است و کاربر از طریق این امکان با اهمّ فعالیت های انجام شده، نرم افزارها و برنامه های این مرکز آشنا می شود.