«پژوهشگاه علوم وحیانی معارج»، وابسته به بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء، با شناساندن و ارتقای توان دانش های اسلامی و جهت دهی آنها به سوی نیازهای عینی و واقعی جامعه انسانی معاصر، با رویکرد اندیشه و آرای حکیم متأله، حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی، گامی اساسی در این راستا برداشته است. این پژوهشگاه با آگاهی از نیازهای روز جامعه و مدیریت آنها، بهره وری بهینه از فناوری های نوین، حرکت در این جهت را ضروری دانسته و در این بین، با توجه به پیشرفت سریع فناوری های ارتباطی و رسانه ای، استفاده از ابزارهای ارتباطی نوین را راهکار بهینه و مناسبی جهت انتقال این گونه پیام ها و مفاهیم به مخاطبان دیده و آن را در دستور کار خود قرار داده است. از جمله این اقدام ها، راه اندازی و ارتقای پایگاه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج (http://maarej.esra.ir) می باشد. در این نوشتار، به معرفی مهم ترین بخش های این پایگاه می پردازیم.
پایگاه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج
پایگاه پژوهشگاه علوم وحیانی معارج، وابسته به بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء می باشد که در حوزه اندیشه و مدرسه فکری حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی فعالیت می کند. این پایگاه، دارای بخش های مختلف پژوهشی می باشد و کاربران در آن علاوه بر آشنایی کامل با پژوهشگاه علوم وحیانی معارج، اهداف و برنامه های آن پژوهشگاه، آشنایی با پژوهشکده ها، معرفی کادر اداری و هیئت علمی پژوهشگاه، می توانند به اخبار، مقالات، آثار، نشریات و همچنین طرح های در دست اقدام آن پژوهشگاه دسترسی داشته باشند.
بنا بر اظهار نظر حجت الاسلام علی روح الهی، معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم وحیانی معارج: «هدف از این پایگاه، ایجاد یک پایگاه اطلاع رسانی صرف نیست؛ بلکه هدف اصلی، ایجاد پایگاهی علمی ـ پژوهشی در راستای گسترش پژوهش های علوم وحیانی می باشد.»
از دیگر مزایای پایگاه پژوهشگاه، می توان به: سادگی اینترفیس، اتقان و وزانت مطالب، قابل دسترس بودن تمامی بخش ها در صفحه اصلی، هماهنگی کامل با پرتال بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء، بایگانی تمامی بخش ها، امکان چند زبانه بودن و جست وجوی روان و ساده و دقیق آن، اشاره کرد.
در ذیل، به شرح اجمالی هر کدام از قابلیت ها و بخش های این پایگاه پرداخته می شود.
1. اخبار
در صفحه اصلی پایگاه، کاربران به مهم ترین اخبار درج شده در این پایگاه دسترسی دارند. این اخبار، فعالیت ها و برنامه های پژوهشگاه علوم وحیانی معارج، مانند تولیدات علمی و فرهنگی، نشر کتاب ها، مجلات علمی پژوهشی و نیز اخبار مربوط به برگزاری سمینارها و نشست ها، شرکت در نمایشگاه های داخلی و خارجی، برگزاری همایش ها و کنفرانس های این پژوهشگاه، مصاحبه ها و گزارش های علمی را بیان می کند.
پوشش اخبار علمی از جلسات و دروس آیت الله العظمی جوادی آملی و همچنین یادداشت های مناسبتی، از دیگر تولیدات این بخش می باشد.
2. مقالات
در صفحه اول پایگاه، دانش پژوهان و علاقه مندان می توانند به مقالات حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی و همچنین مقالات تولیدشده توسط اعضای هیئت علمی این پژوهشگاه و محققان آن، دسترسی داشته باشند.
