گنجینه روایات نور، اولین نسخه دیجیتالی جامع احادیث اهل بیت (ع) با ترجمه فارسی

پنج شنبه, 29 آذر 1386 ساعت 15:15
    نویسنده: حمید باقریان/بخش تألیف و تدوین
این مورد را ارزیابی کنید
(1 رای)

کلام دلنشین و نورانی قرآن کریم و بعد از آن احادیث و روایات اهل بیت (ع)، همچون نسیم روح بخش در جان تشنه لبان جویای حقیقت جاری است. کلام گهربار پیامبراعظم (ص) و امامان معصوم (ع) در صراط مستقیم به منزله چراغ روشنی است برای مسلمانان تا به کمال و رستگاری برسند. به همین دلیل، بر ما واجب است که احادیث و روایات آن معصومان الهی را بخوانیم و یاد بگیریم.

در همین جهت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نخستین نسخه دیجیتالی جامع احادیث اهل بیت (ع) را با ترجمه فارسی، تحت عنوان «گنجینه روایات نور» طراحی و تولید کرده است.

این نرم افزار که در قالب کتابخانه دیجیتالی نور است، دارای قابلیت های متنوع و مفیدی است. در برنامه عظیم و ارزشمند گنجینه روایات نور، متن و ترجمه کامل 233 عنوان کتاب در 381 جلد از منابع روایی و در موضوعات مختلف گنجانده شده است.

متن کامل و ترجمه کتاب های روایی: بحار الانوار (42 جلد)، اصول کافی، روضه کافی، من لایحضره الفقیه، ارشاد و امالی شیخ مفید، خصال و امالی شیخ صدوق، تحف العقول، لهوف، ثواب الاعمال، توحید مفضل، مکارم الاخلاق، غیبت نعمانی و کمال الدین، در این برنامه گنجانده شده است.

امکانات برنامه

مهم ترین بخش برنامه گنجینه روایات نور، کتابخانه است که اطلاعات آن به صورت قسمت های متنوعی چون: نمایش، جستجو، متن و ترجمه، آیات در کتب، قرآن و لغت نامه در اختیار کاربر قرار می گیرد.

1. نمایش

این بخش، شامل متن و ترجمه کامل 233 عنوان کتاب در 381 جلد از منابع روایی است که در موضوعات مختلف مانند: عقاید، تفسیر، فقه، اخلاق، تاریخ، دعا، طب، فضائل و مناقب در دسترس است. در این قسمت، تمام عناوین و سر فصل های کتب برنامه از طریق فهرست گزینشی و درختی ارائه شده است و با انتخاب کتاب، جلد، صفحه و فهرست درختی می توان به متن کتاب ها و فصل های آن دست یافت. امکان انتخاب عنوان کتاب، جلد و صفحه آن از راه های مختلف در بخش نمایش فراهم شده است. در صورت نیاز می توان دامنه کتب و مجلدات را از طریق قابلیت دامنه محدود نمود. همچنین می توان به سادگی میان متون عربی و فارسی ارتباط دوسویه برقرار کرد.

2. جستجو

امکان جستجو در بیش از 28 هزار عنوان باب از طریق فهرست گزینشی به صورت موضوعی، در صفحه جستجو فراهم آمده است. علاوه بر آن، جستجو در متن و فهرست کتب برنامه، برای محقق امکان پذیر است. از دیگر قابلیت تهای این بخش، امکان جستجوهای متنوع و پیشرفته در تمام متون از طریق کلمه و عبارت است.

در بخش جستجو می توان با کمک عملگرهای ترکیبی، به بازیابی عبارات مختلف پرداخت و در صورت نیاز برای ساختن فهرست های پویا و متنوع کلمات، از گروه های فهرست سازی و کاراکترهای عمومی (*و ؟) به شکل های مختلف استفاده کرد و کلمات موجود در یک فهرست را به طور یک جا در ترکیب واژه ها و یا فهرست های دیگر جستجو نمود.

3. متن و ترجمه

در قسمت متن و ترجمه، ارتباط بین کتاب ها و ترجمه آن ها امکان پذیر است. در این بخش، می توان عناوین ترجمه های متن جاری را با استفاده از گزینه «انتخاب ترجمه» مشاهده کرد. همچنین امکان تنظیم فهرست به ترتیب دلخواه توسط گزینه « تغییر اولویت» فراهم است.

4. آیات در کتب

آیات در کتب، از دیگر بخش های موجود در برنامه گنجینه روایات نور به شمار می آید که با گشودن این صفحه، می توان بین آیات و کتب روایی ارتباط برقرار کرد. علاوه بر آن، امکان دسترسی به آیات متن کتب برنامه همراه با نشانی و نمایش متن مربوط به آن، از طریق این گزینه امکان پذیر است.

5. قرآن

این بخش دارای دو قسمت نمایش و جستجو است. در قسمت نمایش، دسترسی به متن کامل قرآن کریم با خطّ عثمان طه ممکن است. قسمت جستجو نیز قابلیت پژوهش در الفاظ قرآن کریم به روش های گوناگون را دارد. همچنین در این بخش، کاوش در آیات قرآن کریم به وسیله ریشه و مشتق کلمات فراهم آمده است و می توان بین واژه های کتب با آیات قرآن ارتباط بر قرار کرد.

6. لغت نامه

در این قسمت، متن کامل 10 دوره لغت نامه عربی و فارسی در 62 جلد به نام های: التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، قاموس قرآن، المفردات فی غریب القرآن، کتاب العین، لسان العرب، مجمع البحرین، فرهنگ ابجدی (عربی- فارسی)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، مصباح المنیر، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر ارائه شده است. در بخش لغت نامه از طریق جستجوی ریشه و مشتق کلمات می توان به معنای واژه های مورد نظر دسترسی پیدا کرد.

امکانات پژوهشی

استفاده از قابلیت «رنگی کردن» این امکان را به وجود می آورد که در هنگام مراجعه مجدد به متن، دسترسی به مطالب موردنظر سریع تر انجام شود. این امر سبب سهولت هرچه بیشتر در امر پژوهش می شود.

انتخاب عناوین برای قسمت های مختلف متن کتاب ها، با استفاده از قابلیت «نمایه زنی» امکان پذیر است که می توان در زمان لزوم به آنها مراجعه نمود.

با استفاده از قابلیت «حاشیه نویسی» می توان نکته، برداشت و یا مطالب مورد نظر را به طور اختصار یا تفصیل در قسمت حاشیه وارد کرد تا در مراحل بعدی پژوهش به آنها مراجعه کرد. این امکان، در امر توسعه تحقیق بسیار مؤثر است.

از طریق گزینه «علامت گذاری» امکان علامت گذاری بخش های مهم جهت مراجعه دو باره به آن ها فراهم شده است.

سایر امکانات

گزینش مطالب مورد نظر و انتقال آنها به دفترچه یادداشت از جلمه قابلیت هایی است که در قسمت های مختلف برنامه وجود دارد. در صفحه دفترچه یادداشت، امکان ویرایش متون، چاپ و ذخیره مطالب انتخابی وجود دارد.

همچنین در تمام بخش های برنامه امکان «چاپ» متن کتاب ها در اندازه های مختلف وجود دارد.

به وسیله گزینه «راهنما» می توان به اطلاعات مختصر و مفیدی درباره قسمت های گوناگون برنامه دست یافت.

با ورود در قسمت«کتابشناسی» نام کتب موجود در برنامه قابل مشاهده بوده و امکان دسترسی به توضیحات کافی درمورد هر کتاب و مؤلف آن امکان پذیر است.

قابلیت دستیابی به 7 نوع قلم و 7 نوع صفحه کلید رایج برای سهولت در انجام تحقیق و نیز امکان حذف نمایه ها، نشانه ها، حاشیه ها و محل های رنگی شده از طریق قسمت «تحقیقات»، از امکانات جانبی برنامه به شمار می روند.

معرفی نرم افزار گنجینه روایات نور و مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در بخش «درباره»، از دیگر امکانات گنجانده شده در این برنامه است. گفتنی است که قابلیت تغییر زبان برنامه به: فارسی، عربی و انگلیسی به کاربران مختلف امکان استفاده از برنامه را می دهد.

اطلاعات تکميلي

  • تاریخ انتشار نسخه چاپی: یکشنبه, 25 آذر 1386
  • صفحه در فصلنامه: صفحه 32
  • شماره فصلنامه: فصلنامه شماره 20
بازدید 15461 بار
شما اينجا هستيد:خانه سایر مقالات فصلنامه شماره 20 (پائیز 1386) گنجینه روایات نور، اولین نسخه دیجیتالی جامع احادیث اهل بیت (ع) با ترجمه فارسی