ره آورد نور

کلیدواژگان: معرفی اسلام، فضای مجازی، دسترس پذیری، منابع اسلامی.

مقدمه

بر همگان روشن است که در شرایط فعلی که هژمونی امپراتوری رسانه ای ضد اسلام ناب محمدی حاکم شده، فضاهای مجازی به مثابه شمشیر دولبه، فرصتی بی بدیل را فراهم نموده است که با شناخت و استفاده از آن می توان خلأ امکان رقابت را پُر نمود و به معرفی اسلام ناب پرداخت.

مقام معظم رهبری(مد ظلّه العالی) نیز با شناخت دقیق و کارشناسانه از این فضا، با نگارش دو نامه، جوانان غرب را به شناخت بی واسطه از اسلام دعوت نموده، از ایشان خواستند تا با تحقیق در منابع اسلامی، این دین را آن گونه که هست، بازشناسی نمایند؛ نه از طریق تصویر خشن و مخدوشی که توسط رسانه ها معرفی می گردد.

نکته مهم در تکمیل شدن این دعوت، دسترس پذیر بودن منابع اصیل اسلامی، جهت فراهم شدن امکان تحقیق و بررسی این منابع توسط جوانان می باشد.

نوشته حاضر سعی دارد با بررسی تأثیرگذاری اینترنت در معرفی اسلام، به شناسایی و معرفی بسترهای مجازی برای معرفی اسلام به جوانان پرداخته، میزان دسترس پذیری منابع اصیل برای شناخت اسلام در اینترنت را مورد واکاوی قرار دهد.

بنابراین، این نوشته در سه بخش کلی ارائه می گردد: تأثیرات اینترنت در معرفی اسلام، بسترهای مجازی معرفی اسلام و دسترس پذیری منابع اصیل اسلام.

الف) تأثیر اینترنت در معرفی اسلام

فضای مجازی (اینترنت)، توانایی اثرگذاری گسترده ای روی مخاطبان خویش دارد؛ گستره ای که از ایجاد تغییر در سبک زندگی تا ایجاد تغییر در باورها و ارزش های زندگی وی را شامل می شود. در حال حاضر، بسیاری از اندیشمندان اسلامی نگران تأثیرگذاری منفی اینترنت بر ارزش ها و باورهای اسلامی روی مخاطبان مسلمان هستند؛ اما از سوی دیگر، عده ای از اندیشمندان معتقدند: «اسلام می تواند با بازسازی مفهومی اش و با استفاده از ظرفیت های فضای مجازی، تولید پیام و انتشار آن و تعامل و گفت وگوی انتقادی با دیگر مکاتب، در برابر تهاجم یک جانبه امپریالیسم غرب مقاومت نموده، مخاطبان جهانی جدیدی بیابد.» (توانا و علی پور، 1394)

طبق تحقیقات انجام شده، میزان استفاده کاربران از اینترنت و میزان فعال بودن و واقعی دانستن محتوای اینترنت توسط ایشان، رابطه معناداری را با هویت دینی کاربران نشان می دهد. از سوی دیگر، دیدگاه صاحب نظران و اندیشمندان در خصوص آثار و تبعات ناشی از اینترنت را می توان به سه دسته کلی تقسیم کرد: دسته اول، جبرگرایی که اینترنت را ساختاری عینی و بیرونی فرض می کنند که در چارچوب آن ذهنیت افراد شکل می گیرد و جبری را بر آنها تحمیل می کند. دسته دوم، اراده گرایی که اینترنت را صرفاً به عنوان یک رشته امکانات محض در جهت تواناسازی فرد برای گردآوری انبوه اطلاعات و رشد کثرت گرایی می دانند. و دسته سوم که دیدگاه آنها به تکنورئالیسم معروف است و رویکرد بینابینی دارند؛ یعنی آنها در عین اینکه ظرفیت ها و توانایی های اینترنت را در نظر دارند، به آزادی عمل کاربران نیز توجه دارند. (عباسی قادی، 1386)

بنابراین، اگر ما دیدگاه تکنورئالیسم را در بررسی تأثیرات اینترنت بپذیریم، باید این مسئله را نیز بپذیریم که اینترنت، این توانایی را دارد که تأثیر متقابلی را در پذیرش هویت دینی و آزادی عمل کاربران در به خدمت گرفتن این ابزار جهت نشر عقاید فراهم آورد. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که نوع استفاده کاربران، نظیر استفاده کاربردی و یا تفریحی و همچنین مدت زمان حضور آنان در اینترنت و هدف استفاده آنان، در تأثیرپذیری دینی ایشان بسیار مؤثر است. (مزینانی، 1393)

گفتمان اسلام ناب محمدی اگر قصد دارد در فضای مجازی تأمل و تفکر عمیقی را برانگیزد، باید واژه های نو و خلاقانه ای را متناسب با سطح فهم مخاطبان این فضا خلق نماید و این نکته را نیز باید در نظر داشت که اگر فقط بنا باشد که فرایند ارجاع دائمی به متن دین لحاظ شود، امکان تولید و تکثیر بی حد و مرز معنا کاهش پیدا می کند. (توانا و علی پور، 1394)

اینترنت، بستر مناسبی است که با استفاده از ویژگی های اعتماد نسبی، تعامل چندجانبه و چندوجهی بودن آن، می توان در تولید پیام و انتشار آن با چاشنی خلاقیت و هم زبانی با فهم مخاطب، همگام با نیازهای مخاطب جهانی اقدام نمود و معارف ناب اسلامی را به گوش جهانیان رساند.

آنچه مسلم است، این است که دشمنان مکتب اسلام ناب در عرصه فضای مجازی نیز تمام تلاششان را برای ضربه زدن و تخریب چهره اسلام به کار می برند؛ اما جدیت و تلاش علاقه مندان به مکتب اسلام و استمرار در پیگیری هدف و هماهنگی فعالان در این جبهه جهاد مجازی، می تواند تلاش های دشمنان را خنثا نموده، نقش پررنگ و مفیدی را در ترویج پیام اسلام داشته باشد.

ب) بسترهای مجازی معرفی اسلام

بلافاصله بعد از انتشار نامه مقام معظم رهبری(مد ظله العالی)، علاقه مندان به اسلام در اقصی نقاط جهان و با هر وسیله ارتباطی که در دسترس داشتند، به انتشار نامه ایشان به زبان های مختلف پرداختند که بخشی از فعالیت ها و بازتاب های آن، در پایگاه نشر آثار ایشان انعکاس داده شد. در اینجا به عنوان نمونه به یک پیام به جهت نشان دادن عمق نفوذ بسترهای مجازی قابل استفاده و وسعت و سرعت انتشار پیام رهبر انقلاب، ذکر می گردد:

«با شنیدن این خبر از رسانه ملی، سریعاً اینجانب به نشر این خبر پرداختم. بنده در یک بازی آنلاین بازی می کنم که بیش از 20 کشور در آن حاضرند. برای چند جوان ایتالیایی و انگلیسی این خبر را گفتم؛ ولی آنها خودشان می دانستند.» (پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، 1395)

بی شک، بسترهای قابل بهره گیری برای نشر معارف ناب اسلامی بسیار وسیع بوده، به واقع هر جا که مخاطبی وجود داشته باشد، امکان معرفی این منابع نیز وجود دارد. در ادامه، به معرفی برخی از بسترهای مجازی که کاربران اینترنتی جهت معرفی منابع اسلامی از آن بهره می گیرند، اشاره می شود:

1. پایگاه های اطلاع رسانی

امروزه، پایگاه های اطلاع رسانی را می توان عقبه محتوایی فضای مجازی دانست؛ چرا که با وجود جولان دادن وب دویی ها و فضاهای اجتماعی، در نهایت این پایگاه های اطلاع رسانی تخصصی هستند که وظیفه حفظ صحت سندیت و اتقان محتوا را در این فضا به عهده دارند.

