ره آورد نور

مقدمه

جنگ نرم، به دلیل ماهیت خود و عدم نیاز به ابزارهاى فیزیکى، به دنبال آن است که در مسافت‏هاى دورترى از مراکز طراحى ‏کننده، به اجرا درآید. جهانى و فرامرزى بودن فضاى سایبر، امکان‏هاى مورد نیاز را به آسانى در اختیار طراحان جنگ نرم قرار مى‏ دهد و با فراهم شدن بسترهاى فکرى - فرهنگى اهداف مورد نظر، از سوى جریان‏هاى درون جامعه هدف دنبال مى‏شود. میسر بودن ارتباط دو طرفه نیز ابزارهاى عملیاتى را در خدمت طراحان و رهبران مراکز مورد نظر در مى‏آورد و در موقعیت‏هاى حساس که امکان حضور و هدایت مستقیم میدانى حوادث، از براندازان سلب مى‏شود، عناصر حاضر در صحنه نقش رسانه‏اى عملیات را بازى می کنند.

از سوى دیگر، جنگ نرم به عناصر و سربازان میدانى نیاز دارد که از جنس مخاطبان جامعه هدف باشند. این عناصر، باید براى خود هویتى خاصّ قائل باشند تا بتوانند هدایت روند درگیرى را برعهده گیرند و در شرایط کنونى، امکان دسترسى به فضاى مجازى به دلیل در اختیار گذاشتن لحظه‏اى حجم وسیعى از اخبار، اطلاعات و تسهیل ارتباط، چنین هویت کاذبى را به راحتى در میان بخشى از صحنه گردانان حوادث ایجاد مى‏کند. نبود بسیارى قیود و محدودیت‏ها که براى سایر اقسام رسانه‏اى وجود دارد، در محیط مجازى، گستره فعالیت در این فضا را براى اهداف و انگیزه‏ هاى امنیتى و سیاسى در جنگ نرم افزایش مى‏ دهد. مجموعه این شرایط است که امروزه، هوس بهره‏گیرى از این فضا را براى غلبه بر دیگر ملت‏ها، در میان مراکز قدرت جهانى ایجاد مى‏کند. حوادث چند ماه اخیر ایران را باید میدان آزمون براى کاربرد فضاى مجازى در عملیات روانى و جنگ نرم دانست. وبلاگ، فیس بوک، توئیتر، فرند فیدز و بالاترین، از جمله پایگاه هایى هستند که قابلیت شبکه‏سازى وسیعى در اینترنت ایجاد کرده‏اند. در برخى مواقع، این شبکه ‏ها به عنوان سربازان جدید جنگ نرم دول غربى، فعالیت های خود را به فضاى واقعى جامعه نیز سرایت داده و هماهنگى و سازماندهى بسیارى از تجمع‏هاى سیاسى و اعتراضى را بر ضد دولت هدف، عهده مى‏ گیرند. حوادث پس از انتخابات سال 1388، به روشنى‏نقش شبکه‏ هاى اجتماعى مجازى در جنگ نرم غرب با ایران را نشان داد.

مفهوم و ویژگی‏ هاى شبکه‏ هاى اجتماعى مجازى

امروزه فراگیرى اینترنت و فناورى‏هاى جدید ارتباطى و اطلاعاتى، موجب ظهور فضاى مجازى در کنار جهان واقعى شده که این امر معادلات و الگوهاى ارتباطات سنتى، تولید، انتقال و مصرف اطلاعات را به هم زده و موجب تغییر در آن شده است. چنین فضایى که به عنوان واقعیت مجازى یکپارچه، در نظر گرفته مى‏ شود، از ویژگى ‏هایى چون: بى‏مکانى، فرا زمان بودن، صنعتى بودن محض، عدم محدودیت به قوانین مدنى متکى بر دولت - ملت‏ها، از معرفت‏شناسى تغییر شکل یافته پسامدرن برخوردار بودن، قابل ‏دسترس ‏بودن همزمان، روى فضا بودن و برخوردارى از فضاهاى فرهنگى، اعتقادى، اقتصادى، سیاسى و نیز آزادى از هویت بدنى و جنسى جدید برخوردار است.(2000(Myers,شبکه‏ هاى اجتماعى مجازى، امروزه نقش بسیار مهمى در خلق این فضاى مجازى دارند. از خلال همین واقعیت‏هاى مجازى است که آسیب‏هاى روانى و سیاسى بسیار گسترده‏اى را مى‏توانند براى یک جامعه به‏ وجود آورند.

به مجموعه‏ اى از افراد که به ‏صورت گروهى با یکدیگر ارتباط داشته و مواردى مانند: اطلاعات، نیازمندى‏ ها، فعالیت‏ها و افکار خود را به اشتراک بگذارند، شبکه ‏هاى اجتماعى گویند. شبکه ‏هاى اجتماعى را مى‏ توان به دو دسته شبکه ‏هاى مجازى و شبکه ‏هاى غیر مجازى تقسیم کرد. شبکه ‏هاى غیرمجازى که بحث این نوشتار است، در واقع شبکه ‏هایى هستند که توسط مجموعه‏اى از افراد و گروه‏ هاى به ‏هم پیوسته، در محیط اجتماعى عمل مى‏کنند. شبکه اجتماعى مجازى یا شبکه اجتماعى اینترنتى، وب‏سایت یا مجموعه‏اى از وب‏سایت‏هایى است که به کاربران امکان مى‏ دهد، علاقه‏مندى‏ها، افکار و فعالیت‏هاى خود را با یکدیگر به ‏اشتراک بگذارند؛ به عبارت دیگر، شبکه ‏هاى اجتماعى پایگاه‏ هایى هستند که با استفاده از یک موتور جستجوگر و افزودن امکاناتى مانند: چت، پیام‏رسانى الکترونیک، انتقال تصویر و صدا و...، امکان ارتباط بیشتر کاربران را در قالب شبکه‏ اى از روابط فردى و گروهى فراهم مى‏آورند. (2000 (Resnick,وبلاگ‏ها(1)، فیس بوک(2)، توییتر(3)، یتوب(4) و پادکست(5)، از جمله شبکه ‏هاى‏ اجتماعى مجازى هستند.

آسیب‏ هاى سیاسى و روانى شبکه‏ هاى اجتماعى مجازى

با رشد رسانه‏ هاى نوین، جهان وارد عصر دوم رسانه‏ ها شده است که بر خلاف دوره مدرن و عصر نخست، آینده آن به طور کامل قابل پیش‏بینى نیست؛ زیرا در عصر دوم رسانه‏ ها که در آن بحث رسانه‏ هاى الکترونیک جدید، حاکمیت دارند و اطلاعات حرف آخر را مى‏زنند، پدیده‏ ها کمتر قابل پیش‏بینى‏اند (گل محمدى، 1383). رسانه‏ هاى نوین، داراى آسیب‏هاى بسیار مهم روانى و سیاسى است که مى‏توانند زمینه و بستر مناسبى را براى جنگ نرم ایجاد کنند.

الف ـ آسیب های روانی

در مورد آسیب‏هاى روانى شبکه ‏هاى اجتماعى، مى‏توان به موارد ذیل اشاره کرد (Hassanien, Abraham, 2010):

1. کاهش احساسات: به دلیل اینکه اغلب ارتباطات در این فضا، به صورت نوشتارى است، اغلب فاقد احساسى است که در فضاى واقعى، از طریق قدم زدن، سخن گفتن و ... به دست مى آید. افراد با وجود امکانات ارتباطى در فضاى مجازى، دیگر اهمیتى به کیفیت روابط نمى دهند و این مسئله، به کاهش بیشتر احساسات منجر می ‏شود.
2. متن گرایى: علیرغم امکانات چند رسانه‏اى موجود در فضاى مجازى، هنوز هم قسمت عمده‏اى از ارتباطات در فضاى مجازى را ارتباطات متنى در قالب ایمیل و چت تشکیل می دهد. ارتباطات متنى مى‏تواند شکل جدیدى از هویت مجازى را شکل دهد.
3. انعطاف‏پذیرى هویتى: افراد در فضاى مجازى، به دلیل نبود راهنماهاى چهره‏اى، مى‏توانند بازنمایى‏هاى متفاوتى از خود ارائه دهند.
4. دریافت‏هاى جایگزین: در ارتباطات مجازى، شما مى‏توانید دیوارها را بشکنید، به حوزه خصوصى دیگران وارد شوید و حرف‏هایى را که حاضر نیستند، در ارتباط چهره به چهره به شما بگویند، بشنوید.

ب ـ آسیب های سیاسی

علاوه بر آسیب‏ هاى جدى شبکه‏ هاى اجتماعى مجازى در بعد روانى که به انعطاف‏پذیرى هویتى و شکل‏گیرى هویت‏هاى مجازى جدید منجر مى‏گردد، مهم‏ترین پیامدهای سیاسى فناورى‏هاى ارتباطى - اطلاعاتى، تضعیف دولت‏هاى ملى، اشاعه اطلاعات سیاسى و کاهش مشارکت سیاسى افراد و گروه‏ هاست.

همچنین کنترل اطلاعات در عصر جدید، اهرم اصلى قدرت بازیگران جهانى، ملى و محلى است,.J.P ,Robinson (2004 .M ,and Kestnbaum .A ,NeustaktI)
اهرمى که در انقلاب‏هاى رنگى در اختیار بنیاد سوروس و سازمان‏هاى غیردولتى و جنبش‏هاى دانشجویى قرار گرفت و رهبران احزاب و جنبش‏ها، بیشترین بهره را از آن بردند.
دول غربى، ماهرانه با استفاده از امکانات فناوری و ارتباطات، مانند اینترنت، پایگا‏ه هاى انتقادى را علیه یک دولت سازمان مى‏دهند. پیام‏هاى کوتاه را از طریق تلفن‏هاى همراه رد و بدل مى‏کنند و مرتب قرارهاى جدیدى می ‏گذارند.

آسیب مهم دیگر رسانه‏ هاى نوین، تأثیر بر افکار عمومى و بسیج آن است. به گونه‏اى که به واسطه این رسانه‏ ها، نوعى فضاى عمومى شکل مى ‏گیرد و بسیارى افراد، بى‏ آن‏که یکدیگر را ببینند و تبادل نظر کنند، مانند همدیگر فکر و در نتیجه مانند یکدیگر نیز عمل می ‏کنند. بر این اساس، از طریق تولید پیام، شعار و اندیشه، به شیوه‏اى هنرى و از طریق تصویر، گرافیک، صدا و موسیقى، تصورات دستکارى و بسیج مى ‏شوند و در نهایت، فعالیت سیاسى، این امکان را مى‏یابد که با زندگى روزمره آمیخته شود (.L .W ,Bennett) .

در این صورت، دیگر مانند گذشته، نیازى نیست که براى تبدیل افکار عمومى به نیروى اجتماعى و تغییر اوضاع سیاسى، به اهرمى مانند حزب سیاسى متوسل شد و اگر این تغییر در افکار عمومى پیدا شود، مردم در مواقع مهم تاریخى، خود راه را باز مى‏کنند و احتیاجى به اعمال نیرو، فشار و زور از طریق اهرم‏هاى جدا از مردم وجود ندارد.

افزون بر این، استفاده جنبش‏هاى اجتماعى جدید از شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى، آسیب جدى دیگرى را براى دولت‏ها به همراه داشته است. جنبش‏هاى اجتماعى جدید و هویت‏هاى دگرخواهانه، از مهم‏ترین جنبه‏ هاى نرم‏ افزارى تهدید امنیت ملى هستند. جنبش‏هاى نوین کنونى، اهمیت بیشتر را به هویت داده و در برابر اشکال جدید سلطه و طرد مقاومت مى‏کنند. این جنبش‏ها همچنین تلاش دارند، تا با اشکال جدید فناوری‏هاى ارتباطى و تغییرات اجتماعى، سیاسى و فرهنگى سازگار شوند.

به اعتقاد مانوئل کاستلز، بازیگران سیاسى، از طریق رسانه ‏هاى نوین، در بازى قدرت حضور دارند و از آن‏جا که اطلاعات و ارتباطات، عمدتاً از طریق شبکه جهانى اینترنت و ماهواره ‏ها و خبرگزاری ‏ها صورت مى ‏گیرد، بازى سیاسى، به شکل فزاینده‏اى در فضاى رسانه‏ ها صورت مى ‏گیرد (کاستلز،1380). وى همچنین به نقش فناوری‏هاى ارتباطى، مانند اینترنت، در عضوگیرى و گسترش قدرت جنبش‏هاى اجتماعى اشاره می ‏کند. شبکه ‏هاى اجتماعى، شکل اجتماعى نوینى از ارتباطات را به وجود آورده که در عین حال توده‏اى است؛ اما به صورت انفرادى تولید و دریافت مى شود و تأثیر مى‏گذارد. با این همه، در سراسر جهان، به ابزارى در خدمت جنبش‏هاى اجتماعى تبدیل مى‏ شود؛ هرچند این جنبش‏ها تنها استفاده کنندگان این ابزار جدید، و سازمان‏ده نیستند.

جنبش‏هاى مذکور، باید بتوانند براى دستیابى به اهداف خود، در سه زمینه توانمندى داشته باشند: شکل دادن به هویت جمعى، متقاعد ساختن پیروان خود و بسیج آن ها. این جنبش‏ها، با استفاده از فناوری‏ هاى جدید اطلاعاتى، مى ‏توانند به راحتى به هر سه هدف مذکور دست یابند. (1998 (b .B ,Bimber) ملوچی) ملوچى معتقد است که شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى، به جنبش‏هاى اجتماعى، توانمندى انعکاس روش‏ها و اهداف خود را به فضاى عمومى داده است.

همچنین شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى، همانند آزمایشگاهى است که جنبش‏هاى اجتماعى، میزان توانمندى خود را بررسى مى ‏کنند. در چنین حالتى شبکه ‏هاى اجتماعى، تنها به عنوان وسیله سیاسى عمل نمى ‏کنند، بلکه خود به فضاى سیاسى تبدیل مى ‏شوند.(B2000 ,Bimber)  نیز کاربرد شبکه ‏هاى اجتماعى این امکان را به جنبش‏هاى اجتماعى مى‏ دهد که روش‏هاى سنتى بیان اعتراضات خود، همانند راهپیمایى‏ها، اعتراضات، شعارها و استفاده از نمادها را آسان‏تر به کار برده و آن‏ها را با روش‏هاى نمادین جدید ترکیب کنند. بر همین اساس، این جنبش‏ها توانمندى بیشترى براى جذب طبقه جوان جامعه و شکل دادن به افکار عمومى دارند. با کاربرد فناوری‏ هاى اطلاعاتى جنبش‏هاى اجتماعى به استفاده از پوشش رسانه‏اى جمعى نیازى ندارند.

از دیگر آسیب‏هاى سیاسى رسانه ‏هاى نوین، مى‏توان به رسانه‏اى شدن فضاى سیاست اشاره کرد. از دید کاستلز در جامعه کنونى، سیاست به معناى سیاست رسانه‏ ها است. رسانه‏ ها، پس زمینه همیشگى بازى سیاست و حوزه‏اى عمومى هستند که در آن، قدرت به نمایش در مى‏آید و درباره‏اش داورى مى‏شود (همان). به اعتقاد وى، اگرچه سیاستمداران براى کسب قدرت سیاسى در رسانه‏ ها، از فن ترور شخصیت، رسواگرى و جنجال استفاده مى‏کنند و این مسأله معرف خوبى براى یک جامعه دموکراتیک است، ولى باید به این نکته توجه داشت که ویژگى اصلى سیاست رسوایى و جنجال این است که همه کنشگران سیاسى شرکت کننده در آن، خود به دام این نظام می ‏افتند و غالباً نقش‏ها معکوس می ‏شوند؛ شکارچى امروز، شکار فرداست.

یکى دیگر از آسیب‏ هاى جدى شبکه ‏هاى اجتماعى، توانمندى آن‏ها براى پنهان کردن و پوشاندن اطلاعات و در نهایت پدید آوردن جهل عمومى است.

عدم توانایى شبکه ‏هاى اجتماعى براى نهادسازى سیاسى در جریان اعتراضات و پس از آن، یکى دیگر از آسیب‏هاى جدى شبکه ‏هاى اجتماعى است؛ براى مثال توئیتر یا فیس بوک، تنها مى ‏توانند به شکل‏دهى اعتراضات و سرنگونى حکومت کمک کنند؛ اما توانایى برنامه‏ریزى براى اداره حکومت یا ایجاد نهادهاى دموکراتیک را نداشته و نمى ‏تواند از آرمان‏ها و اهداف مورد نظر خود دفاع کند. (Ayres, 1999)

از دیگر آسیب‏ هاى جدى شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى این است که به میزان قابل توجهى، شانس کنترل سیاسى و مردم فریبى را بالا مى‏برد؛ زیرا پیشرفت فناوری، چنان از ارتقاى بصیرت افراد پیشى مى ‏گیرد که افراد هنگام رویارویى با تکثیر سریع اطلاعات، کاملاً بى دفاع مى‏مانند. (.p ,Resnick)

خارج شدن سیاست از فرایند عقلانى، دیگر آسیب جدى رسانه‏ هاى نوین است؛ زیرا رسانه‏ هاى جدید، در حال دگرگون کردن سیاست هستند؛ به عبارت دیگر، زندگى سیاسى به مقدار بسیارى در محدوده رسانه قرار گرفته است؛ یعنى سیاست منطق رسانه‏ ها را پذیرفته و در این فرایند خود دگرگون شده است.

همچنین ظهور رسانه‏ هاى نوین، به عنوان مرکز قدرت خودگردان است که به تقویت شخصى ‏سازى سیاست کمک مى ‏کنند. در این فرایند، سیاست به عنوان نمایش و مخاطب به عنوان تماشاچى در نظر گرفته مى ‏شود. همه این ها بدان معناست که سیاست، کمتر به عنوان یک فرایند عقلانى، تجزیه و تحلیل مى شود؛ بلکه بیشتر به عنوان یک سرى حرکات نمادین که ما به آن ها واکنش نشان مى دهیم، عمل مى‏کند. تحت تأثیر این تغییرات، سیاست‏مداران، بیش از پیش رسانه‏اى شده و به انسان‏هاى معمولى تبدیل مى ‏شوند. آن ها افراد معروفى مى ‏شوند که مشابهت‏هاى بسیاری با افراد سرگرم کننده دارند. در واقع، رهبران مانند یک کالاى تجارى تبلیغ مى‏ شوند.

وارونه شدن برخى نظریه‏ هاى مدرن در عرصه‏ هاى سیاست و اجتماع، یکى دیگر از آسیب‏هاى جدى شبکه ‏هاى اجتماعى است. یکى از این تئورى‏ها، تئورى دموکراسى به معناى حق تعیین سرنوشت ملت‏ها از سوى خود آن‏هاست. فناورى اطلاعاتى و ارتباطى و امپریالیسم رسانه‏ ها، به طرق مختلف، این تئورى مهم سیاست و حکومت را به چالش کشیده است که به دو شکل این چالش اشاره مى‏شود: نکته نخست این که دموکراسى، دیگر معناى حکومت مردم بر مردم نمى دهد. احزاب، گروه‏ ها و نخبگان سیاسى، با تسلط بر ابزارهاى ارتباطى و به یارى امپراطورى رسانه‏ ها، ایده‏ ها و برنامه‏ هاى خود را بر مردم تحمیل مى‏کنند و گزینش‏ها، نه براساس توانایى و شایستگى، بلکه بر اساس میزان سرمایه و تسلط منتخب بر رسانه‏ ها صورت مى ‏گیرد. اگر چه قدرت تبلیغات و آثار منفى آن، در همه جوامع، حتى جوامع ابتدایى وجود داشت، اما با گسترش فناورى ارتباطى و اطلاعاتى و پیدایش انواع رسانه‏ هاى مجازى، این قدرت پیچیده‏تر گردیده است. چالش دوم براى دموکراسى، پیدایش مفهومى به نام دیکتاتورى اقلیت در سایه امپراطورى رسانه‏ ها است که اساساً با ماهیت دموکراسى در تضاد است. مفهوم دیکتاتورى اقلیت، تنها در سایه فناورى ارتباطات، به ویژه رسانه‏ هاى مجازى شدنى است؛ چرا که اقلیت مسلط بر این رسانه‏ ها، مانند اشرافیت قرن‏هاى 17 و 18 میلادى، در پى تحمیل افکار، امیال و عقاید خود بر دیگران است.

توجه به هشدارهاى شمارى از صاحب‏نظران برجسته در خصوص تأثیر ویرانگر اینترنت بر سیاست، بیانگر دیگر جنبه‏ هاى آسیب سیاسى شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى است. در سال 2000، پوتنام (173 .P ,Putnam 2000) در مورد ظهور "سایبرآپارتاید "(6) و "سایبرگسیختگى"(7) هشدار داد و گفت: «فرهنگ سیاسى اینترنت، دست‏کم در مراحل اولیه بسیار آزاد بوده و در برخى موارد، فضاى سایبر بیانگر وضعیت طبیعى هابز و نه لاک است.»

تحلیل‏گران اجتماعى دیگر نیز هشدارهاى مشابهى داده‏اند (.R2002 ,Blood).سانستین(49 .P ,Sunstein 2001)  هشدار پوتنام را یک سال بعد این‏گونه تکرار کرد: فناوری‏ هاى جدید از جمله اینترنت، به صورت چشمگیرى توانایى مردم براى شنیدن صداى خود و ممانعت از شنیدن صداى دیگران را افزایش داده است؛ براى مثال، بلاگ‏ها مى‏ توانند تازه‏ترین نمونه ‏ها از سایبرآپارتاید باشند. بسیارى بلاگرها خود از نگرانى در مورد این پدیده که "پیله ‏بستن"(8) مى‏نامند، صحبت مى‏کنند. این مسئله از نظر جامعه‏ شناسان موجب ذره‏اى و اتمیزه شدن فرد و کاهش انسجام و همبستگى مى ‏گردد.

افزایش تعارضات ساختارى و دوگانگى هویت، یکسان سازى فرهنگى، تقویت گرایش‏هاى گریز از مرکز (فروملى ‏و فراملى) و اخلال در روند وحدت ملى، ایجاد اختلاف و شکاف میان ملت‏ها به دلیل ملى ‏گرایى ‏افراطى، جهان بینی‏هاى متضاد و در نهایت بروز شکاف فرهنگى، یکپارچگى افقى گروه‏ ها و طبقات و تشدید دو قطبى، تضاد با ارزش‏ها، باورها، تضعیف پیوندهاى سنتى از طریق تقویت و تبلیغ ارزش‏هاى غربى و کمک به استحاله فرهنگى، بهره‏بردارى تبلیغاتى و انتشار اخبار غیر واقع تحریف شده، ایجاد نخبگان سیاسى و فرهنگى وابسته به جریانات خودساخته از طریق شبکه ارتباطى، از دیگر آسیب‏هاى سیاسى شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى در جنگ نرم محسوب مى ‏شود.

نتیجه‏ گیرى

چنان  که گذشت، شبکه ‏هاى اجتماعى مجازى، اجتماعات مجازى موجود در فضاى سایبر هستند. شکل‏گیرى این شبکه‏ ها از طریق پایگاه‏ هاى خبرى، وبلاگ‏هاى خبرى و تحلیلى، گروه‏ هاى اینترنتى، فضاهاى گفتگوى مجازى (چت روم‏ها) و حلقه‏ هاى آشنایان همچون اورکات و یاهو 360 درجه و... هر یک فضایى مجازى را ایجاد مى‏کنند که در آن تبادل اخبار و اطلاعات صورت مى ‏گیرد. وبلاگ، فیس بوک، توئیتر، فرند فیدز و بالاترین، از جمله پایگاه‏ هایى هستند که قابلیت شبکه‏سازى وسیعى در اینترنت ایجاد کرده‏اند. در برخى مواقع، این شبکه ‏ها به عنوان سربازان جدید جنگ نرم دول غربى، فعالیت های خود را به فضاى واقعى جامعه نیز سرایت داده و هماهنگى و سازماندهى بسیارى از تجمع‏هاى سیاسى و اعتراضى را بر ضد دولت هدف برعهده مى‏ گیرند. همان‏طور که شاهد بودیم، بخش عمده‏اى از رخدادهاى اعتراضى ایران، طى ماه‏ هاى پس از انتخابات ریاست جمهورى دهم، در فضاى سایبر ساماندهى شد. زیر سؤال بردن انتخابات و تکرار دروغ بزرگ تقلب در انتخابات، پوشش غیر واقعى ‏خبرى اغتشاشات و دعوت به تجمعات غیرقانونى، توهین و فحاشى، دخالت آشکار بعضى سیاستمداران و دولتمردان غربى در امور داخلى ایران و دامن زدن به ناآرامى‏ هاى موجود، بیانیه نویسى، نامه ‏نگارى، راه اندازى کمپین علیه انقلاب اسلامى به بهانه ‏هاى مختلف، هدایت، آموزش و تشویق اغتشاش گران براى ایجاد ناامنى و آشوب، هدایت، آموزش و تشویق اندک هواداران داخلى به هنجارشکنى و ایجاد ناامنى در جامعه، هتک حرمت به مسئولان و توده‏ هاى مختلف مردم و آموزش و تشویق اغتشاش‏گران براى انجام عملیات تروریستى، به منظور ایجاد ناامنى در کشور، از جمله نمونه‏ هاى کاربرد شبکه‏ هاى اجتماعى مجازى علیه کشورمان است. اشاراتى از این دست، از اهمیت این حوزه، جهت فعالیت رسانه‏ اى براى برخورد با نظام‏ هاى معارض در ادبیات سیاسى آمریکا پرده بر مى‏ دارد. بر همین اساس، فضاى سایبر، یکى از مهم‏ترین ابزارهاى آمریکا در قرن بیست و یکم براى اجراى پروژه ‏هاى جنگ فرهنگى، رسانه‏ اى، سایبر و همچنین تغییر حکومت در کشورها، به-خصوص کشورمان محسوب مى ‏گردد.

مقابله با ایجاد و نشر شایعه‏ هاى برانداز، نادیده انگاشتن شایعات ضعیف و پاسخ غیرمستقیم به آن، مقابله با شایعه وجود شکاف میان جامعه و حاکمیت، پرهیز از تهدیدانگارى بیش از حد در فعالیت نهادهاى غیردولتى و گسترش آزادى‏هاى مدنى در چارچوب قانون اساسى، همراه با هوشیارى لازم براى اجتناب از تهدیدات احتمالى این نهادها در حوزه‏ هاى امنیت سیاسى و اجتماعى، قانونمند کردن مقابله با جرایم سایبر و تلفن همراه، افزایش تعامل و هم‏اندیشى میان کارشناسان وزارتخانه‏ هاى اطلاعات، فناورى ارتباطات، قوه قضائیه، قوه مقننه و پلیس امنیت اجتماعى و اخلاقى ناجا و حمایت تقنینى و مالى، از تعمیق قدرت نرم نظام در محیط هاى مجازى، از جمله راهکارهاى مقابله با این تهدیدات است.

پی نوشت ها:

منبع: