• نرم افزارهای حدیثی شیعه
نور 2 - جامع الأحادیث
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
این برنامه، 187 عنوان از مهم ترین کتب مربوط به احادیث اهل بیت علیهم السلام را در 442 جلد در خود جای داده است که در آن، 76 مجلد از کتاب های روایی با اِعراب کامل ارائه شده است. برقراری ارتباط دو سویه میان متن و فهرست، جستجو در آیات قرآن کریم، مقایسه متن ها با یکدیگر، ارتباط آیات با احادیث و همچنین جستجو در احادیث به روش های گوناگون، از امکانات مهمّ این لوح فشرده می باشد.
وجود چهار محیط مستقل کاربری، قابلیت دامنه محیطی و نیز امکان جستجو در محدوده خاص، مسیر پژوهش را برای کاربران هموار ساخته و حوزه تحقیق را به شکل مطلوبی سامان داده است. امکان استفاده از سه لغت نامه: کتاب العین، لسان العرب و مجمع البحرین کاربران را در دستیابی به لغات نامأنوس یاری می رساند و ابزارهای متنوع پژوهشی مانند: علامت گذاری، نمایه بر متن، حایشه نویسی و رنگی کردن مسیر تحقیق را هموار نموده است. ضمن اینکه در بخش «کتاب نامه» اطلاعات مفیدی در باره کتب برنامه و شرح حال نویسندگان آنها قابل دسترس می باشد.
منهج النور - دانش نامه علوی
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
منهج النور با در برداشتن 110 عنوان کتاب در بیش از 280 جلد در باره نهج البلاغه و غرر الحکم، بزرگ ترین دائرة المعارف رایانه ای سخنان امام علی علیه السلام به شمار می رود. به طور کلی، این برنامه شامل: 33 عنوان شرح و تعلیقه در 163 جلد به زبان های فارسی و عربی، 26 ترجمه به زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسوی به همراه 7 شرح و ترجمه منظوم می باشد. ضمن اینکه متن نهج البلاغه براساس پنج نسخه معتبر به نمایش گذاشته شده و کاربر می تواند از قرائت کامل متن نهج البلاغه فیض الاسلام بهره مند شود.
جستجو در متن و فهرست، ویژگی فهرست سازی، فهرست های متنوع و کارآمد، مقایسه میان دو متن متفاوت و نیز پژوهش فعال از قابلیت های مهمّ این لوح فشرده محسوب می گردد. همچنین کاربر می تواند به سه طریق: دامنه کتابی، دامنه مؤلفی و دامنه محیطی، حوزه تحقیقی خود در کتب را محدود نماید و از امکانات متنوع پژوهش، بهره های ارزشمند و راهگشایی را در مسیر کار با برنامه ببرد.
دانش نامه جامع نهج البلاغه
مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان
در این برنامه رایانه ای، 205 جلد کتاب در مورد نهج البلاغه همراه 16000 موضوع به صورت ساختار درختی گنجانده شده است.
نمایش متن آیات قرآن کریم به همراه ترتیل، احادیث نبوی، امثال و حکم، شخصیت ها، نسخه بدل، سندها و مصادر و نیز ترجمه هایی به زبان: فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، اسپانیایی و اردو از قابلیت های مهمّ این دانش نامه به شمار می آید. از دیگر امکانات برنامه، ارائه لغت نامه با ترجمه فارسی و عربی شامل بیش از 5000 لغت و معجم المفهرس نهج البلاغه می باشد.
دانش نامه نهج البلاغه در محیط کاربری سه زبانه؛ فارسی، عربی و انگلیسی قابل اجراست و در تمامی ویندوزها نصب می شود.
میزان الحکمة
مؤسسه تحقیقاتی دارالحدیث
در نرم افزار میزان الحکمة، 23000 حدیث از کلمات گهربار چهارده معصوم علیهم السلام به همراه مأخذ آنها در 4000 موضوع اجتماعی، سیاسی، اخلاقی و تاریخی جمع آوری شده ا ست.
معجم الفاظ میزان الحکمة، خوشنویسی بیش از 2000 آیه شریفه به همراه ترتیل آیات، و ترجمه به 8 زبان زنده دنیا از قابلیت های این لوح فشرده می باشد. ارائه تصاویری دیدنی از اماکن متبرکه اسلامی بر جذابیت فضای برنامه افزوده است.
معجم علوم اسلامی
دفتر مطالعات و تحقیقات علوم اسلامی
این لوح فشرده، حاوی شش برنامه مستقل در زمینه شش رشته اصلی علوم اسلامی (فقه، حدیث، تفسیر و علوم قرآنی، علوم عقلی، کلام و ادیان، تاریخ) می باشد. یکی از برنامه های مستقل این نرم افزار، حدیث است که طی دو قسمت: احادیث اهل البیت علیهم السلام و احادیث اهل السنة ارائه گردیده است.
در مجموعه «معجم علوم اسلامی»، اطلاعات مربوط به متون کتب از سه طریق برای محققان قابل پردازش است:
اوّل، انتخاب موضوعات و دسترسی به اطلاعات مرتبط با موضوع انتخابی در یک یا چند کتاب. دوم، گزینش فهرست کتب به منظور دستیابی به اطلاعات مربوط به عنوان فهرست انتخابی در یک کتاب. سوم، از طریق انتخاب یک یا چند واژه.
قلم
مرکز تحقیقات دارالحدیث
نرم افزار قلم، بستر مناسبی را برای تحقیق در فهرست نامه های نسخ خطی فراهم آورده است. در بخش مشخصات کتاب، اطلاعات ارزشمندی در باره شناسنامه کامل هر کتاب و احیاناً شروع و کتب مرتبط با آن ارائه شده است و در بخش مشخصات نسخه ها، نسخ مختلف کتاب در کتابخانه ها معرفی گردیده و اطلاعاتی مانند: شماره نسخه، برخی از مباحث موجود در نسخه، آغاز و انجام آن و زمان و مکان کتابت نسخ در دسترس قرار دارد.
یکی از قابلیت های کارآمد این برنامه، وجود فهرست های متنوع: کتب، مؤلفان، کاتبان، آغاز کتب، مآخذ، کتابخانه ها، نسخه ها و موضوعات است که هر فهرست مطالب مفیدی را در اختیار پژوهشگران می گذارد. از جمله ویژگی های مشترک این فهرست ها این است که براساس حروف الفبا مرتب شده اند و کاربر می تواند به متن انتخابی دست یابد و مجموعه فهرست ها و گزارش های اخذ شده را ذخیره نموده، به محیط زرنگار انتقال دهد و به ویرایش و صفحه آرایی مطالب بپردازد.
فهرست نسخه ها که از کارآمدترین بخش های برنامه است، بر اساس دو فهرست: نام کتاب و تاریخ کتابت تنظیم گردیده است که با استفاده از این امکان می توان قدیمی ترین نسخه های موجود را مشاهده و بررسی کرد.
گفتنی است که به منظور پژوهش در متون برنامه، دو نوع جستجو در اختیار کاربر می باشد؛ جستجوی عام که در آن، کلمه یا عبارت دلخواه به یکباره در چند مشخصه از مشخصات کتاب و نسخه مورد جستجو قرار می گیرد. دوم، جستجوی ترکیبی که با استفاده از آن، ابتدا مشخصات مورد نظر دریافت می شوند و آنگاه به صورت ترکیبی بازیابی خواهند شد. در این نوع از جستجو امکانات بسیار راهگشایی ارائه گردیده و امر تحقیق برای کاربران آسان شده است.
معاجم
مؤسسه نشر حدیث اهل البیت علیهم السلام
مؤسسه یادشده تا کنون توانسته است برنامه نرم افزاری معجم های ذیل را تدوین نماید:
معجم الفاظ احادیث بحارالأنوار، معجم الفاظ احادیث وسائل الشیعة، معجم الفاظ احادیث مستدرک الوسائل، معجم الفاظ احادیث کتب اربعه و معجم الفاظ مداخل احادیث شیعه.
«معاجم» علاوه بر قابلیت های معمول در هر برنامه، دارای امکانات پژوهشی و جستجو از طریق: عبارت، لغت و ریشه؛ ترکیب عطفی و فصلی؛ جستجو بر مبنای قائل حدیث و جستجو از طریق کتاب، جلد و صفحه خاص. مشاهده پاسخ اجمالی و دریافت جواب تفصیلی و مطالعه متن کتاب از دیگر قابلیت های موجود در برنامه است.
گفتنی است که نرم افزارهای: «المعجم المفهرس لالفاظ احادیث الکتب المتقدمة، المعجم المفهرس لالفاظ احادیث کتاب الوافی و المعجم المفهرس لالفاظ احادیث کتاب التوحید» نیز در مؤسسه نشر حدیث اهل البیت علیهم السلام در حال آماده سازی و تدوین می باشد.
حکمت
مؤسسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام
«حکمت»، فرهنگ موضوعی و لفظی نهج البلاغه است که شامل 9842 موضوع استخراج شده از سخنان علی علیه السلام است. ارائه فهرست موضوعات به شکل درختی، امکان دسترسی به ترجمه عربی و فارسی به صورت همزمان و نیز قابلیت جستجوی لفظی و موضوعی در ترجمه فارسی از ویژگی های این برنامه محسوب می گردد.
در بخش ضمیمه این نرم افزار، فهرست 380 کتاب در باره حضرت علی علیه السلام با مشخصات کامل، فهرست 2358 موضوع به همراه کتابی که موضوع از آن برداشت شده با نشانی کامل و همچنین فهرست اسامی نویسندگان موجود در این بخش با معرفی کتب، ناشران و موضوعات آن کتاب ها ارائه گشته و در نسخه ویژه این برنامه از امکانات صوتی و تصویری نیز بهره لازم برده شده است.
اهل بیت علیهم السلام
مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی
در تدوین این برنامه، تمام منابع اسلامی - اعم از شیعی و غیر شیعی - از قرن اوّل هجری قمری به بعد در قالب 19 سرعنوان و 1800 موضوع مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. برخی از بخش های نوزده گانه برنامه عبارت اند از: ولایت، امامت، معجزه، علوم ائمه علیهم السلام، مذاهب عصر ائمه علیهم السلام، سیاست و اجتماع، علوم و ادبیات عصر ائمه، حکومت اسلامی ائمه و قرآن، احادیث، مهدویت، اخلاق و ارزش ها.
فهرست تمام کتب موجود در برنامه با مشخصات کامل، جستجو از طریق اسامی ائمه علیهم السلام و برخی از پیامبران و نیز جستجوی ترکیبی، از جمله امکانات مهمّ این لوح فشرده می باشد. ضمن اینکه گزارش اطلاعاتی ارزشمند در مورد سیستم و برنامه در معرض استفاده کاربر قرار راد.
ترجمه های بحارالأنوار
ترجمه 30 جلد از مجلدات بحارالأنوار علامه مجلسی به همراه متن عربی در این لوح فشرده ارائه شده است. برخی از کتب ترجمه شده در این برنامه عبارت اند از: 5 جلد ترجمه کامل کتاب امامت (از مجلد 23 تا 27)؛ ترجمه کامل تاریخ حضرت زهراعلیها السلام، امام حسن علیه السلام، امام حسین علیه السلام، امام سجادعلیه السلام و امام موسی کاظم علیه السلام هر کدام یک جلد؛ 3 جلد ترجمه مهدویت و 10 جلد ترجمه کتاب السماء و العالم.
پژوهشگر در این نرم افزار می تواند از امکان رؤیت همزمان متن عربی و فارسی بهره مند شود و به کمک قابلیت جستجو به پژوهش در کتب موجود بپردازد. علاوه بر این، فیلمی از مقبره علامه مجلسی قدس سره به همراه ساعت ها فیلم و ده ها سخنرانی از بزرگان در مورد مسائل مذهبی و نیز تصاویر متنوع گرافیکی در برنامه گنجانده شده است.
امام مهدی علیه السلام
مرکز معجم فقهی حضرت آیة الله گلپایگانی قدس سره
محتوای این برنامه مشتمل است بر: آیات قرآن کریم، احادیث نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، معجم احادیث امام مهدی علیه السلام، کمال الدین شیخ صدوق، کتاب الغیبة شیخ طوسی، کفایة الأثر خزّاز قمی، اخبار و احکام شرعی مربوط به حضور و غیبت آن حضرت.
در این مجموعه، می توان با جستجو از طریق 53 موضوع اصلی و صدها موضوع فرعی به متن حدیث همراه ترجمه فارسی آن دست یافت و با مشاهده متن حدیث به کلیه منابعی که در آنها این روایت ذکر شده، نایل آمد. ذکر مآخذ متعدد برای یک حدیث، نشان از تلاش محققانه تهیه کنندگان این برنامه دارد.
الآیات الوارده فی الاحادیث الشریفة
مرکز کامپیوتری واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت
این نرم افزار کارآمد، مرجع نسبتاً کاملی برای شناسایی احادیث تفسیر کننده آیات قرآن کریم می باشد. اطلاعات این برنامه از احادیث تفسیری بیش از 200 اثر از مصادر اوّلیه و از کتب غیر تفسیری شیعه و اهل سنت استخراج گردیده است.
دسترسی به تمامی احادیثی که ذیل آیه ای خاص روایت شده همراه با جستجو در احادیث مرتبط با آیات و روایات تفسیری یک کتاب مورد نظر، از قابلیت های کاربردی این لوح فشرده به شمار می آید. کاربر با دادن نام معصوم خاص می تواند به مصادر و آیات تفسیر شده دسترسی پیدا کند و این امکان را داراست که تا به اضافه نمودن و یا اصلاح نشان های جدید احادیث اقدام نماید. گفتنی است که این برنامه، قابلیت اجرا در سیستم های رایانه ای ساده با حداقل امکانات را دارد و حجم کم، اما مفید آن از ویژگی های خوب این نرم افزار محسوب می گردد.
بشری (2)
دفتر تحقیقات یاسین رایانه
«بشری» فرهنگ واژگان و مفاهیم نهج البلاغه است که در آن متن نهج البلاغه با اعراب کامل و ترجمه دکتر شهیدی با 1613 تعلیقه و پاورقی از ایشان به همراه فهرست کلمات و نیز قابلیت جستجو به وسیله کلمه و عبارت ارائه شده و محقق از طریق: واژگان، مفاهیم، آیات، احادیث، اشعار و نام ها توان دسترسی به متن را دارد. همچنین وجود مقالاتی در باره شخصت حضرت علی علیه السلام ، یازده عنوان مقاله در مورد نهج البلاغه و شرح حال سید رضی قدس سره بر ارزشمندی بشری افزوده است. ضمن اینکه کاربر می تواند از آوای دعای کمیل، حدیث کساء و چندین تواشیح و مدیحه و مرثیه در خصوص امیر مؤمنان علیه السلام و نیز تصاویری زیبا و جذّاب بهره معنوی لازم را ببرد.
کتابخانه امام مهدی علیه السلام
شرکت حدیث نما
مجموعه ای از کتب حدیثی به زبان فارسی و عربی در خصوص مهدویت، مانند: مجلدات مربوط به حضرت مهدی علیه السلام از بحار الأنوار همراه ترجمه، بخش مهدویت اعیان الشیعه مانند غیبت نعمانی و غیبت شیخ طوسی، جنّة المأوی اثر محدث نوری برگرفته از متن فارسی نجم الثاقب، و نیز الملاحم و الفتن سید بن طاووس در این نرم افزار عرضه گردیده و دسترسی به متن کتاب ها از طریق 51 سرفصل موضوعی پیشنهادی ممکن شده است. دسترسی به کتب حدیثی فارسی از دیگر امکانات این برنامه می باشد که از جمله آن کتاب ها می توان به: دارالسلام عراقی، اثبات الهداة مجلد ششم، نجم الثاقب، ترجمه کتاب «الحجة فی ما نزل فی القائم الحجة، اثر سید هاشم بحرانی»، کفایة المهتدی میر لوحی، ترجمه غایة الحرام و مهدی منتظر در نهج البلاغه اشاره کرد. امکان چاپ و ذخیره سازی و نیز گنجینه ای از تصاویر گوناگون (کتاب و عکس) درباره امام مهدی علیه السلام در این برنامه وجود دارد.
ولاء
دفتر تحقیقات یاسین رایانه
در این نرم افزار، 560 حدیث اخلاقی از حضرات معصومین علیهم السلام (40 حدیث از هر معصوم) به صورت صوتی و تصویری همراه فهرست موضوعات ارائه شده است.
پژوهشگر می تواند با دسترسی آسان به موضوعات مورد نظر و انتخاب نام هر یک از معصومین علیهم السلام ، از نمایش تمامی اطلاعات مربوط به آن بزرگواران همچون: احادیث، ادعیه، زیارات و فیلم بهره مند شود.
گفتنی است که چهارده قطعه فیلم از مشاهد شریفه ائمه اطهارعلیهم السلام به همراه مدایحی چند، در این برنامه ارائه گردیده و کاربر قادر است از قابلیت های چون: زیارت جامعه کبیره، زیارت عاشورا، وارث، امین اللّه، زیارت مفصل حضرت زهراعلیها السلام، چهارده زیارت خلاصه و کوتاه برای هر یک از چهارده معصوم علیهم السلام، ادعیه کمیل، توسل، فرج و ایام همراه متن، ترجمه، صوت و تصویر زیبا استفاده لازم را ببرد.
عترت (در 14 لوح فشرده)
مؤسسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام
این مجموعه نفیس که شامل 14 لوح فشرده می باشد، هر یک ویژه یک معصوم است و در برگیرنده هزاران حدیث، کلمات قصار، سخنان ارزشمند و زندگی نامه کامل چهارده معصوم علیهم السلام است.
در این برنامه، قابلیت جستجوی موضوعی و لفظی به زبان های مختلف مسیر پژوهش را برای محققان هموار نموده و کاربر می تواند از امکان چاپ استفاده لازم را ببرد. ضمن اینکه وجود امکاناتی مانند: پرسش و پاسخ، تصاویر و فیلم های متناسب با هر یک از معصومین علیهم السلام، اشعار، مدایح و مراثی به همراه صوت و تصویر بر کارآمدی و جذابیت برنامه افزوده است.
چهارده معصوم علیهم السلام
شرکت میثاق مؤمنین
نرم افزار چهارده معصوم علیهم السلام، دائرة المعارف کاملی از روایات گهربار معصومین با ترجمه فارسی است که از منابع مختلف شیعی و سنی استخراج شده و به صورت موضوعی بر طبق حروف الفبا در دسترس قرار دارد.
اصول کافی، بحار الأنوار، الاحتجاج، صحیفه سجادیه، نهج البلاغه، نهج الفصاحة، تحف العقول، جامع احادیث الشیعه، الخصال و مستند الامام الجوادعلیه السلام از مهم ترین منابع این دائرة المعارف است.
همچنین در این برنامه، امکان جستجو و چاپ، زندگی نامه و بانک اطلاعات عمومی چهارده معصوم علیهم السلام به همراه مدایح و مراثی، فیلم و سرگرمی های آموزنده برای کودکان و نوجوانان گنجانده شده است.
حدیث نما
محتوای «حدیث نما» شامل ده ها جلد کتاب حدیثی می باشد که برخی از آنها عبارت اند از: اثبات الوصیة، عدة الداعی، روضة الکافی، مکارم الاخلاق، تحف العقول، توحید مفضل، امالی شیخ مفید، کامل الزیارات، جامع الأخبار، قصص الانبیاء جزائری، ترجمه صحیفه سجادیه، ترجمه کشف الیقین علامه حلی، ترجمه کنز الفوائد، ترجمه نفحات اللاهوت محقق کرکی، ترجمه مقتل ابو محتف، غرر الحکم و بشارت المصطفی.
در این لوح فشرده قابلیت جستجو در کتب و چاپ مطالب دلخواه ارائه شده و کاربر می تواند به پژوهش در متون حدیثی بپردازد. همچنین به منظور استفاده بهتر از برنامه چندین ساعت سخنرانی در باره معارف اسلامی در دسترس قرار دارد.
ارمغان نور
سازمان کامپیوتر نور وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
این لوح فشرده، حاوی 3 برنامه جداگانه است که مهم ترین آنها «نور ولایت» می باشد. این برنامه مشتمل بر 2000 روایت از مولای متقیان، علی علیه السلام است که از کتاب «غرر الحکم و درر الکلم» گزینش شده اند. به منظور استفاده گسترده تر کاربران از سخنان گهربار آن حضرت، ترجمه فارسی احادیث نیز به همراه متن عربی ارائه گردیده است و پژوهشگر می تواند به چهار روش: موضوعی، واژه ای، ترجمه فارسی و متن روایت به جستجو در احادیث موجود بپردازد. علاوه براین، امکان تغییر موضوع ها و درج موضوع جدید و انتساب روایت به موضوع برای کاربر فراهم شده است.
• نرم افزارهای حدیثی اهل سنّت
البیان
شرکت صخر
این برنامه که به نام «مختصر الحدیث الشریف» معروف است به چهار زبان: عربی، انگلیسی، مالزیایی و ترکی تهیه شده است و محتوای آن مشتمل بر 1700 روایت است که امام بخاری و مسلم در کتب صحیح خود نقل نموده اند.
«البیان» شامل چهار فهرست: آیات قرآنی، احادیث قدسی، فهرست اعلام و اشعار می باشد و در بردارنده چهارده موضوع اصلی است که بیش از 3700 موضوع فرعی از آن پدید آمده است. در این لوح فشرده، امکان جستجو از راه های مختلفی چون: کلمه مفرد، کلمه مرکب، ریشه و مشتق، مفردات پشت سرهم و مرتب، مفردات پراکنده مرتب، مفردات پراکنده غیر مرتب و همچنین جستجوی موضوعی برای کاربر فراهم آمده تا امر پژوهش به شکل مطلوبی سامان بخشد.
به منظور ایجاد تنوع و سرگرمی، بخش مسابقات نیز در برنامه ارائه شده که به وسیله آن می توان در زمینه علم مصطلح حدیث، فضایل صحابه، مسائل فقهی و حفظ حدیث اقدام به برگزاری مسابقه نمود.
موسوعة الحدیث الشریف
شرکت صخر
این مجموعه که به عنوان «کتب تسعه»، معروف است، امکان دسترسی به 62000 حدیث از کتب نه گانه حدیثی اهل سنت را فراهم می نماید؛ صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ترمذی، سنن نسایی، سنن ابی داود، سنن ابن ماجد، مسند احمد، موطأ مالک و سنن دارمی.
موسوعه حاضر، ضمن ارائه متن کامل احادیث کتب مذکور، معانی لغات مشکل احادیث و جرح و تعدیل روات و نیز موضوعات استخراج شده از احادیث را در دسترس قرار می دهد. کاربر می تواند با استفاده از جستجوهای گوناگون از طریق: روات، مفردات احادیث، معاجم الفاظ، الفاظ مشکل و مبهمات حدیث، منابع و مصادر و همچنین از طریق جستجو در بیش از 8000 موضوع فرعی به تحقیق در کتب نُه گانه بپردازد.
پس از انتخاب حدیث مورد نظر، متن کامل روایت در معرض دید کاربر واقع می شود و امکاناتی همچون: قرآن، معانی، روات، تحلیل، موضوع حدیث، اطراف الحدیث، جامع المتن، سند و چاپ در اختیار پژوهشگر قرار می گیرد.
عرضه شکل به جای نوشتار و استفاده مناسب از رنگ، ارائه متن کامل حدیث به همراه اعراب و قرائت آیات موجود در روایات با صوت دلنشین از جمله قابلیت های مفیدی است که کار با برنامه را برای کاربران آسان و دلپذیر می سازد.
الموسوعة الذهبیة للحدیث النبوی الشریف و علومه
مرکز التراث لأبحاث الحاسب الآلی
این دائرة المعارف روایی، به شکل مطلوبی احادیث شریف و علوم حدیثی را به کار گرفته و شامل 200/000 نص مسند و بیش از 150/000 شرح حال راویان حدیث می باشد.
ارتباط احادیث برنامه با شروح حدیثی و نیز تعیین وضعیت سندی بیش از 80/000 روایت از جمله ویژگی های این نرم افزار محسوب می گردد و از نظر فراگیری بخش های مختلف احادیث، بزرگ ترین موسوعه به شمار می رود.
ارائه نشانی متنِ انتخابی؛ یعنی شماره جلد، صفحه و حدیث، پژوهشگر را در شناسایی متن یاری می رساند و او می تواند به کمک قابلیت های متنوع پژوهشی تحقیق خویش را سامان بخشد.
صفوة الأحادیث
صفوة الاحادیث، مجموعه ای از احادیث صحیحه است که به سه زبان: عربی، انگلیسی و فرانسوی عرضه شده است و به ارائه متن کامل ریاض الصالحین اثر امام النووی، و شرح آن؛ یعنی نزهة المتقین به همراه اعراب کامل کلمات، می پردازد. نمایش متن احادیث از طریق اسم باب، اسم کتاب و شماره حدیث امکان پذیر بوده، همچنین کاربر می تواند به فهرست احادیث قدسی دست یابد.
از دیگر امکانات برنامه، نمایش فهرست ابواب شامل بیش از 80 باب است که در ذیل هر کدام، مجموعه ای از احادیث مربوطه به همراه امکان انتقال بین احادیث در دسترس قرار دارد و قابلیت قرائتِ تمام روایات کتاب «الأربعون الندویة»، به کاربران امکان می دهد تا از تلفظ صحیح احادیث اطلاع یابند.
جستجوی لفظی دقیق و سریع در کلمه و حالات مختلف آن از ویژگی های مهمّ این برنامه به شمار می رود و پژوهشگر قادر است به وسیله دامنه جستجو، حوزه پژوهش خود را در تمام احادیث یا احادیث قدسی تعیین کند و به کمک قابلیت آشکار ساختن اِعراب کلمات یا پنهان داشتن آنها، متن نمایشی را متمایز نماید.
مکتبة الأجزاء الحدیثیة
مرکز التراث لأبحاث الحاسب الآلی
این برنامه، کتابخانه ای مختص به مجلدات حدیثی است که شامل 184 عنوان مرجع مهم می باشد و پژوهشگر علوم حدیث، بی نیاز از آنها نیست. جستجو در متون از طریق کلمه یا عده ای از کلمات در شرایط مختلف از قابلیت های کارآمد این نرم افزار است و کاربر می تواند در قسمت های گوناگون متن به امر حاشیه نویسی مبادرت ورزد.
همچنین، قابلیت دستیابی به جلد و صفحه مورد نظر از کتب برنامه به همراه امکان ذخیره سازی و چاپ مطالب دلخواه برای کاربران وجود دارد. گفتنی است محتوای این کتابخانه حدیثی در سه بخش: الأجزاء الموضوعیة، المجالس و الفوائد و نحوها، و أجزاء ابن ابی الدنیا ارائه گردیده است.
جامع الأصول فی أحادیث الرسول
مجموعة خلیفة للکمبیوتر - مصر
محتوای این نرم افزار شامل حدود 45000 روایت از احادیث صحیحه رسول اکرم صلی الله علیه وآله به همراه 60 کتاب دیگر است که کاربر قادر است از طرق مختلفی چون: یک کلمه، چند کلمه، جمله، اجزای حدیث، سند حدیث، شماره حدیث و الفاظ مشکل به جستجو در متون برنامه اقدام نماید.
یکی دیگر از امکانات موجود در این لوح فشرده آن است که پژوهشگر می تواند به شرح حال هر یک از ملائکه، پیامبران، صحابه و هر شخصیتی که در کتاب جامع الاصول ارائه شده، دست یابد. قابلیت ذخیره سازی، یادداشت، و یا چاپ مطالب پژوهشی این توانایی را به کاربر می دهد تا در صورت لزوم به حفظ و نگهداری حاصل تحقیق خود و یا استفاده بهینه از آن مبادرت ورزد.
المکتبة الألفیة للسنّة النبویة
مرکز التراث لأبحاث الحاسب الآلی
محتوای این لوح فشرده که از بزرگ ترین برنامه های علوم اسلامی اهل سنّت به شمار می رود، شامل 400/000 روایت مسند و 300/000 شرح حال راویان و بیش از 100/000 احکام فقهی استخراج شده از احادیث می باشد. برخی از مهم ترین کتب مربوط به حدیث و شروح حدیثی و علوم حدیث در این برنامه عبارت اند از: الکتب التسعة، مصنف عبدالرزّاق، مصنف ابن أبی شیبة، معاجم الطبرانی الثلاثة، مسند عائشة، السنة لابن حنبل، فتح الباری، شرح مسلم للنووی، التمهید لابن عبد البر، شرح سنن ابن ماجد، شرح الزرقانی، غریب الحدیث لابن سلام، النهایة فی غریب الأثر، الکفایة فی علم الدرایة، معرفة علوم الروایة و الجامع لاخلاق الراوی.
همچنین در این نرم افزار، پنج عنوان لغت نامه گنجانده شده تا پژوهشگران به راحتی شرح لغات مشکل را در آن بیابند و مسیر تحقیق خود را هموار نمایند. امکان جستجوی سریع در متون برنامه از دیگر ویژگی های مهمّ برنامه به شمار می رود. ضمن اینکه کاربر می تواند با استفاده از قابلیت چاپ به مطالب مورد نظر دست یابد.
کنزالعمال
مؤسسه تحقیقاتی دارالحدیث
کنزالعمال، تألیف حسام الدین هندی، بزرگ ترین موسوعه حدیث نبوی است که در برگیرنده تمام صحاح سته و بیش از 30 کتاب مهم، مانند: مستدرک، مصنّفات عبدالرزّاق و ابن ابی شیبه و معجم های طبرانی می باشد. علاوه بر این، کنزالعمال دارای دسته بندی زیبا و منطقی در ارائه احادیث است، به گونه ای که فهرست آن را می توان یک تصنیف و معجم موضوعی مناسب برای تمام احادیث پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله دانست.
این نرم افزار متن احادیث کنزالعمال را همراه سند روایت، مصدر، آیات قرآن و بیان مؤلف ارائه می کند و قابلیت های مطلوبی دارد؛ جستجوی ماده ای و مفردات احادیث، فهرست واژه ها و مشتقات آنها در کنار یکدیگر و نیز مشاهده و بررسی تقطیعات گوناگون از متن چند صفحه کتاب، در شمار این قابلیت هاست.
وجود پنج نوع جستجوی ساده و ترکیبی، پژوهندگان حدیثی را در استفاده بهتر از برنامه کمک می رساند و کاربر به وسیله امکان دامنه می تواند حوزه پژوهش خود را در مباحث دلخواه محدود سازد. ویژگی فنی برنامه آن است که همه بخش های مختلف برنامه در ارتباط با یکدیگر و در کنار هم عمل می کنند.
مکتبة الحدیث الشریف (2)
شرکة العریس للکمبیوتر - لبنان
این نرم افزار، گام نخست برای تهیه «الموسوعة الشاملة للسنّة النبویة» می باشد که اطلاعات بیش از 200 مجلد از متون حدیثی، شرح کتب حدیثی، کتاب های رجالی، فرهنگ لغت و معاجم را در خود جای داده است.
موسوعة الأحادیث الضعیفة و الموضوعیة
مرکز التراث لأبحاث الحاسب الآلی
این موسوعه مشتمل بر بیش از 70/000 حدیث است که علما به ضعف یا جعلی بودن آنها حکم کرده اند. متون ارائه شده در برنامه از کتب خاصّ این گونه احادیث جمع آوری شده است. این نرم افزار زیر نظر علمی مکتبة الاسلامیة در اردن و به وسیله مرکز التراث تهیه گردیده و امکانات عدیده ای را در بردارد؛ جستجو از طریق یک کلمه یا عده ای از کلمات، چاپ و ذخیره مطالب از قابلیت های این لوح فشرده به شمار می رود. همچنین به منظور هموار ساختن مسیر تحقیق و استفاده مطلوب از وقت، مجموعه ای نفیس از کتب و معانی لغات دشوار در اختیار کاربران قرار گرفته است.