در حال حاضر، تعداد پایگاه های اطلاع رسانی که در اینترنت به نشر محتوای دینی می پردازند، از میلیون ها گذشته و به آسانی قابل شمارش نیست و این پایگاه ها در موضوعات متنوع دینی، از نشر مستقیم منابع دینی و تفسیر آن گرفته، تا نقد سایر مکاتب و گفت وگوی بین مکاتب را شامل می شوند؛ به گونه ای که گفته می شود در مجموعه پژوهش های دینی، اینک باید به فکر تأسیس شاخه ای جدید بود که «دین در اینترنت» را موضوع بررسی های خود قرار می دهد. (رضایی، 1385)

2. پایگاه های شخصی و وبلاگ

تجربه شخصی، مسئله ای نیست که در تحقیق دینی به این آسانی ها بتوان از آن گذشت. عموماً کاربران دوست دارند بدانند که دیگران در مورد تجربه هایی که گذرانده اند، چه می گویند. تجربه دینی هم از این موضوع مستثنا نیست و وب نوشته های شخصی در این زمینه می توانند بسیار مفید، هدایت گر و نقش آفرین باشند.

3. نامه الکترونیک

ایمیل یا نامه الکترونیک، گونه ای از ارتباطات بین کاربران در فضای مجازی است که امروز بیش از 36 سال از عمر آن می گذرد. اما گذشت این زمان و شکل گیری بسترها و قابلیت های جدید، هیچ گاه باعث نشده تا نامه الکترونیک یا رایانه به حاشیه رانده شده و به کلی کنار گذاشته شود؛ چرا که تقریباً هر کسی که در فضای مجازی هست، ایمیل نیز دارد. تحقیقات «مؤسسه pew» در سال 2011م نشان داده است که 92 درصد از کاربران اینترنت به صورت معمول از ایمیل استفاده می کنند. (pew, 2016)

البته در طول این زمان، این بستر مجازی از آفاتی همچون هرزنامه ها و تبلیغات رنج برده است؛ اما کاربران فضای مجازی، همیشه برای نامه های الکترونیک معتبر ارزش قائل بوده اند. برقراری مکاتبات الکترونیک با هدف نشر محتوای اسلامی با رعایت ویژگی اعتبار و با پرهیز از آفاتی نظیر هرزنامه، می تواند این بستر را به بستری کارآمد در تبلیغ محتوای ناب اسلامی تبدیل نماید.

4. کتابخانه دیجیتال

کتابخانه های دیجیتال، توانسته اند با مرتفع نمودن مشکلاتی نظیر: گرانی خرید فیزیک کتاب، نگه داری فیزیک کتاب در طول زمان، سرعت پایین جست و جو در کتاب ها و نیز مشکل دسترسی به کتابخانه های فیزیکی، بستری را فراهم نمایند تا مخاطبان فضای مجازی بتوانند در هر نقطه ای از کره خاکی و در هر زمانی، به بانک های عظیم کتاب متصل شوند و از آن بهره گیرند. (کمریان، 1385)

تحقیقات «مؤسسه pew» نشان می دهد که در سال 2016م در ایالات متحده 44 درصد کاربران اینترنت از کتاب های موبایلی و 31 درصد نیز از کتابخانه های دیجیتال برای مطالعه استفاده می کنند. (pew, 2016)

در مورد منابع اسلامی نیز پایگاه هایی در زمینه کتابخانه دیجیتال فعال هستند که گرچه فعالیت آنها چه به لحاظ کمّی و چه به لحاظ شیوه ارائه، خالی از اشکال نمی باشد، اما تا حدودی می تواند پاسخگوی نیازهای مخاطبان باشد.

5. آموزش آنلاین

در فضای مجازی، آموزش آنلاین به دلایل متعددی که از ویژگی های آموزش آنلاین نشئت می گیرد، با اقبال کاربران روبه روست. این بستر می تواند در نشر معارف ناب اسلامی بسیار مؤثر بوده، در قالب برقراری دوره های آموزشی تحت وب، علاقه مندان به آشنایی با اسلام را تحت پوشش قرار دهد.

در حال حاضر، مراکز متعددی در جهان اسلام برای این هدف اقدام به راه اندازی پایگاه نموده اند که متأسفانه، برخی از این پایگاه ها، نه تنها اسلام اصیل را دنبال نمی نماید، بلکه در صدد انتشار افراطی گری و تبلیغ آن هستند.

مرکز جهانی جامعة المصطفی العالمیة با درک درست این موضوع، اقدام به راه اندازی مرکز آموزش های مجازی خود (almustafaou.org) نموده است که تاکنون، امکان تحصیل در 14 زبان را در دوره های کوتاه مدت و تعداد کمتری زبان در دوره های بلندمدت دانشگاهی فراهم نموده است.

6. فروشگاه آنلاین

ارائه کتاب و محصولات نرم افزاری اسلامی در فروشگاه های آنلاین بین المللی، بستری مناسب جهت دسترس پذیر نمودن منابع اسلامی است که سبب خواهد شد که مخاطبان، به خصوص در کشورهای غربی، آسان تر بتوانند به تهیه این اقلام بپردازند.

7. کامنت (نظردهی)

اینترنت با اضافه شدن قابلیت تعامل پذیری، وارد وب2 شد و نظردهی یکی از اولین امکاناتی بود که با اضافه شدن به پایگاه های اطلاع رسانی و وبلاگ ها به آن ابعاد تازه بخشید. واقعیت این است که خوانده شدن نوشته ها در اینترنت و بیان نظرات در مورد آن، برای نویسندگان اینترنتی بسیار دارای اهمیت می باشد و همین مسئله می تواند سنگ بنایی باشد برای تبادل نظر با نویسندگانی که قابلیتِ در معرض محتوای دینی قرارگرفتن را دارند.

8. شبکه های اجتماعی

تحقیقات نشان می دهد که نرخ استفاده از شبکه های اجتماعی، از کمتر از 7 درصد در سال 2005م، به نزدیک به دوسوم، یعنی 65 درصد افراد بالغ در سال 2015م رسیده است و حال اینکه این عدد برای کل کاربران اینترنت در سال 2005م، حدود 10 درصد و در سال 2015م، نزدیک به 76 درصد بوده است. نکته جالب اینجاست که بیش از 52 درصد از این کاربران، در دو یا چند شبکه اجتماعی عضو هستند. (2016 pew,) امروزه، دیگر حضور در فضای مجازی بدون عضویت و حضور در شبکه های اجتماعی، تقریباً کم رنگ شده است.

گرچه آهنگ رشد کاربران فیس بوک در سال اخیر متوقف شده است، اما این شبکه همچنان پرکاربردترین شبکه اجتماعی است که مخاطبان پروپاقرصی دارد؛ چرا که 70 درصد کاربران فیس بوک به صورت روزانه به اکانت خود سرمی زنند. فیس بوک، در واقع، یک ابرشبکه اجتماعی است که چه به لحاظ امکانات و چه به لحاظ جمعیت ها و گروه هایی که در دل خود جا داده، مجموعه ای به هم پیچیده از هزاران شبکه اجتماعی در داخل یک شبکه اجتماعی بزرگ تر است.

39درصد از کاربران فیس بوک، حاضر به برقراری ارتباط با کسانی هستند که قبلاً هرگز ایشان را ملاقات نکرده اند. بنابراین، غفلت از استفاده از این شبکه عظیم ارتباطی، به معنای از دست دادن بخش بزرگی از ظرفیت انتقال پیام در فضای مجازی است. از سوی دیگر، خوداظهاری های کاربران در شبکه اجتماعی فیس بوک، این امکان را نیز فراهم می نماید تا با سلیقه کاربران آشنایی بیشتری کسب شده، محتوای مناسب و درخوری جهت ایشان آماده گردد.

توئیتر نیز یکی دیگر از باسابقه ترین شبکه های اجتماعی است که گرچه هیچ گاه نتوانسته به علت ساختار پیچیده کاربری در جذب تعداد کاربر با فیس بوک به رقابت بپردازد، اما به علت اینکه محل تجمع حرفه ای و موج سازترین کاربران اینترنت می باشد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تقریباً بیشتر روندهای روزانه (Trends) شبکه های اجتماعی، یک سرشان در شبکه اجتماعی توئیتر است و از این لحاظ، بستر مناسبی است تا با رعایت ادبیات مخصوص این شبکه، به تعامل با کاربران آن پرداخته شود.

گوگل پلاس نیز شبکه اجتماعی دیگری است که گرچه تلاش شکست خورده گوگل برای رقابت با شبکه اجتماعی فیس بوک بود، اما دست کم توانست با قابلیت حلقه های مخاطبان که برای کاربران خود ایجاد نمود، به مدیریت ارسال محتوا برای کاربران خاص کمک شایانی نماید. علاوه بر این، محتوای تولیدشده در گوگل پلاس در مقایسه با محتوای سایر شبکه های اجتماعی، به شکل بهتری در موتور جست وجوی گوگل فهرست شده و در نتایج جست وجوی آن در رتبه بهتری نمایش داده می شوند.

شبکه های اجتماعی فراوان دیگری نیز وجود دارند که هر کدام به صورت تخصصی یا منطقه ای یا برای کاربرانِ زبان خاص دارای اهمیت می باشند که می توان با شناسایی این شبکه های اجتماعی تخصصی، برای تأثیرگذاری روی مخاطبانِ آن برنامه ریزی نمود.

9. ابزارهای پیام رسان

گسترش قلمروی به کارگیری اینترنت بر روی سکوهای همراه (موبایل و تبلت و نظایر آن) و گسترش هم زمان قابلیت های سیستم عامل های اندروید و آی اُاس، سبب گردید که در مدت زمان کوتاهی استفاده از اینترنت سکوهای همراه، جای خود را در میان اقشار مختلف باز نماید. این تحول، به قدری اهمیت داشت که آن را در کنار اینترنت (پهنای باند) و شبکه های اجتماعی و اینترنت اشیا، به عنوان یکی از چهار انقلاب فناوری اطلاعات نامگذاری کرده اند.

آمارها نشان می دهد که 64 درصد افراد بزرگسال در ایالات متحده گوشی هوشمند دارند که بیش از 90 درصد از این افراد از اینترنت استفاده می کنند. و بیش از 77 درصد آنان نیز از شبکه های اجتماعی بهره می گیرند. این آمار برای جوانان به مراتب بیشتر بوده و بهره گیری آنان از اینترنت به 97 درصد و استفاده از شبکه های اجتماعی همراه به حدود 90 درصد کاربران می رسد. 37 درصد دارندگان گوشی های هوشمند، از ابزارهای پیام رسان همراه نظیر واتساپ و تلگرام استفاده می کنند که این رقم در بین جوانان، به 49 درصد کاربران گوشی های هوشمند می رسد. (pew, 2016)

ابزارهای پیام رسان، گونه ای از برنامه های همراه هستند که برای کاربران تلفن هوشمند این امکان را فراهم می کنند که بدون استفاده از سیستم سنّتی ارسال پیامک، با سایر کاربران تبادل پیام داشته باشند. برخی از این برنامه ها علاوه بر این، امکان مکالمه صوتی و حتی تصویری با سایر کاربران را نیز فراهم می نمایند. انتقال عکس، صوت، فیلم و دیتا، به اشتراک گذاری مکان و حتی امکان ایجاد گروه نیز جزو امکاناتی است که برای کامل شدن نیازهای ارتباطی بین کاربران به این ابزارها افزوده شده است.

عموم این نرم افزارها، امکان برقراری ارتباط بین کسانی را فراهم می کنند که پیش تر شماره آنها در دفترچه تلفن فرد ثبت شده باشد؛ اما در برخی از این نرم افزارها، این امکان فراهم شده که با بهره گیری از قابلیت موقعیت یاب جهانی (GPS)، از لحاظ مکانی نزدیک ترین کاربران به وی را ردیابی نموده، امکان برقراری ارتباط را فراهم آورد.

باید دقت داشت که گرچه امکان ارتباط به صورت گروهی در ابزارهای اجتماعی پیام رسان فراهم شده، اما در نهایت این ابزارها از نظر ماهیت، پوشش دهنده ارتباطات شخصی افراد هستند. به همین دلیل، باید این نکته را در نظر داشت که تبلیغ محتوای دینی بدون رعایت این ملاحظه تقریباً کاری شبیه به ارسال هرزنامه است که کاربران به شدت با آن مخالف بوده، خیلی سریع فرد ارسال کننده را مسدود (Block) خواهند کرد.

تبلیغ در پیام رسان های اجتماعی، بیشتر یک فرایند ارتباطی نزدیک به ارتباط چهره به چهره است و با وجود سخت و پیچیده بودن برقراری ارتباط با یک مخاطب خاص، اما از اثرگذاری فوق العاده بالایی برخوردار است.

10. پایگاه های اشتراک گذاری (عکس، صوت، فیلم، اسلاید و اطلاعات)

یکی از بسترهای بسیار مناسب در ترویج محتوای اسلامی، پایگاه های اشتراک گذاری محتوا هستند که عموماً به دو صورت تخصصی و عمومی به فعالیت می پردازند.
پایگاه های اشتراک گذاری عمومی، بدون ارائه خدمات خاص متادیتایی، صرفاً با فراهم کردن امکان بارگذاری دیتا خدمات خویش را ارائه می کنند؛ ولی پایگاه های اشتراک گذاری تخصصی با فراهم کردن امکانات متادیتا برای اقلام به اشتراک گذاشته شده، ارزش افزوده نیز ایجاد نموده، یافتن و شناخت آن پیش از بارگذاری را میسر می کنند.

عمده پایگاه های اشتراک گذاری تخصصی در حوزه های ذیل فعالیت می کنند:

- فیلم: این پایگاه ها با ارائه امکاناتی نظیر کانال برای کاربران خود، این امکان را فراهم می کنند که با تولید کلیپ های کوتاه چنددقیقه ای، فیلم های خویش را با سایر کاربران به اشتراک بگذارند.

تولید کلیپ های کوتاه و مورد علاقه جوانان غربی و ارائه نظرات اسلام با بهره گیری از خلاقیت و هنر و به اشتراک گذاری آن در پایگاه های معروف اشتراک گذاری فیلم با رعایت ارائه توضیحات متادیتای مناسب، گامی بسیار مؤثر در تبلیغ محتوای اسلامی به شمار می رود.

- عکس: تگ گذاری بر روی عکس، به موتورهای جست و جو امکان می دهد تا در ارائه نتایج جست و جو دقیق تر عمل نمایند. بر همین مبنا، پایگاه های به اشتراک گذاری عکس ضمن امکان دسته بندی موضوعی عکس ها (آلبوم)، امکان تگ گذاری را نیز برای کاربرانشان فراهم می نمایند. علاوه بر این، کاربرانی که ذوق و سلیقه و تخصص لازم را دارند، می توانند با تولید پوستر از محتوای اسلامی، آن را در معرض دید عموم مخاطبان پایگاه های اشتراک گذاری محتوا قرار دهند.

- صوت: پادکست های صوتی در پایگاه های اشتراک گذاری صوت، راه مناسبی برای انتقال مفاهیم ناب اسلامی است؛ چرا که اصولاً پیام های صوتی به دلیل اینکه بیش از سایر انواع پیام ها ذهن مخاطب را به تصوّر مفاهیم انتقالی وا می دارد، اثرگذاری بسیار برجسته ای نیز در ذهن مخاطب دارد.

- اسلاید: تولید اسلاید و اشتراک گذاری محتواهای دینی نیز روشی مناسب در انتقال مفاهیم دینی است.

ج) دسترس پذیری منابع اصیل اسلامی

امروزه، با فراهم بودن امکان دسترسی جهانی به وسیله شبکه اینترنت، دیگر هیچ دغدغه و نگرانی در دسترس پذیر بودن منابع اسلامی وجود ندارد و انجام یک جست و جوی ساده در مورد منابع اسلامی به زبان های مختلف نشان می دهد که منابع اسلامی در برخی زبان ها به وفور، و در برخی دیگر تا حد برطرف نمودن نیاز به آشنایی با دین اسلام فراهم هستند؛ اما نکته مهم در اتقان و صحیح بودن محتوا، شیوه ارائه و جذابیت منابع در دسترس برای پاسخگویی به سؤال های جوانان و اندیشوران حقیقت جو در جهان غرب است.

در مورد شیوه ارائه باید گفت که بهترین راه تبلیغ اسلام در غرب، این است که آنان را با زبانی که آن را می فهمند و می پذیرند، به اسلام دعوت کنیم. زبان در اینجا شامل روش و قالبی است که انسان عبارت و الفاظ معرف مکتب خود را در آن می ریزد. باید دانست که در غرب به چه مسائلی توجه دارند و چه روشی را در ارائه مطالب می پسندند. (موریس بوکائی، 1362) متأسفانه در حال حاضر، بسیاری از ترجمه های موجود قرآن به جای اینکه تشنگی جویندگان راه حقیقت در غرب را برطرف نماید، بیشتر ایشان را سردرگم می نماید.

علاوه بر این، گاهی ترجمه های موجود به علت وجود داشتن برداشت های ناصحیح و افراطی از اسلام به جای اینکه برای جوانان غرب ایجاد جذابیت نماید، اسلام را یک دین خشن، بی منطق و دارای تناقضات معرفی می نماید.

از این رو، لازم است که در معرفی اسلام به بُعد دسترس پذیر نمودن منابع مورد تأیید توجه ویژه نمود و به عنوان گام ابتدایی در هنگام نشر نامه های مقام معظم رهبری به جوانان غرب، منابع اصیل مورد تأیید و جذاب به مخاطبان این نامه ها معرفی گردند.

برخی از مراکزی که در حال حاضر با همین رویکرد، در حال ارائه خدمات در فضای مجازی هستند، عبارت اند از:

1. مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی

این مؤسسه با هدف ارائه ترجمه هایی صحیح، روان، شیوا و به دور از تحریف قرآن مجید، در سال ۱۳۷۳ در شهر قم تأسیس گردید و تا کنون موفق به ارائه ترجمه قرآن کریم به هفت زبان مختلف شده است که متن آن در پایگاه این مؤسسه (www.cthq.ir) ارائه شده است. این مؤسسه علاوه بر کار ترجمه قرآن که به 16 زبان در دستور کار دارد، در زمینه پژوهش در ترجمه قرآن نیز فعال بوده، نشریه تخصصی هم در این زمینه منتشر می نماید.

نرم افزار چندرسانه ای ترجمان وحی که با همکاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) آماده گردیده است، یکی از محصولات فاخر این مؤسسه می باشد. این نرم افزار با رابط کاربری سه زبانه فارسی، عربی و انگلیسی، شامل متن و فهرست کامل سوره های قرآن کریم به همراه ۸۰ ترجمه به ۲۶ زبان، از قبیل: فارسی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی، اسپانیولی، اندونزیایی، ترکی استانبولی، کردی، آذربایجانی، اردو، چینی، روسی، ژاپنی و هندی و همچنین ۳ آوانگاری کامل قرآن کریم به زبان انگلیسی می باشد.

2. مرکز نشر معارف اسلامی در جهان

این مرکز توسط مرحوم آیت الله سید مجتبی موسوی لاری تأسیس شده و در آن معارف ناب اسلامی با توجه به نیاز مخاطبان زبان های مختلف ابتدا به زبان فارسی نگارش گردیده و سپس به 28 زبان گوناگون ترجمه شده است. این مرکز خیریه، سال هاست که کتاب های خود را به صورت رایگان برای متقاضیان خارج از کشور ارسال می نماید. همچنین، کتاب ها و آثار این مؤسسه به تمام 28 زبان ترجمه شده، در پایگاه اینترنتی www.musavilari.org قابل دسترسی است. در این پایگاه، کتاب های مذکور در فرمت های: Text، PDF و Zip قرار دارد.

3. مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی (مستعان)

این مرکز که جزو مراکز وابسته به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است، در سال 1386ش با هدف سیاست گذاری و تعیین اولویت ها درباره حمایت از ترجمه در موضوعاتی نظیر: معرفی فرهنگ و تمدن اسلامی، معرفی تشیع متناسب با مخاطبان، معرفی ایران اسلامی و انقلاب اسلامی و نیز معرفی آثار متفکران برجسته انقلاب اسلامی به زبان های مختلف راه اندازی گردید و تا کنون با راه اندازی پایگاه اینترنتی مستعان (samantarjomeh.ir) سه کتابخانه دیجیتال به زبان های: فرانسه، روسی و اسپانیولی را در دسترس کاربران قرار داده و همچنین، راه اندازی کتابخانه های دیگر به زبان های: انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی، یونانی، آلبانیایی، بلغاری، نروژی، کرواتی، بوسنیایی، صربی، سوئدی، رومانیایی و چکی را در دستور کار دارد.

خوشبختانه، کتاب های ارائه شده در کتابخانه دیجیتال این مرکز تا حدودی پاسخگوی نیازهای مخاطبان فرانسه، روسی و اسپانیولی زبان می باشد؛ اما متأسفانه، پایگاه اینترنتی این مرکز فقط دارای رابط کاربری به سه زبان: فارسی، عربی و انگلیسی، آن هم با شیوه ارائه غیرهدفمند و انبوهی است.

4. انتشارات انصاریان

این مرکز که یکی از مراکز خصوصی فعال در حوزه ترجمه معارف اسلامی می باشد، پیش از انقلاب اسلامی فعالیت خویش را آغاز نموده و بیشتر فعالیت آن در خصوص ترجمه به زبان های: انگلیسی، عربی، اردو، فرانسه، ترکی آذربایجانی، ترکی استانبولی، روسی، تاجیکی، اسپانیولی، ژاپنی، ایتالیایی، چینی و آلمانی می باشد. پایگاه اینترنتی این انتشارات (ansariyan.ir)، در واقع، یک کتاب فروشی اینترنتی (نسخه فیزیکی کتاب) است که کتاب های ترجمه شده به زبان های مختلف را جهت فروش عرضه نموده است. پایگاه اینترنتی این فروشگاه نیز به سه زبان: عربی، فارسی و انگلیسی می باشد؛ به عنوان مثال، یک ترجمه قرآن کریم در این فروشگاه، با قیمت 24 دلار عرضه می گردد.

5. مؤسسه امام علی (علیه السلام)

این مؤسسه که به دفتر مرجع عالی قدر حضرت آیت الله سیستانی وابسته است، به ارائه ترجمه هایی از کتب شیعی با امکان دانلود با فرمت متن می پردازد. این آثار، در پایگاه اینترنتی مؤسسه امام علی(ع) (alimamali.com) به زبان های: انگلیسی، عربی، فرانسه، اردو، ترکی، آلمانی، پشتو، آذری، اندونزیایی، ایتالیایی، روسی و دانمارکی قابل دسترسی می باشد.

پی نوشت:

منابع: