در این واژه‌نامه سعی بر این بوده تا بیشتر اصطلاحاتی که در بین کاربران ایرانی رواج داشته و یا از پايگاه‌هاي که در ایران بیشتر شناخته شده است، معرفی و توضیح داده شوند.
Social networking (شبکه‌های اجتماعی)
اصطلاح «شبکه اجتماعی» برای توصیف ابزارها و پایگاه‌هایی است که کاربران به وسیله آنها اقدام به انتشار و به اشتراک‌گذاری مطالب خود می‌کنند. شبکه‌های اجتماعی شامل: وبلاگ‌ها، ویکی‌ها، پادکست‌ها و پايگاه‌هايي است که به صورت اختصاصی برای به اشتراک‌گذاری: اطلاعات، داستان‌ها، عکس‌ها، صوت‌ها و تصاویر ویدئویی کاربران ایجاد شده‌اند.
Profile (پروفایل)
صفحه‌ای است که کاربر هنگام عضویت در شبکه‌های اجتماعی ایجاد می‌کند تا خود را بهتر به دیگران معرفی کند. این صفحه شامل: آواتار يا عكس کاربر، بیوگرافی، علاقه‌مندی‌های او، مطالبی که به‌روز کرده، فهرست دوستان و... بوده و برای سایر کاربران قابل مشاهده است. در برخی از شبکه‌های اجتماعی، اعضا قادرند تنظیمات پروفایل خود را به گونه‌ای انجام دهند که اطلاعات آنها به صورت عمومی یا خصوصی قابل دیدن باشد؛ بدین صورت که فقط اعضایی که در فهرست دوستان کاربر حضور دارند، پروفایل او را ببینند، «دوستانِ دوستان(1)» کاربر نیز بتوانند او را ببینند، تمام اعضای آن شبکه اجتماعی قادر به دیدن موارد موجود در پروفایل باشند و یا حتی از طریق جستجو در موتورهای جستجوگر نیز بتوان اطلاعات او را مشاهده کرد.
Avatar (آواتار = تصویر پروفایل)
آواتار، به عکس کوچکي گويند که بالای پروفایل قرار می‌گیرد. معمولاً صاحبان پروفایل عکسی از خودشان را قرار می‌دهند؛ اما بعضی نیز از تصوير افراد یا چیزهایی که دوست دارند، استفاده می‌کنند. این عکس هنگامی که کاربر در جایی يادداشتی می‌گذارد نیز نمایش داده می‌شود.
Home Page (صفحه خانگی)
صفحه خانگی، صفحه‌ای است که بعد از وارد کردن نام کاربری و رمز عبور، وارد آن می‌شوید. این صفحه اختصاصی بوده و فقط برای شما نمایش داده می‌شود و مواردی همچون: دسترسی به صندوق نامه، ویرایش پروفایل، حذف دوستان، پذیرفتن یا رد کردن درخواست‌های دوستی، دیدن فعالیت دوستان و... در آن وجود دارد.
Feed (فید)
فید (خوراک) راهی است برای دسترسی به مطالب: وبلاگ‌ها، سایت‌ها و يا خبرگزاری‌ها؛ بدون اینکه سایت مورد نظر را باز کنید. وقتی فید یک پايگاه اينترنتي را دنبال می‌کنید، با هر بار به روز شدن آن سایت، سرخط و تیتر مطالب منتشر شده نمایش داده شده و به‌راحتی می‌توان کل مطالب مورد علاقه را مطالعه کرد. اکنون فیدها یکی از اجزای جدانشدنی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی هستند و کاربران بسیاری با دنبال کردن مطالب خود از طریق فید، به‌سرعت و به‌آساني در دنیای اینترنت فعالیت می‌کنند.
Keywords – Tags – interests (کلمات کلیدی ـ برچسب‌ها ـ علاقه‌مندی‌ها)
همه این کلمات برای نشان دادن سلایق و چیزهای مورد علاقه شما است. شما میتوانید فهرست بلندبالایی از آنچه دوست دارید، در پروفایل خود قرار دهید تا دیگران نیز از طریق آن با علاقه‌مند‌های شما آشنا شوند. در بيشتر شبکه‌های اجتماعی، پر کردن فیلد «علاقه‌مندی‌ها» فقط به معنای نشان دادن علاقه شما نیست؛ بلکه از این طریق و با کلیک روی مواردی که در این فیلد ذکر شده، می‌توان افرادی با سلیقه مشابه و دلبستگی‌های شبیه به شما را نیز یافت. در واقع، موارد متعددی همچون کتاب‌های مورد علاقه، کارهایی که دوست دارید انجام دهید، فیلم‌هایی که آنها را دوست دارید، موسیقی‌هایی که از آنها خوشتان آمده، نقل‌قول‌های زیبایی که در ذهن‌تان مانده و... را می‌توان در این قسمت جای داد.
به عنوان مثال، شما فیلم «مادر» را در فهرست فیلم‌های مورد علاقه خود قرار داده‌اید. سپس میتوانید با کلیک روی کلمه مادر، فهرست افرادی را ببینید که همچون شما، این فیلم را دوست داشته‌اند و آن را در فهرست خودشان قرار داده‌اند.
Friends (دوستان)
در شبکه‌های اجتماعی، برای «دوست» شدن با افراد، باید در صفحه فرد مورد نظر بر روی دکمه «اضافه کردن به دوستان(2)» کلیک کرده و با این کار در واقع تقاضایی برای دوستی به آن شخص ارسال می‌کنید. هنگامی که آن شخص تقاضای شما را قبول کرد، شما میتوانید فعالیت‌های او در شبکه اجتماعی را دنبال کنید، از مطالبی که به‌روز می‌کند اطلاع پیدا کنید، عکس‌های او را ببینید و یا پست‌هایی را که در وبلاگ‌ش منتشر می‌کند، بخوانید.
Friendship Request (درخواست دوستی)
هنگامی که می‌خواهید با فردی ارتباط برقرار کرده و او را در فهرست دوستان خود قرار دهید، درخواست شما برای فرد مورد نظر ارسال می‌شود. اگر آن فرد این درخواست را پذیرفت، شما در فهرست دوستان هم ظاهر شده و میتوانید ارتباط نزديك‌تري با هم داشته باشید، برای همدیگر نظر گذاشته یا اطلاعات بیشتری را در مورد یکدیگر کسب کنید. در این حالت، اصطلاحاً شخص مورد نظر، درخواست دوستی شما را قبول کرده (3) است. هنگام دادن درخواست دوستی، حالت دیگری نیز ممکن است به وجود آید و آن اینکه طرف مقابل شما، درخواست شما را رد کند و آن را نپذیرد. (4)
Friend Finding (پیدا کردن دوستان)
برای یافتن دوستان جدید با علایقی شبیه به شما میتوانید روی «علایق» خود که به صورت لینک درآمده، کلیک کنید و افراد بی‌شمار دیگری را ببینید که با شما در چیزهای مختلفی سلیقه یکسان دارند.
همچنین این واژه را می‌توان زمانی به کار برد که به وسیله کلمات کلیدی یا ایمیل، به دنبال یافتن افراد خاصی در آن شبکه اجتماعی می‌گردید.
Blocking (بلاک کردن)
به زمانی اطلاق می‌شود که شما نمی‌خواهید شخصی برای شما یادداشت یا پیغامی بفرستد یا برای مطالب شما کامنت بگذارد. در این حالت، شخص را بلاک می‌کنید. همچنین مدیران شبکه‌ها از این ابزار برای کنترل کاربران، قطع دسترسی آنان به قسمتی از پايگاه و یا اخراج کاربران خاطی از پايگاه شبكه اجتماعي استفاده می‌کنند.
Tag (برچسب)
تگ (برچسب)ها برای توضیح دادن یا دسته‌بندی کردن محتوای وب (متن، عکس، فیلم و صوت) به کار می‌روند. انجام این عمل (به اصطلاح تگ زدن) توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شود؛ به عنوان مثال، شما در یک شبکه اجتماعی، عکسی از یک منظره طبیعی قرار می‌دهید که در آن درختان و خورشید و جانواران وجود دارند. با انتخاب محدوده هر یک از اجزا مورد نظر، گزینه برچسب زدن را انتخاب می‌کنید و آن قسمت از عکس را تگ می‌زنید.
تگ‌ها به جستجوی بهتر مطالب کمک می‌کنند.
Upload (آپلود = بارگذاری)
يعني قرار دادن یک یا چند عکس، ویدئو یا فایل صوتی از رايانه بر روی شبکه‌های اجتماعی به صورتی که بتوان از هر نقطه دنیا به آن دسترسی داشت. معمولاً برای دسترسی کاربران و افراد مختلف به فایل‌های آپلود شده، تنظیمات متعددی در اختیار شما قرار می‌گیرد؛ به عنوان مثال، شما میتوانید معین کنید که فقط دوستانتان بتوانند این فایل‌ها را ببینند یا تمام اعضای شبکه. حتی بعضی شبکه‌ها، این قابلیت را به کاربرانشان می‌دهند که خودشان به صورت دستی، کسانی را که دسترسی به آن فایل داشته باشند، انتخاب کنند.
Groups =Forums (گروه‌ها = فاروم‌ها)
گروه‌ها (فاروم‌ها) را افرادی تشکیل می‌دهند که می‌خواهند در یک مورد خاص، مطالب خود را به اشتراک بگذارند. مثل گروه‌هایی در مورد: ورزش، سیاست، اجتماع، حیوانات و... . بيشتر شبکه‌های اجتماعی این اجازه را به کاربرانشان می‌دهند که گروه‌های مورد علاقه خود را بسازند تا اطلاعات و ارتباطات خويش را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
Microblog =Micro-blogging (میکروبلاگینگ)
نوعی وبلاگ که شامل پست‌های با تعداد کاراکتر محدود و مشخص است. در این سرویس‌ها، معمولاً کاربران به کارهایی که در حال انجام آن هستند یا اتفاقاتی که در حال رخ دادن است، اشاره می‌کنند. شاخص‌ترین پايگاه در این زمینه، «توئیتر(5)» است.
DM (دایرکت مسیج)
مخفف کلمه «دایرکت مسیج(6)» به معنای پیغام خصوصی یا پیغام مستقیم که بیشتر در شبکه «توئیتر» کاربرد دارد و فقط شخص گیرنده از محتوای آن اطلاع پیدا می‌کند.
RT=Retweet: (ری‌توئیت)
در پايگاه توئیتر، هنگامی که شما توئیت (نظر) یک شخص را دوست داشته و می‌پسندید، میتوانید آن را «دوباره توئیت» کنید؛ به این صورت که آن توئیت را با فرمول خاصی در صفحه توئیتر خود کپی کرده و منتشر کنید.
فرمول «دوباره توئیت» به این شرح است:
RT@نام کاربری شخص توئیت کننده +توئیت مورد علاقه
Short or Tiny URL (نشاني کوتاه)
یک نشاني اینترنتی کوتاه‌شده است که در پايگاههایی مثل توئیتر (که تعداد کاراکتر مجاز، محدود شده است) کاربرد داشته و کاربران از این طریق، نشاني طولانی یک پايگاه اینترنتی را به اشتراک می‌گذارند. در این مواقع، کاربر نشاني مورد نظر را به پايگاههایی که کوتاه کننده نشاني می‌باشند، داده و یک نشاني کوتاه شده دریافت می‌کند که مستقیماً به همان مقصد می‌رسد. پايگاههایی همچون «تاینی یوآرال(7)» در این زمینه فعالیت می‌کنند.
# (Hashtag)
این نشانه که به آن Hashtag گفته می‌شود، هنگامي توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌شود که بخواهند نوشته خود را به دسته‌بندی خاصی تگ کنند. بدین ترتیب، وقتي کاربری در آن شبکه لغت مورد نظر شما را جستجو کرد، مطلب تگ‌شده شما نیز جزء نتایج جستجو آورده خواهد شد.
برای جدا کردن عبارات بیش از یک کلمه، از علامت آندرلاین «_» استفاده می‌شود.
مانند:
#SocialNetworking
#شبکه‌های_اجتماعی
Podcast (پادکست = وبلاگ‌های صوتی و تصویری)
پادکست‌ها یک پیغام ضبط شده (صوتی یا تصویری) هستند و کاربر از طریق ضبط آن می‌تواند حرف‌ها و اعمال خود را با دیگران به اشتراک بگذارد. پايگاههایی وجود دارند که خدماتی در این زمینه ارائه می‌دهند و کاربران به جای ایجاد و نوشتن متن، پادکست‌های خود را در این پايگاه‌ها قرار می‌دهند تا توسط دیگران دانلود و مشاهده شود.
Poke (پوک)
هنگامی که شما به پروفایل کسی سر می‌زنید، با استفاده از این قابلیت میتوانید نشان دهید که شما به پروفایل آن کاربر سر زده‌اید؛ امکانی که عمدتاً در «فیس‌بوک(8)» استفاده می‌شود.
Bookmarking (بوک‌مارکینگ)
به معناي ذخیره کردن نشاني یک پايگاه اينترنتي جهت دسترسی و یافتن آسان‌تر آن نشاني است. این کار را می‌توان در مرورگر رايانه یا پايگاه‌های اجتماعی‌ای مانند «دلیشز(9)» که براي این منظور ساخته شده‌اند، انجام داد. بعد از ذخیره کردن نشاني‌ها در پايگاه دلیشز، کاربر نه تنها از تمام نقاط دنیا به آنها دسترسی دارد، بلکه می‌تواند نشاني‌هاي مورد علاقه خود را با دیگران نیز به اشتراک بگذارد.
Chicklet (چیکلت)
دکمه‌های کوچکی هستند که به عنوان نماد دنبال کردن RSS ها استفاده می‌شود. معمولاً این دکمه‌ها نارنجی‌رنگ بوده و حالتی گرافیکی دارند. می‌توان برای سهولت، آنها را در نرم‌افزارها یا پايگاه‌هاي آراس‌اس خوان مثل «فیدبرنر(10)» کشیده و رها کرد.
CMS=Content Management Systems (سی‌ام‌اس)
یک نرم‌افزار همه‌کاره و بسیار مهم که با ابزاری که در خود دارد، توانایی ایجاد صفحات وب، فروشگاه‌ها، وبلاگ‌ها، ویکی‌ها و شبکه‌های اجتماعی را دارا است. در واقع، سی‌ام‌اس مهم‌ترین ابزار آنلاین جهت ایجاد صفحات وب و شبکه‌های اجتماعی است.
Lurkers (لورکرها)
به افرادی گويند که در فروم‌ها و تالارهای گفتگو فقط مطالب را می‌خوانند و در بحث‌ها شرکت نمی‌کنند.
Moblog (موبلاگ = موبایل بلاگ)
مخفف عبارت «موبایل بلاگ» است و شامل وبلاگ‌هایی می‌شود که عکس‌هایی که توسط دوربین گوشی‌های موبایل گرفته شده در آن به اشتراک گذاشته می‌شود. می‌توان از پايگاه اينترنتي «موبلاگ(11)» به عنوان یکی از برترین سرویس دهنده‌ها در این زمینه نام برد.
Photosharing (به اشتراک‌گذاری عکس)
يعني آپلود یک تصویر در پايگاه‌های اجتماعی. در این حالت، سایر کاربران می‌توانند برای عکس تگ‌‌گذاری کرده یا در باره آن نظر دهند. از محبوب‌ترین پايگاه‌هايي که در زمینه آپلود تصاویر فعالیت می‌کنند، می‌توان به فلیکر(12) اشاره کرد.
Web 2 (وب 2)
يعني نسل دوم صفحات وب. این صفحات برپایه تعامل کاربران ایجاد شده و گسترش می‌یابند. شبکه‌های اجتماعی، در این گروه از صفحات وب جای می‌گیرند.
Widgets (ابزارک‌ها)
ابزارها یا دکمه‌های کوچکی که به کاربر کمک می‌کنند تا کارهایی همانند دنبال کردن یک فید، انجام یک جستجوی ویژه و... را انجام دهد. همچنین می‌توان از این ابزارها برای اطلاع از وضعیت آب و هوا، تقویم، پروازها و مسائلی از این قبیل استفاده کرد.
Wiki (ویکی)
یک فضای اشتراکی آنلاین برای کاربران که در این فضا صفحاتی را ایجاد کرده و یا صفحات دیگر کاربران در موضوعات دیگر را ویرایش و تصحیح می‌کنند. در واقع، به این روش کاربران از سراسر دنیا یک دائره‌المعارف آنلاین را در زمینه‌های مختلف یا یک زمینه تخصصی، ایجاد کرده و محتوای آن را تصحیح مي‌نمايند. در اینگونه فضاها معمولاً کاربران پس از مدتی کار آزمایشی، اجازه ایجاد و ویرایش صفحات را از مدیران دریافت کرده و مشغول به فعالیت مفید می‌شوند.
شناخته شده‌ترین پايگاه در این زمینه «ویکی‌پدیا(13)» می‌باشد.
Wall (دیوار)
قسمتی از پروفایل کاربران است که عملاً کارآیی یک دیوار را دارد. سایر اعضا و کاربران شبکه‌های اجتماعی قادرند بر روی دیوار شما مطالبی بنویسند، یا لینک، عکس، ویدئو و یا یک فایل صوتی را به اشتراک بگذارند.
Like (مورد علاقه)
اگر مطلبی که سایر کاربران در شبکه‌های اجتماعی ارسال کرده‌اند، نظرتان را جلب کرده، میتوانید با فشردن دکمه لایک نشان دهید که از آن مطلب خوشتان آمده است.
پی نوشت ها: