گزارش مراسم رونمایی از پایگاه کتابخانه دیجیتال نور

دوشنبه, 31 خرداد 1389 ساعت 14:17
این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

پایگاه کتابخانه دیجیتال نور، طی مراسمی در آستانه عید سعید غدیر خم در آذر ماه 1388 در سالن اجتماعات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی رونمایی شد.

در شروع این مراسم پس از تلاوت آیاتی چند از کلام الله قرآن مجید، حجت الاسلام خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان میهمان این جلسه به ایراد سخن پرداختند. ایشان ارائه پایگاه کتابخانه دیجیتال نور را نه تنها بهترین، بلکه بزرگ‌ترین کار در عرصه جهانی ارتباطات دانستند.

وی با اشاره به  برخی از نرم‌افزارهای ارائه شده که قابلیت استفاده عام را دارد، خاطر نشان کردند که این‌گونه محصولات فرهنگی مانند نرم‌افزار قرآن یا مفاتیح موبایل که عده‌ای در ابتدای خرید دستگاه موبایل به امکانات پخش آن دستگاه توجه دارند، نباید به صورت رایگان در اختیار مصرف کننده قرار گیرد؛ به عبارتی ارائه مجانی تولیدات فاخر فرهنگی ارزش آن‌ها را زیر سؤال می‌برد.

ایشان همچنین با اشاره به حقوق معنوی اظهار داشتند که ارائه رایگان مقالات علمی در دسترس عام کار صحیحی نیست.

خاموشی افزود: ضرورت غیر قابل انکار جهان امروز در عرصه رسانه، محتوا است؛ چه در عرصه ماهواره و مخابرات و چه در عرصه فناوری اطلاعات.

وی در ادامه با اشاره به لزوم مدیریت روشمند تولید محتوا، مجموعه کامپیوتری نور را در تولید محتوای دینی به عنوان یک جهت دهنده مطرح کردند و پیشنهاد دادند که مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برای تولید محتوای اطلاعاتی یک راهبرد تعیین کند و روشمند بنویسد و ارائه کند.

وی همچنین پیشنهاد کرد مجموعه فعالان در این عرصه در قم یک کنسرسیوم تولید تشکیل دهند. این مراکز باید کنار همدیگر قرار گیرند و همدیگر را در عرصه جهانی یاری کنند و با هم تشریک مساعی داشته باشند و موازی کاری‌های موجود کنار گذاشته شوند.

مسأله دیگری که خاموشی به آن پرداخت، بحث کپی رایت و بررسی وضعیت کنونی آن در جامعه ایران و جهان بود.

ایشان افزود: در خصوص عملکرد سازمان‌هایی همچون مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی یا تبیان رعایت قواعد جامعه اطالاعاتی لازم و ضروری است. افزایش روز‌افزون غنای اطلاعاتی و محتوایی برنامه‌ها و نیز افزایش حجم برنامه‌ها یکی از این قواعد است؛ به گونه‌ای که پایگاه‌های اینترنتی متن‌محور ما به گونه‌ای شوند که مراجعه به آن‌ها به صورت چشمگیری بالا رود. برای رسیدن به این چشم انداز لازم است که کارگروهی شکل گیرد تا به صورت روشمند تعداد کاربران را افزایش دهیم و جای تأسف است که ما دارای انبوهی از اطلاعات هستیم، ولی قادر به جذب کاربر نیستیم.

خاموشی اظهار داست: پیشنهاد انتهایی بنده این است که مراکز تولیدی محصولات فرهنگی دینی به سوی ارائه محصولات متنوع در خور پیش بروند. مرکب و بهینه تولید کردن ضرورت دارد و نباید همیشه به دنبال تولید متن یا ارائه سؤال و جواب باشیم؛ چون جوانان عصر حاضر بیشتر هنرمندانه جذب می‌شوند.

وی در پایان گفت: بنده به عنوان عضوی از سازمان تبلیغات اسلامی اعلام می‌کنم که ما برای تولید محتوای فرهنگی-دینی نیازمند توجه ویژه به حوزه‌های علمیه هستیم.

در ادامه بحث، حجت الاسلام بهرامی قائم مقام معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با ایراد سخنانی محتوا و امکانات این پایگاه را شرح دادند. ایشان در ابتدا طی مقدمه‌ای به لزوم استفاده از رایانه جهت گسترش و نشر معارف اسلامی پرداخته و اینترنت را وسیله‌ای پیشرفته و در دسترس جهت دستیابی به این مهم ذکر کردند.

وی از بانک‌های اطلاعاتی بر خط به عنوان مهم‌ترین ابزاری برای رفع نیاز مخاطبان نام برده و تأکید کردند که مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در این زمینه فعالیت‌های گوناگون و مفیدی را انجام داده است.

گام اول در این مسیر، راه‌اندازی پایگاه مجلات تخصصی نور بود که در سال 84 شروع به فعالیت کرد و در حال حاضر، بزرگ‌ترین بانک اطلاعات نشریات علوم اسلامی کشور می‌باشد و هم اکنون 21000 شماره مجله به صورت تمام‌متن و تمام‌تصویر در قالب بیش از 2 میلیون صفحه حافظه تاریخی جامعی از یک و نیم قرن نشر دانش کشور را در زمینه فعالیت خود به تصویر کشیده است.

امروز دومین گام را در این مسیر با راه‌اندازی کتابخانه دیجیتال نور بر می‌داریم. ایشان پس از معرفی مختصری از کتابخانه دیجیتال، به ارائه گوشه‌ای از امکانات پایگاه کتابخانه نور پرداختند که در مقاله‌ای جداگانه تحت عنوان «کتابخانه دیجیتالی نور گامی نو در عرصه اطلاع رسانی» به شرح آن پرداخته شده است.
در ادامه این مراسم، دکتر حمید شهریاری رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در ابتدا با اشاره به تاریخچه جمع‌آوری و به روز‌ رسانی اطلاعات موجود در کتابخانه دیجیتال نور، محصول حاضر را نتیجه سال‌ها سعی و تلاش و فعالیت مستمر تمام همکاران مرکز از ابتدای تأسیس تا کنون دانستند. وی همچنین اشاره کردند: مرکز تصمیم دارد فرآیندی را برای توسعه کتابخانه دیجیتال نور طراحی کند که همه مراکز به ویژه مراکزی که در حوزه علمیه قم فعال هستند، بتوانند از بستر کتابخانه دیجیتال نور استفاده کنند؛ مثلاً اگر مؤسسه‌ای کتاب‌هایی را برای خود تولید کرده بتواند آن‌ها را به نام خودش به وسیله این ابزاری که آماده شده، روی اینترنت قرار دهد.

نکته سوم این‌که این مرکز در صدد است تا نقشه جامعی را طراحی کند که در آن نقشه حضور دستگاه‌های فرهنگی در شبکه جهانی طراحی شده باشد؛ یعنی همان جامعه اطلاعاتی. ماده44 برنامه چهارم توسعه دولت را موظف به استقرار جامعه اطلاعاتی کرده است و به ویژه در این‌جا به دو نکته خیلی تأکید شده است: یکی دسترسی و یکی هم محتوا. دسترسی، یعنی شما هر جای ایران که باشید، می‌توانید به بانک‌های اطلاعاتی دست پیدا کنید.  این باعث می‌شود شما هر جای ایران که باشید و  به شبکه اینترنت دسترسی داشته باشید، بتوانید از بانک‌های اطلاعاتی استفاده کنید. نکته دوم، محتوا است. ما باید محتواهای موجودمان را در شبکه‌های جهانی عرضه کنیم.

وی در ادامه به دسترسی حوزه‌های راهبردی جامعه اطلاعاتی به زمینه‌های: آموزش، جامعه، اقتصاد، سیاست و دولت شبکه‌ای پرداختند و با شاره به بیانیه سران جامعه اطلاعاتی افزودند که این بیانیه به نقش دولت‌ها، زیرساخت‌ها، دسترسی، ظرفیت سازی، اعتماد و امنیت و محیط استعدادپرور اشاره دارد.ما بر اساس توجه به جامعه اطلاعاتی دو سند تعریف کردیم: یکی سند در حوزه اخلاق و دیگری سند در حوزه دین. اهداف بنیادیمان را تعریف می‌کنیم و راهبردهایمان را در دستیابی به این جامعه اطلاعاتی مسخص می‌کنیم و این که برای هر راهبرد چه راهکارهایی داریم؛ آیا باید مؤسسات جدیدی تأسیس شود، آیا باید سی دی جدیدی تولید شود و یا باید برنامه جدیدی تولید شود. باید راهکارها را در هر راهبردی مشخص کنیم و دیگر آیتم‌ها را نیز به صورت دقیق بررسی نماییم.

اطلاعات تکميلي

  • تاریخ انتشار نسخه چاپی: چهارشنبه, 26 خرداد 1389
  • صفحه در فصلنامه: صفحه 54
  • شماره فصلنامه: فصلنامه شماره 30
بازدید 26327 بار
شما اينجا هستيد:خانه سایر مقالات فصلنامه شماره 30 (بهار 1389) گزارش مراسم رونمایی از پایگاه کتابخانه دیجیتال نور