تاریخ پیدایش نرمافزارهای تلفن همراه
شرکت نرم‌افزاری Symbian برای اولین بار در ماه ژوئن سال 1998م به صورت کاملاً مخفی و خصوصی جهت کار بر روی سیستم عاملی برای کار روی تلفن همراه‌ها تأسیس شد. مقر اصلی این شرکت در انگلیس بود؛ اما هم اکنون دارای حدود 750 کارمند در کشورهای: انگلیس، ژاپن، سوئد و آمریکا است که در کار تحقیق و برنامه‌نویسی برای گسترش سیستم عامل و نرمافزارهای آن هستند. تا اواخر سال 2003م هیجده تلفن همراه از پنج شرکت معروف: سونی، نوکیا، فوجیتسو، موتورولا و زیمنس با این سیستم عامل عرضه شد و با وجود قیمت بالا مورد استقبال قرار گرفت و حدود 26 تلفن همراه هم در برنامه این شرکت‌ها و چند شرکت دیگر با این سیستم عامل در برنامه ساخت قرار گرفت. هم اینک نیز 48 مورد از این تلفن همراه‌ها به بازار عرضه شده و یا به‌زودی عرضه خواهد شد.
آمار فروش تلفن همراه‌های Symbian تا پایان سال 2003م به 7، 6 میلیون تلفن همراه رسید و در سال 2004م نیز با رشد بی‌سابقه فروش مواجه شد؛ به طوری که طبق آمار شرکت در سال 2004م فروش این نوع تلفن های همراه رشد 201 درصدی داشته است. به علت فروش بالای تلفن همراه‌های Symbian هر روزه بر تعداد برنامه‌نویسان آن افزوده شده و نرم افزارهای فوق العاده‌ای برای این سیستم عامل طراحی می‌شود. تا اواخر تابستان سال 2004م تعداد این برنامه‌ها 3254 مورد گردیده است.
فناوری سیستم عامل تلفن همراه
Symbian شبیه دیگر سیستم عامل‌های مدرن و امروزی که برای PCها وجود دارند، به وجود آمده است. بنابراین، دارای امکانات خوبی مثل Multitasking، MultiThreading و همچنین مدیریت حافظه می‌باشد. در طراحی اولیه مبنای کار را بر روی این موضوع بنا نهاده‌اند که این سیستم عامل باید روی امکانات سخت‌افزاری بسیار کم مانند 4 مگابایت رم، کارایی فوق العاده‌ای داشته باشد. به همین دلیل، این سیستم عامل می‌تواند روی تلفن همراه‌های امروزی فوق العاده سریع کار کرده و حداقل مشکل را داشته باشد. مبنای کار این سیستم عامل، بر اساس eventها بنا نهاده شده است مانند دیگر سیستم عامل‌های امروزی همچون ویندوز. سی‌پی‌یو نیز طوری مورد استفاده قرار می‌گیرد که کمترین میزان بار روی تلفن همراه قرار گیرد.
رابط‌های کاربری
هم اکنون دو رابط اصلی کاربری برای سیستم عامل‌ها به وجود آمده است. اولین رابط که بیشترین استفاده را در تلفن همراه‌ها دارد، توسط نوکیا نوشته شده است. این رابط دارای نسخه‌های مختلفی است؛ اما 60 Series نسخه اصلی این رابط است که بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. رابط کاربری دوم با نام UIQ به وجود آمده است که دارای امکانات بسیار خوبی است و رفته رفته در حال باز کردن جای خود در بین شرکت‌های تولید کننده تلفن همراه است. هر دوی این رابط‌ها به صورت کاملاً گرافیکی و شبیه به هم طراحی شده اند و کار با آن‌ها بسیار راحت است.
بازی بر روی سیستم عامل‌ها
خوشبختانه سیستم عامل‌های تلفن همراه یکی از غنی‌ترین سیستم عامل‌ها برای بازی کردن است. به خصوص بعد از تولید N-gage اولین کنسول بازی تلفن همراهی توسط نوکیا که بر اساس سیستم عامل‌ها و رابط کاربری 60 Series به وجود آمد، سیل بازی‌های مختلف و حرفه‌ای به سوی این تلفن همراه و در کنار آن، این سیستم عامل سرازیر شد. حتی شرکت‌های مطرح بازی‌سازی هم اکنون به صورت حرفه ای روی این سیستم عامل و تلفن همراه‌های دارای این سیستم عامل سرمایه گذاری می‌کنند.
دیدگاه جهان به نرم افزارهای تلفن همراه
بهمن ماه 1385 بزرگ‌ترین نمایشگاه و گردهمایی در بخش تلفن همراه موسوم به 3 GSM که از امسال به Mobile word eangress 2008 تغییر نام داده، در اسپانیا برگزار شد.
کنگره جهانی تلفن همراه در حقیقت ترکیبی از بزرگ‌ترین نمایشگاه جهانی صنعت تلفن همراه و یک کنگره جانبی با حضور مدیران ارشد اپراتورهای مخابراتی، تولید کنندگان گوشی‌های تلفن همراه و تولید کنندگان محتوا برای تلفن همراه است.
این گردهمایی که با حضور بسیاری از تصمیم گیران بزرگ دنیای ارتباطات در بارسلونای اسپانیا برگزار شد، امسال بر چند محور خاص تأکید بسیار داشت.
جلوگیری از ابتذال در تلفن همراه و هرزه نگاری کودکان و نیز استفاده از راهکارهای مختلف به جهت افزایش کاربران اینترنت تلفن همراه، دو بحثی بود که تقریباً اکثریت شرکت کنندگان در این همایش آن دو را مورد تأکید قرار دادند؛ با این حال، کارشناسان حاضر در این همایش نسبت به گسترش ویروس‌های تلفن همراه هنگام استفاده از اینترنت نیز هشدار دادند.
امسال همچنین یاهو نیز در کنگره سرویس جدیدی به نام Connectone را معرفی کرد که ایمیل، پیام نوری، پیام کوتاه متنی و شبکه اجتماعی را یکپارچه کرده و به عنوان بخشی از Yahoo Go و صفحه خانگی تلفن همراه جدید یاهو در فصل دوم سال جاری میلادی عرضه خواهد شد.
مزایای استفاده از محصولات نرم‌افزاری تلفن همراه
این مزایا عبارت‌اند از:
- - کاهش هزینه‌ها؛
- امکان کسب درآمد برای سازمان‌ها از طریق آگهی‌های تبلیغاتی روی نرم افزار؛
- سهولت دسترسی مردم و متخصصان به اطلاعات مورد نیاز در کمترین زمان ممکن؛
- قرارگیری در بالاترین سطح استانداردهای جهانی خدمات عمومی؛
- جذابیت کار با توجه به جدید بودن آن و استقبال از سوی عموم به دلیل سهولت کاربری.
فهرست رتبه‌بندی کشورها بر اساس صنعت فناوری اطلاعات
طبق آخرین رتبه‌بندی کشورهای جهان در سال 2007 م که بر اساس صحنه رقابتی صنعت فناوری اطلاعات صورت گرفته است، کشور ایران در رتبه‌های پایین دنیا قرار گرفته است.
در این رتبه‌بندی، کشور ایالات متحده آمریکا جایگاه نخست را کسب کرده است و پس از آن کشورهای: ژاپن، کره جنوبی و انگلستان به ترتیب مقام‌های دوم تا چهارم اکونومیست در این مسابقه را به خود اختصاص داده اند. بیش از 60 کشور جهان توسط واحد کاوش، رتبه‌بندی و مقایسه شده اند.
پیشرفت علمی و فنی نرم افزارهای تلفن همراه در ایران و جایگاه علوم اسلامی در آن
دارا بودن امکانات روزافزون تلفن‌های همراه و استفاده از آن توسط بیشتر مردم (20 ملیون نفر) و همچنین امکان اتصال به شبکه‌های انتقال داده‌ها از راه دور، همگی نمایانگر این است که نرم افزار گوشی‌ها و موج جدیدی از پیشرفت در جهت فناوری دیجیتال و فناوری اطلاعات به طور فراگیر در حال شکل‌گیری در کشور ما می‌باشد. از این رو، می‌توان به عنوان جامعه علمی و اسلامی قدم به عرصه تجارت نهاد و با عنایت به تعداد این فناوری و توسعه آن، اقدام به تهیه و تولید نرمافزارهای تلفن همراه نمود. از مؤسسات پیشگام در زمینه علوم اسلامی، می‌توان مؤسسه خدمات کامپیوتری نور وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی را نام برد.
معرفی نرمافزارهای اسلامی و کاربردی تلفن همراه
برخی از این نرم‌افزارها از قرار ذیل است:
- نور الطریق (قرآن در موبایل)
امکانات نرم افزار نور الطریق (محصولی از مؤسسه خدمات کامپیوتری نور) به طور کلی شامل موارد ذیل می‌باشد:
- متن آیات با اعراب؛
- نمایش ترجمه آیات؛
- نمایش تفسیر آیات؛
- جستجوی ترکیبی بر اساس کلمات در یک سوره و یا کل قرآن؛
- جستجوی عبارت در ترجمه و یا تفسیر هر یک از سوره‌ها؛
- قرائت آیات به صورت ترتیل؛
نرم افزارهای تلفن همراه معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شوند که در هنگام نمایش هر صفحه، کلید اصلی سمت چپ به‌منظور نمایش امکانات قابل دسترس و متناسب با همین صفحه و کلید اصلی سمت راست به منظور بازگشت به مرحله قبل به کار برده شوند. در ادامه به توضیح تفصیلی امکانات برنامه به ترتیب اجرا بر روی تلفن همراه می‌پردازیم:
1. امکانات موجود در صفحه اصلی:
- - فهرست سوره‌ها: از این بخش، جهت نمایش فهرست سوره‌ها استفاده می‌گردد.
- جستجو: این بخش جهت جستجوی کلمات یا ترکیب فصلی و عطفی در کل قرآن به کار می‌رود.
- آماده‌سازی اطلاعات: در صورت نصب اطلاعات جانبی به صورت جداگانه، این عنوان فعال بوده و از آن جهت تصحیح اطلاعات استفاده می‌شود. پس از اجرای این قسمت و انجام عمل تجمیع اطلاعات، این عنوان به طور کلی غیر فعال خواهد شد.
2. امکانات موجود در صفحه «فهرست»:
این بخش جهت نمایش فهرست سوره‌ها به کار گرفته می‌شود. برای مشاهده متن سوره می‌توان از کلید میانی استفاده و یا از فهرست امکانات، عنوان متن سوره را انتخاب کرد. مراجعه به سوره‌های دیگر توسط وارد کردن و نام سوره یا شماره سوره امکان‌پذیر خواهد بود.
3. شرح امکانات:
- - متن سوره: برای مشاهده متن سوره مورد نظر؛
- ترجمه: برای مشاهده ترجمه سوره مورد نظر؛
- تفسیر: برای مشاهده تفسیر سوره مورد نظر؛
- رفتن به سوره: برای مراجعه به یک سوره خاصی با استفاده از شماره آن سوره؛
- جستجو: این بخش از سه قسمت فرعی شامل: جستجوی کلمات در متن سوره مورد نظر، جستجوی عبارت و ترجمه سوره تشکیل گردیده است.
- تقویم 1387 به همراه مناسبت‌ها
از مزایای این تقویم می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- - شباهت نرم افزار با یک تقویم رو میزی؛
- نمایش مناسبت‌ها و تعطیلات رسمی سال 1387؛
- نمایش تقویم هجری شمسی و میلادی و هجری قمری؛
- مشخص بودن روزهای تعطیل با رنگ قرمز؛
- امکان اضافه نمودن یادداشت به تاریخ مورد نظر؛
- قابلیت اجرا در بیشتر تلفن‌های همراه به علت دارای بودن پلاتفرم جاوا؛
- تبدیل خودکار تاریخ میلادی به شمسی؛
- عدم نیاز به پشتیبانی تلفن همراه از زبان فارسی و عملکرد مستقل نرم افزار.
- ماه رمضان (مهمان خدا)
نرم افزار مهمان خدا، برای اولین بار با همکاری گروه فرهنگی و هنری شهرداری تهران برای ماه مبارک رمضان در دسترس روزه‌داران قرار گرفت. قابلیت استثنایی این نرم افزار زنگ بیداری برای سحرگاه است که با توجه به شهر محل سکونت شما تعیین می‌شود. از دیگر امکانات آن می‌توان موارد ذیل را برشمرد:
- - احکام روزه؛
- ادعیه‌های ماه رمضان؛
- مشاوره تندرستی؛
- مشاوره تغذیه؛
- ارائه شده در نسخه‌های مختلف.
این نرم‌افزار برای نسخه جاوا ارائه شده است و شما می‌توانید نسخه مناسب با دستگاه خود را انتخاب کنید:
نسخه 1-1 دارای صفحه نمایش معمولی همراه با توابع اوقات شرعی است.
نسخه 2-1 دارای صفحه نمایش خوب همراه با توابع اوقات شرعی است.
نسخه 3-1 دارای صفحه نمایش معمولی بدون توابع اوقات شرعی است.
نسخه 4-1 دارای صفحه نمایش خوب بدون توابع اوقات شرعی است.
- روز نیایش
این برنامه دعای کامل عرفه به همراه ترجمه آن، مضامین دعا، تسبیحات حضرت رسول(ص) در روز عرفه و نیز شرحی بر روز عرفه را در بر دارد.
ادعیه ماه مبارک رمضان شامل: ادعیه روزانه، توسل، سحر، سمات، زیارت عاشورا، زیارت آل یاسین، روزهای هفته، عهد، افتتاح، فرج، کمیل، ابوحمزه ثمالی، جوشن کبیر و ندبه، و نیز احادیث و ورایات مربوط به ماه مبارک رمضان در این نرم‌افزار قابل استفاده می‌باشد.
- دیوان حافظ
این برنامه، دیوان حافظ برای گوشی‌های تلفن همراه با فرمت جاوا می‌باشد که شامل 459 غزل از دیوان حافظ است. برنامه طوری طراحی شده است که نیازی به پشتیبانی از فونت فارسی در گوشی نباشد. با استفاده از این برنامه می‌توانید از فال حافظ نیز استفاده کنید. امکان تغییر نوع فونت و اندازه آن نیز وجود دارد. با توجه به پیشنهادها که از فونتی زیبا در این برنامه استفاده شود، به جای Simplified Arabic Fixed در نگارش اولیه از فونت‌های دیگری نیز در این برنامه استفاده گردیده است و چون نگارش اولیه روی بعضی از دستگاه‌ها کند اجرا می‌شد، اقدام به بهینه‌سازی آن شده است و مشکل آن نیز با بعضی از آنتی ویروس‌ها حل شده است. تلاش زیادی در این برنامه صورت گرفته تا برنامه احتیاجی به منابع زیاد نداشته باشد و قابلیت نصب روی گوشی‌های مدل پایین را نیز داشته باشد. به همین جهت، از استفاده از شکل‌های زاید خودداری شده است و سازنده بر این باور است که زیبایی در سادگی است؛ نه در شلوغ کردن محیط با اشکال گرافیکی نیست.
- مفاتیح الجنان
این برنامه متن کامل کتاب شریف کلیات مفاتیح الجنان تألیف مرحوم شیخ عباس قمی برای استفاده در گوشی‌های تلفن همراه می‌باشد. فرمت طراحی شده این برنامه به صورت جاوا بوده و فایل دریافتی شما پسوند JAR دارد و در بیشتر گوشی‌ها قابل استفاده است. این برنامه شامل: ادعیه، اعمال، زیارات و ملحقات کتاب مفاتیح الجنان می‌باشد.
این نرم افزار با حمایت مالی نیروی مقاومت بسیج و جمعی از خیرین در پاییز سال 1386 تهیه گردیده و به صورت رایگان قابل توزیع است. محیط طراحی برنامه دارای کیفیت خوب و بالا و فونت‌های استفاده شده و نمایش آن‌ها به صورت بسیار واضح و خوانا می‌باشد.
پی نوشت:
منبع: