رشد قارچ گونه جرایم سازمان‌یافته بین المللی و سوء استفاده از بستر اینترنت و سایر سامانه‌های ارتباطی جهت انجام اقدامات تروریستی، جاسوسی اینترنتی، پولشویی و تخریب نظام فرهنگی و اجتماعی جامعه و هتک حرمت و توهین به مقدسات دینی و ارزش‌های انقلابی، از دلایل راه‌اندازی مرکز بررسی جرایم سازمان‌یافته در سال 1386 به منظور شناسایی و برخورد با جرایم مذکور با هماهنگی قوه قضائیه جمهوری اسلامی بوده است.
در این راستا، راه‌اندازی پایگاه اینترنتی «گرداب» به نشانی www.gerdab.ir یکی از مهم‌ترین اقدامات صورت‌گرفته بوده است.
در این مقاله، امکانات و مشخصات این پایگاه معرفی و قابلیت‌های هر قسمت بررسی شده است.
الف- اخبار
برجسته‌ترین قسمت در صفحه اول این پایگاه، بخش «اخبار ویژه» می‌باشد. در این قسمت، مهم‌ترین اخبار و اطلاعات و رخدادهای داخلی و خارجی در فضای سایبر، دستاوردها و پیشرفت‌های این فضا ارائه شده است. در کنار همین قسمت، بخش «آخرین اخبار» قرار دارد که به ارائه جدیدترین رویدادها در زمینه فناوری اطلاعات می‌پردازد.
ب- یادداشت
این قسمت از سه زیرقسمت: یادداشت، گفتگو و گزارش تشکیل شده است. در هر کدام از این زیرقسمت‌ها، به فراخور، چندین مطلب با موضوعات متنوع ارائه شده است.
ج- گزینه‌های اصلی
این قسمت که از عمده‌ترین بخش‌های این پایگاه اینترنتی است، مشتمل بر هشت بخش است.
1. منوی اصلی: در این قسمت، چهارگزینه وجود دارد كه عبارت‌اند از: آرشیو اخبار، اطلاعیه‌ها و پیام‌های مرکز، بازتاب رسانه‌ای و همچنین در حاشیه.
- - آرشیو اخبار: در این قسمت، حجم وسیعی از اخبار و اطلاعات در زمینه‌های مختلف از جمله: فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و... ارائه شده است.
- - اطلاعیه‌ها و پیام‌های مرکز: این قمست، متشکل است از مجموعه‌ای از اخطارها، اطلاعیه‌ها و پیام‌هایی که از طرف مركز بررسي جرایم سازمانيافته صادر شده است. اطلاعیه‌هایی در خصوص: فتنه 88، حملات سایبری، شبکه‌های اجتماعی، پاسخ به برخی سؤالات و برخی اخبار و اطلاعات درباره سبک‌های مضلین و دیگر اطلاعیه‌ها و پیام‌های منتشره این مرکز، در اين قسمت قابل دسترسي است.
- - بازتاب رسانه‌ای: شامل گزیده‌ای از روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های داخلی و بین المللی که در زمینه مركز بررسي جرایم سازمانيافته و فعالیت‌های آن و به همراه اطلاعاتي در مورد اشراف اطلاعاتی سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
- - در حاشیه: این قسمت به انتشار گزیده‌ای اطلاعات برخی از وبلاگ‌ها و اطلاعاتی کلی در زمینه فضای سایبر اختصاص دارد.
2. بخش ویژه: كه به تفصیل به معرفی شبکه‌های منهدم شده انحرافی و مستهجن و غیر اخلاقی فارسی‌زبان در فضای مجازی و همچنین معرفی و بیوگرافی مدیران و گردانندگان این شبکه‌ها پرداخته و نیز طرح‌های فتنه‌جويان و پروژه‌های عملیاتی مركز بررسي جرایم سازمانيافته جهت غلبه بر این فتنه‌ها بررسي و تشریح شده است.
3. فرهنگی-اجتماعی: این قسمت، به شش زیرقمست تقسیم شده است که عبارت‌اند از: اندیشه، جوانان، زنان، آسیب‌ها و حوادث، قضایی و انتظامی و سایر حوزه‌ها. در هر کدام از این زیرقسمت‌ها، به فراخور موضوع مرتبط با آن، اخبار و اطلاعاتی در اختیار کاربران قرار گرفته است.
4. سیاسی: به بررسی مسائل سیاسی روز در چهار زیرقسمت: رهبر انقلاب، داخلی، امنیتی و دفاعی و خارجی اختصاص يافته است.
- - رهبر انقلاب: مشتمل بر فرمایشات و سخنان و پیام‌های مقام معظم رهبری در خصوص مسائل سیاسی.ها و اخبار سیاسی مي‌پردازد.
- - امنیتی و دفاعی: شامل اقدامات و دستاوردها و ترفندهای امنیتی و دفاعی و همچنین اظهار نظرهای افراد مختلف و صاحب‌نظر در این زمینه.
- - خارجی: این قسمت به اخبار، رویدادها، اعلام نظرها، بیانیه‌ها و اطاعاتی در زمینه‌های مختلف سیاسی ایران همچون دستاوردها اختصاص دارد که در عرصه بین الملل در زمینه ایران و مسائل سیاسی پیرامون آن، مورد توجه قرار گرفته است.
5. بین الملل: این قسمت به درج اخبار و رویدادهایی از نقاط مختلف دنیا در 5 بخش: خاورمیانه، آمریکا و اروپا، آسیا، آفریقا و همچنین اخباری در خصوص حقوق بشر اختصاص دارد.
6. فضای مجازی: این قسمت از پایگاه گرداب، به بررسی دستاوردها و اخبار موجود در فضای مجازی پرداخته و در چهار حوزه ذيل به این مبحث می‌پردازد:
- - فاوا: انعکاس اظهار نظرها، بیان دستاوردها و ضعف‌های کشور در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات موضوع مرتبط با این قسمت از پایگاه اینترنتی.
- - وب2: بررسی اخبار و اطلاعات مرتبط با پايگاه‌هاي مبتنی بر وب2 که در زمینه جرایم سازمان‌یافته فعالیت دارند.
- - فرصت‌های سایبری: این قسمت به معرفی و بررسی رویدادهایی اشاره دارد که در فضای مجازی به گونه ای باعث ارتقا و بهبود وضعیت فعالیت‌های سایبری می‌شود.
- - تهدیدات سایبری: این قسمت، رخدادها و فعالیت‌هایی را که در سطح جهانی به عنوان تهدیدی در جهت بنیان خانواده و یا تهدیدی برای نظام جمهوری اسلامی قلمداد می‌شود، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد.
7. چندرسانه‌ای: این بخش از پایگاه، در دو قسمت به ارائه اطلاعات مي‌پردازد.
- - چندرسانه‌ای: در این قسمت کلیپ‌هایی در قالب صوتی و یا تصویری در موضوعات مختلف: دینی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی گنجانده شده است.
- - نگارخانه: شامل نقاشی‌ها و گرافیک‌ها و یا کاریکاتورهایی که در پایگاه‌ها و یا جراید در زمینه‌های مختلف: دینی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی.
8. روابط عمومی: این قسمت، مشتمل بر چهار زیرمجموعه است:
- - بانک ایده: در این بخش، امکان ارائه نظرات و ایده‌های شما در جهت بهتر شدن فعالیت‌های پایگاه گرداب وجود دارد. این ایده‌ها می‌تواند شامل معرفی نقاط ضعف و یا در جهت گسترش فعالیت‌های این پروژه باشد.
- - گزارش تخلفات اینترنتی: این بخش برای معرفی تارنماهاي داراي محتواي مجرمانه از سوي مردم در نظر گرفته شده است. كاربران می‌توانند بر اساس بندهاي پنج‌گانه زير، تارنماهای متخلف را برای پیگیری و برخورد قضایی معرفي نمايند.
- 1. محتواي عليه عفت و اخلاق عموم؛
2. محتواي عليه مقدسات اسلامي؛
3. محتواي عليه امنيت و آسايش عمومي؛
4. محتواي عليه مقامات و نهادهاي دولتي و عمومي؛
5. محتواي مربوط به ارتكاب جرايم رايانه‌اي و ساير جرايم. - - دعوت به همکاری: كاربرانی که مایل به همکاری با مركز بررسي جرایم سازمانيافته باشند، می‌توانند در این قسمت با ارسال نشاني پست الکترونیکی خویش آمادگی خود را اعلام کنند.
- - تماس با ما: این بخش مخصوص ارسال پیغام هایی است که کاربران برای ارتباط و اطلاع‌رسانی به مركز بررسي جرایم سازمانيافته در پایگاه ارائه مي‌دهند.
سخن پایانی:
با توجه به مطالب ارائه شده می توان پایگاه اینترنتی گرداب را یکی از مفیدترین پایگاه ها در زمینه اطلاع رسانی جرایم رایانه ای و امنیت فضای مجازی و اخلاق در این فضا قلمداد کرد، پایگاهی کامل و پرمحتوا که با بهره گیری حداکثری از توان فناوری اطلاعات (IT) و اتصال به شجره طیبه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و توان اطلاعاتی این نهاد مقدس در جهت حفاظت و صیانت از فضای مجازی کشور شکل گرفته است.