فصلنامه شماره 08 (پائیز 1383)
سال سوم / پیاپی 25
اشاره
در جهان حاضر، نقش و اهمیت اطلاعات و اطلاع رسانی پیوسته افزون می گردد و در این میان، شبکه جهانی اینترنت از مهم ترین ابزار اطلاع رسانی و غنی ترین گنجینه اطلاعات به حساب می آید که به سرعت به محتوای این منبع عظیم و گسترده افزوده می شود. با افزایش تولید اطلاعات اینترنتی، نشر به موقع و در دسترس بودن آن اهمیت زیادی پیدا می کند؛ چرا که طول عمر اخبار متفاوت بوده، از چند دقیقه تا چندین روز یا بیشتر متغیر است. امروزه پایگاه های اینترنتی، دسترسی به اخبار و اطلاعات جدید و همچنین تسهیل در استفاده از بایگانی اطلاعاتی را به مراتب تسهیل نموده اند و در کنار آن، تولید کتب و جزوات آموزشی الکترونیکی نقش و جایگاه تولیدات الکترونیکی را نشان می دهد.
اما تولید و عرضه محتوای الکترونیکی، یک روی سکه می باشد و روی دیگر آن مدیریت این اطلاعات رو به رشد است. و این دغدغه ای است که ذهن بسیاری از مدیران پایگاه های بزرگ را مشغول کرده است. نوشتار حاضر بر آن است تا رویکردی را که پایگاه های اسلامی می توانند به این سامانه داشته باشند، مورد بررسی قرار دهد. نخست به چیستی سامانه مدیریت محتوا و مزایا و معایب آن می پردازیم و سپس به نقش و جایگاه آن در پایگاه های اسلامی اشاره خواهیم کرد.
- نویسنده: علیرضا ساطع
اشاره
دانستن این نکته که دین و مسائل معنوی، در زمان ظهور فنّاوری مدرن مجازی و عصر اینترنت در جوامع غربی چه وضعیتی دارد و آیا جایگاه دین و معنویت در جامعه غربی نسبت به عصر صنعتی (دوره قبل از ظهور این فنّاوری) ضعیف گردیده یا تقویت شده، می تواند موضوعی جالب توجه و قابل تأمل باشد و دیدگاه جدیدی از جامعه غربی در عصر جدید به ما بنمایاند. از این رو، آشنایی با نحوه تعامل این دو با یکدیگر به خصوص از دیدگاه یک عالم و اندیشمند مسیحی، برای ما که علاقه مند به استفاده از فنّاوری مدرن اطلاعات و اینترنت جهت نشر معارف اهل بیت(ع) در دنیای تشنه معنویت امروز هستیم، خالی از لطف نخواهد بود.مقاله ذیل که بر گرفته از مجله Religion On است، به این موضوع می پردازد.
- نویسنده: Kay Arthur ؛ ترجمه: شهریار شجاعی پور
اشاره
عصر اطلاعات به تدریج تأثیر خود را در حوزه دین می گستراند و روش های نوینی را در تبلیغ ادیان و مذاهب نتیجه می بخشد و برای هر دین و مذهبی این امکان فراهم می آید که فراسوی مرزهای ملی اشاعه یابد. این شتاب سریع عصر ارتباطات، پدیده ای را به وجود آورده است که می توان آن را «جهانی شدن دینی» نامید. در این روند، اطلاعات دینی به طور فزاینده با روش هایی متفاوت جریان خواهد یافت و اشکال نوین نهادهای مذهبی شکل خواهد گرفت و محتوا و مضمون فعالیت ها و آموزه های آنها تغییرات پر آشوب و متلاطم تری را نسبت به گذشته تجربه خواهد کرد. در این مقاله با برخی از این تحولات آشنا می شویم.
این نوشتار، تخلیص مقاله «گشتارهای مذهبی در عصر اطلاعات» نوشته اینو نوباتاکا، ترجمه خانم فیروزه درشتی است که در پایگاه (bashgah.net) ارائه شده است.
اشاره
در باره آسیب های اجتماعی اینترنت، سخنان بسیاری گفته شده و از زوایای مختلفی نسبت به این موضوع نگریسته شده است. گستره وسیعی از آسیب های اقتصادی مانند: تشدید تضاد طبقاتی و رشد شکاف میان فرادستان و فرودستان؛ شکاف نسلی بین بزرگسالان و جوانان؛ امنیت ملی، سیاسی و فرهنگی؛ آزادی و دموکراسی دیجیتالی و فرهنگ مجازی و اینترنتی، در زمره آسیب های جامعه شناختی اینترنت می باشند. در این بخش تنها به بیان آسیب های فرهنگی و پژوهشی اینترنت بسنده می کنیم و تحقیق و تحلیل سایر ابعاد اجتماعی و سیاسی اینترنت را از اندیشمندان علوم اجتماعی و ارتباطات به انتظار می نشینیم.
- نویسنده: عیسی جهانگیر
مقدمه
در حالی که از ورود به قرن 21 میلادی چند سال بیشتر نمی گذرد، همواره شاهد جدیدترین اختراعات و اکتشافات در عرصه دانش و فنّاوری هستیم، یکی از مهم ترین فنّاوری هایی که در اواخر دهه های قرن بیستم به دنیا معرفی شد و با شروع قرن جدید نیز به اوج شکوفایی خود رسید، شبکه جهانی اینترنت بود. کشور ما نیز برای اینکه بتواند خود را در سطح بین المللی با پیشرفت ها و فنّاوری های نوین این پدیده جهانی منطبق سازد، تلاش خود را جهت دسترسی به ابزار استفاده از این فنّاوری آغاز نمود و این گونه، اینترنت وارد کشور شد. تا اینکه پس از بحث های کارشناسی به این نتیجه رسیدند که اینترنت را در سطح شهرها با خدماتی به نام «کافی نت» به مردم عرضه نمایند. «کافی نت»، مکانی است دارای تعدادی کاربر که از طرق مختلفی به خدمات دهنده های بزرگ اینترنتی متصل می شوند و بدون دغدغه دارا بودن رایانه یا اشتراک اینترنت، نیازهای خود را مرتفع می سازند. این امر، باعث آشنایی هر چه بیشتر مردم با فنّاوری شد؛ ولی هزینه های بالا و تجهیزات سنگین این کار تنها باعث گردید که تنها قشر تحصیل کرده و محققان حوزه و دانشگاه ها با کلمات و اصطلاحاتی از قبیل؛ اینترنت، کافی نت و ایمیل آشنا شوند و فرهنگ اینترنت و کافی نت برای عامه مردم همچنان ناآشنا بماند.
- نویسنده: سید محمد میرحیدری
نغمه های دلنشین قرآن و آواهای مربوط به ماه مبارک رمضان در سبک و سیاق های مختلف، فضای نمایشگاه را عطرآگین کرده است و عرضه علوم و معارف قرآنی در قالب دستاوردهای نوین الکترونیکی، از دیدنی های ارزشمند نمایشگاه به شمار می رود. حضور کمیته محصولات چندرسانه ای دوازدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن در بخش شرکت های رایانه ای و مؤسسات صوتی تصویری از دیگر ویژگی های این نمایشگاه است.
در بخش محصولات چند رسانه ای، 32 شرکت رایانه ای همراه با بیست مؤسسه صوتی و تصویری حضور دارند. فضای مناسب و امکان دستیابی آسان و سریع محصولات عرضه شده، نسبت به سال گذشته تفاوت قابل ملاحظه ای نموده است. به گزارش روابط عمومی کمیته محصولات چند رسانه ای نمایشگاه، دو سمینار تخصصی درباره مشکلات و معضلات موجود در این حوزه با موضوعات «شیوه های نوین ارتباط با جوانان و نوجوانان در حوزه علوم اسلامی» و «کاربرد علوم رایانه ای در تحقیقات دینی» برگزار شده است. در این بخش از نمایشگاه، بیش از چهارصد عنوان نرم افزار ارائه شده که مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
گزارش ذیل که برگرفته از نشریه شماره گلستان قرآن می باشد، به بررسی آثار قرآنی مؤسسات و مراکز جدید در این نمایشگاه پرداخته است.
کتابخانه دیجیتال و نقش آن در تحقیقات علوم انسانی و دینی
گزارشی از یک نشست علمی
به همّت معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چهارمین نشست تخصصی مدیران و کارشناسان با عنوان «کتابخانه دیجیتال و نقش آن در تحقیقات علوم انسانی و علوم دینی» در روز پنجشنبه، پنجم آذر ماه، برگزار شد.
سخنران این نشست علمی، مهندس صنیعی بود که طی سخنانی به بیان ضرورت ایجاد کتابخانه دیجیتال پرداخت و گفت: «تاکنون مقالات بسیاری در مورد روان شناسی، جامعه شناسی و ادبیات در کشور داشته ایم؛ ولی در زمینه علوم مذهبی و ایدئولوژی، در طول بیست سال گذشته در نشریات ISI ، فقط یک مقاله به چاپ رساندیم و این واقعاً یک شوک است».
اشاره
دهمین نمایشگاه بین المللی الکترونیک کامپیوتر و تجارت الکترونیکی (الکامپ 2004) روز سه شنبه، 26 آبان ماه 83 با سخنان سید محمد خاتمی، ریاست محترم جمهور آغاز به کار کرد.
نمایشگاه بین المللی الکامپ، مهم ترین رخداد تجاری فنّاوری اطلاعات و ارتباطات سال در ایران است که همه ساله بازدیدکنندگان بسیاری را از سراسر ایران و جهان پذیرا می شود.
این نمایشگاه که نخستین بار در سال 1374 برگزار گردید، همواره روند روبه رشد خود را حفظ کرده است و هم اکنون با در برگرفتن فضای غربی نمایشگاه های دائمی تهران، وسیع ترین نمایشگاه تخصصی به شمار می رود و با سیاست های اخیر دولت و بر اساس برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور، الکامپ در آینده ای بسیار نزدیک جایگاه ویژه خود را به عنوان بزرگ ترین بازار منطقه به دست خواهد آورد. با وجود این، حضور فعالان حوزه انفورماتیک در این واقعه مهم سال، دستاوردهای مثبتی را برای آنان در پی خواهد داشت.
هدف اصلی از برگزاری این نمایشگاه، هموار کردن راه بازرگانی جهانی برای هم میهنان و نمایش توان رقابتی ایران در بازارهای جهانی است. بدیهی است که دسترسی به این هدف، تنها با رقابت در سطح جهانی و بالا بردن کیفیت فراورده ها به وسیله فنّاوری های نوین، امکان پذیر است. از این رو، در این نمایشگاه کوشش شد که با همکاری بسیاری از نهادها و سازمان های دولتی و خصوصی، امکاناتی مناسب به غرفه داران و بازدیدکنندگان ارائه شود و در راستای عرضه توانمندی های شرکت های ایرانی، نمایشگاه الکامپ 83 هرچه باشکوه تر برگزار گردد تا در آینده ای نزدیک به تحقق اهداف جامعه اطلاعاتی در ایران دست یابد و باعث شکوفایی بخش های مختلف این صنعت و تبلور آن در زندگی روزمره شهروندان ایرانی شود.
نخستین شهرک مجازی قرآنی در اینترنت
نخستین شهرک مجازی قرآنی ایران و جهان، با نشانی اینترنتی www.qurancity.ir در دوازدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم گشایش یافت.
به گزارش ستاد خبری نمایشگاه قرآن کریم، این طرح در نیمه دوم ماه مبارک رمضان در سال جاری راه اندازی شد. کاربران می توانند در این دانشگاه اینترنتی ثبت نام کنند و در فضایی مجازی صاحب خانه، لوازم زندگی و فروشگاه با گرافیک بالا شوند و به فعالیت های قرآنی بپردازند. هدف از ایجاد این شهرک مجازی، بالا بردن انگیزه مردم برای استفاده آسان و ملموس از قرآن است.
کتابخانه علمی در فرمت Djvu
کیفیت بالا، حجم پایین
با گسترش فنّاوری اطلاعات و پدیده اینترنت، عرصه های آموزشی به طور جدی تحت تأثیر قرار گرفتند با وجود گسترش غیر منتظره ای که ارتباطات رایانه ای در سال های اخیر پیدا کرده اند، هنوز بیش از 90% اطلاعات علمی و مقاله های منتشر شده جهان، به شکل مکتوب انتشار می یابند. به همین دلیل، بیشتر آنها از دسترس جویندگان و محققان دور مانده است.
راه حل ساده این موضوع، اسکن کردن صفحات چاپی مقالات و قرار دادن آن روی وب می باشد. برای اینکه این صفحات قابل استفاده باشند، هنگام اسکن کردن باید از بیشترین کیفیت ممکن سود جست.
» وقتی ویندوز را نصب می کنیم، نخست سرعت خوبی دارد؛ ولی پس از چند ماه سرعت آن به شکل محسوسی کاهش می یابد. دلیل این مشکل چیست؟
◊ کند شدن ویندوز به خصوص در نسخه 98 آن، از شایع ترین مشکلات کاربران است که همیشه با آن مواجه اند، هر چند این امر به جهت برنامه هایی که از ابتدای نصب یک ویندوز بر روی رایانه خود نصب می کنیم، اجتناب ناپذیر است. اما راه هایی وجود دارد که تا حد امکان می توان از کند شدن ویندوز جلوگیری کرد. بهتر است همیشه و تقریباً هر دو هفته یک بار هارد دیسک سخت(Hard) رایانه خود را مرتب (Defrag) کنید و همچنین از نصب برنامه هایی که زیاد مورد لزوم شما نیستند، خودداری نمایید.