این مقالات به صورت موضوعی دسته بندی شده و می توان در آنها به صورت موضوعی نیز جست وجو نمود. موضوع مقالات در عناوینی همچون: «قرآن و عترت، کلام، علوم عقلی، علوم انسانی و عرفانی» دسته بندی شده اند که با کلیک روی هر یک از آنها، مقالات مربوطه ذیل آن نمایش داده می شود. هم اکنون مقالاتی از حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی مانند «برابری قرآن با اهل بیت» ، «ولایت فقیه و نقش آرای مردم» ، «خطوط کلی امامت» ، «فلسفه و اهداف حکومت اسلامی» ، «آینده جهان از نظر اسلام» ، «تعهد فرهنگی امام خمینی(ره)» ، «نیایش سالکان و رهاورد واصلان» و بیش از بیست مقاله دیگر، برای کاربران قابل دسترسی می باشد.
از جمله های برنامه های آتی این بخش، بارگذاری تمامی مقالاتی است که مستقیم یا غیرمستقیم در خصوص منظومه فکری آیت الله العظمی جوادی آملی در مجلات علمی پژوهشی کشور به چاپ رسیده است. در قسمت پایین صفحه نخست پایگاه نیز مدیریت تبلیغات قرار گرفته که به صورت اسلایدی، کتب حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی که به همت پژوهشگاه علوم وحیانی معارج تنظیم و تدوین شده، نمایش داده می شود و کاربر می تواند به اجمال با این آثار آشنا گردد.
3. معرفی پژوهشگاه
در این بخش، کاربران علاوه بر آشنایی با ریاست و معاونت های پژوهشگاه، با کلیاتی درباره پژوهشگاه، اصول و سیاست های این پژوهشگاه، مأموریت ها، اهداف و وظایف آن آشنا می شوند.
4. پژوهشکده ها
تدوین و تنظیم آثار و اندیشه های تفسیری، فقهی، فلسفی و عرفانی آیت الله العظمی جوادی آملی و همچنین تبیین و معرفی روش ها و مشرب های فکری و علمی معظم له، در پژوهشکده های پژوهشگاه علوم وحیانی معارج صورت می گیرد. در این بخش از پایگاه، اهداف و وظایف پژوهشکده فعال در این پژوهشگاه بیان شده و کاربران می توانند اطلاعاتی درباره پژوهشکده های: قرآن و عترت، فقه و اخلاق، فلسفه، عرفان و کلام اسلامی و نیز گروه های پژوهشی این پژوهشکده ها کسب نمایند.
5. هیئت علمی
کاربران در این قسمت، ضمن آشنایی اجمالی با اعضای هیئت علمی پژوهشگاه معارج، با کتب، مقالات، یادداشت ها و آثار منتشرشده ایشان نیز آشنا می گردند. از امکانات این قسمت، دسترسی اعضای گروه های پژوهشی و علمی پژوهشگاه معارج به صفحه شخصی خود و بارگذاری و ویرایش اطلاعاتِ ثبت شده در آنها می باشد.
6. آثار
در بخش آثار، جدیدترین آثار از حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی که کار تنظیم و تدوین آنها در پژوهشگاه علوم وحیانی معارج صورت می گیرد، ارائه شده است. از امکانات این بخش، دسترسی به آثار یادشده به صورت موضوعی می باشد. همچنین، کاربران می توانند با استفاده از نرم افزارهای بارکدخوان، به فهرست این آثار از طریق بارکد تعبیه شده در کنار آنها دسترسی داشته باشند. از برنامه های آتی بخش آثار، ایجاد امکان خرید الکترونیکی هر اثر، از طریق پیوند به پایگاه مرکز نشر بین المللی نشر اسراء خواهد بود.
7. طرح های کلان
در این قسمت از پایگاه، می توان با طرح ها و برنامه های کلانی که پژوهشگاه علوم وحیانی معارج با بهرمندی از ظرفیت هئیت علمی خود دنبال می کند، آشنا شد. علاقه مندان می توانند از طریق این بخش، در جریان اهداف، ضرورت و پیشرفت اجرایی این طرح ها قرار بگیرند. مهم ترین طرح های کلان پژوهشگاه معارج عبارت اند از:
ـ دانش نامه علوم وحیانی اسراء:
دانشنامه علوم وحیانی اِسراء، دائرة المعارفی است مشتمل بر تمامی مدخل های علوم وحیانی (تفسیر و علوم قرآنی؛ علوم عقلی؛ فقه؛ اخلاق؛ معارف اسلامی) بر مبنای حکمت متعالیه و معطوف به نظریات حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی که در آثار معظم له آمده است. هدف از این دانش نامه، بهره برداری محققان حوزوی و دانشگاهی و فرهیختگان به عنوان کتاب مرجع در راستای پژوهش و تحقیقات است. بدیهی است که تهیه یک کتاب مرجع در علوم وحیانی، کمک شایانی به امر پژوهش در علوم وحیانی خواهد کرد و کار دستیابی مراجعان را به منابع و مآخذ و شیوه ها و اصطلاحات خاص سرعت خواهد بخشید.
ـ طرح اجمالی شیعه شناسی:
هدف از این طرح، معرفی مذهب تشیع و کارآمد نشان دادن آن در جهان معاصر و گسترش این فرهنگ و اندیشه در سطح بین المللی می باشد. برای رسیدن به این هدف، لازم است مطالعات و تحقیقاتی درباره مسائل تاریخی مکتب تشیع و آغاز پیدایش این مکتب، حکومت های شیعی، میراث تاریخی و فرهنگی آن، مسائل جغرافیایی و پراکندگی جمعیت این مکتب و همچنین میراث علمی، اندیشمندان شیعی، مؤسسات و مراکز مهم شیعه صورت گیرد تا بتوان نگاه جامعی نسبت به این مکتب داشت. بحمدالله، این مهم، در طرح شیعه شناسی گنجانده شده است.
ـ احیای میراث حدیثی شیعه:
پژوهشگاه علوم وحیانی معارج با توجه به تأکیدات مکرر حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی درباره لزوم احیای تراث حدیثی شیعه، طرح احیای میراث حدیثی شیعه را در دستور کار قرار داده تا ضمن احیای تراث حدیثی شیعه، خصوصاً اصول اربع مائه به عنوان باارزش ترین و مهم ترین میراث حدیثی این مکتب، گامی در جهت احیای روات شیعه از آحاد داشته باشد؛ چرا که عمده اخبار شیعه در مباحث معرفتی و تفسیر، خبر واحد است و این طرح می تواند کمک شایانی در اِخراج این اخبار از آحاد نموده و به اتقان مباحث معرفتی و تفسیری بیفزاید.
ـ ویکی (دانش نامه الکترونیکی علوم وحیانی اسراء):
اسراء ویکی، به عنوان اولین دانش نامه آزاد علوم وحیانی به زودی به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. ویکی ها، نوعی از پایگاه ها هستند که کاربران مطالبشان را تولید و ویرایش می کنند. ویکی ها را گونه ای از رسانه های اجتماعی می دانند که در آنها با افزایش سطح تعامل، کاربران نقش کلیدی پیدا کرده، فراتر از مصرف کنندگان محتوا در اینترنت، به تولیدکنندگان تبدیل شده اند. ویکی ها، امکان ها و فرصت های جدیدی در فضای اینترنت ایجاد کرده اند؛ همان طور که با چالش هایی نیز روبه رو بوده اند. در فرآیندی که «دموکراتیزه شدن دانش و اطلاعات» نام گرفته، برخی صاحب نظران ویکی ها را دارای نقش کلیدی می دانند.
ویکی ها، در حوزه های مختلفی به کار گرفته می شوند تا طیف گسترده ای از هدف ها را پوشش دهند. کاربرد علمی ویکی ها در جهت توسعه و همگانی کردن دانش، از جمله شناخته شده ترین هدف های ویکی هاست. پژوهشگاه علوم وحیانی معارج در صدد است تا با راه اندازی اولین دانش نامه آزاد علوم وحیانی، گامی مهم در این راستا بردارد.
8. نشریات علمی
از دیگر بخش های این پایگاه، قابلیت دسترسی به سامانه های نشریات علمی پژوهشگاه معارج می باشد. این نشریات، در مسیر تولید و نشر دانش گام نهاده، به مباحث قرآن شناسی و تفسیر، مبانی حکمت اسلامی و فلسفه تطبیقی، فلسفه اخلاق، اخلاق کاربردی، اصول تربیتی و سبک زندگی اسلامی پرداخته و به معرفی مبانی قرآن شناسی و منهج تفسیری، ترویج اندیشه های ناب حکمی و معرفی سیره اخلاقی مفسر گران قدر، حکیم متأله و متخلق جهان اسلام، علامه جوادی آملی(حفظه الله) می پردازد.
پژوهشگاه علوم وحیانی معارج، در حال حاضر، دارای دو نشریه علمی ـ پژوهشی به نام های «حکمت اسراء» و «اخلاق وحیانی» و یک نشریه تخصصی به نام «علوم قرآن و تفسیر معارج» می باشد.
در ذیل، به اجمال این نشریات را معرفی می کنیم:
ـ نشریه علمی پژوهشی حکمت اسراء (http://hikmat.isramags.ir)
نشریه فوق، به انتشار مبانی حکمت اسلامی، فلسفه تطبیقی و ترویج اندیشه های ناب حکَمی حکیم متأله، حضرت آیت الله جوادی آملی(حفظه الله) می پردازد.
این نشریه علمی که دارای رتبه علمی ـ پژوهشی است، به مدیرمسئولی حجت الاسلام والمسلمین دکتر مرتضی واعظ جوادی اداره می شود. گفتنی است که این نشریه، از مقالات متضمن آرای حکمی استاد آیت الله جوادی آملی استقبال ویژه می کند.
در این سامانه، کاربران و علاقه مندان می توانند به متن تمامی مقالات منتشرشده در این نشریه دسترسی داشته باشند. تاکنون 21 جلد از این نشریه منتشر شده و در پایگاه قابل دسترس است. کاربران در این سامانه می توانند علاوه بر داشتن صفحه شخصی، مراحل مختلف ارسال مقاله، بررسی و ارزیابی مقالات خود را دنبال نمایند.
ـ سامانه نشریه علمی پژوهشی اخلاق وحیانی (http://ethics.isramags.ir)
علاوه بر مباحث فلسفه اخلاق، اخلاق کاربردی و اخلاق اسلامی، به اصول تربیتی و سبک زندگی اسلامی پرداخته و مروج اندیشه و سیره اخلاقی حکیم متخلق استاد جوادی آملی(حفظه الله) است.
این نشریه علمی با مدیر مسئولی حجت الاسلام والمسلمین دکتر مرتضی واعظ جوادی، از مقالات متضمن آرای اخلاقی و مبانی و اصول تربیت اسلامی و سبک زندگی اسلامی حکیم متخلق، حضرت استاد آیت الله جوادی آملی استقبال می کند.
ـ نشریه تخصصی علوم قرآن و تفسیر معارج (http://maarij.isramags.ir)
سعی دارد به معرفی مبانی قرآن شناسی و منهج تفسیری مفسر گران قدر جهان اسلام، حضرت آیت الله جوادی آملی بپردازد. این نشریه، متعلق به پژوهشکده علوم وحیانی معارج وابسته به بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء است و به مدیرمسئولی حجت الاسلام و المسلمین دکتر مرتضی جوادی آملی اداره می شود و در نظر دارد مبانی تفسیری و نوآوری های قرآنی حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی را در سایه سار تفسیر تسنیم استخراج، تحقیق و تألیف نموده، به زیور چاپ بیاراید.