این پایگاه اینترنتی که با عنوان «نورسافت» و به نشانی www.noorsoft.org یک دهه از راه‌اندازی آن می‌گذرد، نسخه اوّل آن با سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی در سال 1376 شمسی در دسترس علاقه‌مندان و کاربران اینترنتی قرار گرفت و تا کنون نیز چندین بار ارتقای نسخه یافته است. این مقاله، شما را با بخش‌ها و امکانات گوناگون این پایگاه آشنا می‌سازد و بر دانسته‌های شما نسبت به محصولات و فعالیت‌های مرکز مزبور می‌افزاید.
الف - محتوا و امکانات پایگاه نورسافت
پایگاه اینترنتی «نورسافت» که عهده‌دار معرفی محصولات و فعالیت‌های مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است، از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است. این بخش‌ها عبارت‌اند از:
1. در باره مرکز
«در باره مرکز» در یازده قسمت به معرفی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، بخش‌های مختلف و نیز اهداف و خطّ مشی‌های آن اختصاص یافته است. در ذیل با این قسمت‌ها آشنا می‌شویم:
1-1. اساسنامه
بخشی از اساسنامه مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی که به معرفی اهداف و وظایف آن پرداخته، در این قسمت قابل مشاهده است.
1-2. پیش درآمد
در این قسمت، به اهمیت تحقیقات رایانه‌ای و وارد کردن متون قدیم در لوح هاى نورى و فراهم آوردن قابلیت‌هاى گوناگون در بازیابى اطلاعات اشاره شده و لزوم بسترسازی در جهت انجام تحقیقات و پژوهش‌‌هاى نوین در حوزه دین‌پژوهى از طریق ابزارهای جدید، مورد تأکید قرار گرفته است.
1-3. اهداف و خطّ مشی‌ها
در این قسمت با اهداف راه‌اندازی مرکز و خطّ مشی‌های اساسی آن در جهت تولید نرم‌افزارهای علوم اسلامی آشنا می‌شوید.
1-4. فعالیت‌ها و خدمات
ارائه مهم‌ترین فعالیت‌های پژوهشی و خدمات رایانه‌ای مرکز، در این بخش قابل دسترسی است که عبارت‌اند از:
- طراحی و تولید نرم‌افزار: چنانچه مایل هستید به تفصیل با مراحل طراحی و تولید نرم‌افزارهای نور آشنا شوید، این قسمت را مطالعه نمایید. برخی از این مراحل شامل مواردی چون: تحلیل و طراحی، برنامه‌نویسی، پردازش اطلاعات و بخش مالتی مدیا می‌باشد.
- پژوهش در علوم اسلامی: فعالیت‌هاى پژوهشى مرکز در شش گروه طراحى شده است که با استفاده از دهها نفر از محققان و پژوهشگران حوزوى و دانشگاهى، فراهمسازى پشتوانههاى تحقیقاتى نرمافزارهاى تولیدى مرکز را بر عهده دارند. این بخش‌ها عبارت‌اند از: قرآن کریم، حدیث، رجال، تاریخ اسلام، علوم عقلی، فقه و اصول.
- اطلاع‌رسانی: حضور فعال در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، انتشار فصلنامه تخصصی ره‌آورد نور، تأسیس بانک‌های اطلاعات، برگزاری نمایشگاه سراسری نرم‌افزار علوم اسلامی، برگزاری سمینار سراسری کامپیوتر و علوم اسلامی، و ارائه خدمات مشاوره‌ای به کاربران، در این بخش معرفی شده‌اند.
- ارائه خدمات اینترنتی: ترویج فرهنگ غنی اسلامی بر روی شبکه‌های رایانه‌ای، از دیگر اهداف این مرکز به شمار می‌رود. از این رو، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با راه‌اندازی شبکه اطلاع‌رسانی نور فعالیت‌های ذیل را سامان‌دهی کرده است: راه‌اندازی پایگاه‌های اسلامی، پژوهش در اینترنت و فراهم کردن خدمات دسترسی به اینترنت.
در این بخش، به‌تفصیل با فعالیت‌ها و خدمات این شبکه آشنا می‌شوید.
- ارائه آموزش‌های رایانه‌ای: از آغاز شکل‌گیری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در قم، توجه ویژه‌ای به امر آموزش شد و این مرکز اقدام به تأسیس زیرمجموعه‌ای موسوم به «سازمان کامپیوتر نور» کرد که تا کنون در زمینه آموزش سطوح مختلف علوم رایانه و همچنین تهیه برنامه برای سیستم‌های گوناگون، مدیریت اطلاعات و استفاده از قابلیت‌های رایانه در امر تبلیغات، خدمات گسترده‌‌ای را در اختیار سایر اقشار جامعه به‌خصوص، طلاب و محققان علوم اسلامی قرار داده است. معرفی خدمات سازمان کامپیوتری نور در قالب‌های ذیل، از ویژگی‌های این قسمت از پایگاه می‌باشد:
- - سازمان کامپیوتر نور و زبان نور: خدمات آموزشی؛
- نگارستان نور: خدمات طراحی، گرافیک و تبلیغات؛
- نرم‌افزاری نور: مکانیزه کردن سیستم‌ها و تهیه بسته‌های نرم‌افزاری؛
- بخش پژوهش و اطلاع‌رسانی نور: ارتباط با مخاطبان و انتقال دستاوردهای نوین به آن‌ها.
- عرضه خدمات رایانه‌ای: به منظور ارائه خدمات رایانه‌اى و تأمین نرم‌افزار به محققان علوم اسلامى و مؤسسات تحقیقاتى دینى، «مؤسسه خدمات کامپیوترى نور» توسط مرکز تأسیس شد. این قسمت، شما را با واحدهای اصلی مؤسسه آشنا می‌کند.
1-5. افتخارات
بخش «افتخارات»، به معرفی جوایز دریافتی مرکز در مجامع علمی و نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و نیز ارائه دست‌نوشته شخصیت‌های علمی و کشوری و دانشمندان و عالمان فرهیخته در باره مرکز و تولیدات نرم‌افزاری آن اختصاص دارد.
2. تولیدات نرم‌افزاری
در این بخش، محصولات نرم‌افزاری مرکز بر اساس موضوع دسته‌بندی شده‌اند. کاربران می‌توانند با مراجعه به پایگاه اطلاع‌رسانی نورسافت و اجرای نسخه‌های آموزشی این نرم‌افزارها با محتوا و امکانات تولیدات مرکز بیشتر آشنا شوند و از توانمندی‌های مفید این برنامه‌ها آگاهی یابند. در این پایگاه، تولیدات نرم‌افزاری مرکز به شرح ذیل تقسیم‌بندی و ارائه شده‌اند:
- قرآن و حدیث: نرم‌افزارهای قرآنی، شامل: جامع تفاسیر نور2، نور الانوار2، قرآن در اینترنت3، نور الطریق (نرم‌افزار قرآنی ویژه تلفن‌های همراه).
و نرم‌افزارهای حدیثی، شامل: دانشنامه علوی، معجم موضوعی بحار الانوار، جامع الاحادیث 2/5 و گنجینه روایات نور.
- فقه و اصول: جامع فقه اهل بیت(ع) نسخه 2/1، نور الفقاهه3، کتابخانه اصول فقه و درختواره فقه.
- منطق، فلسفه و عرفان: نور الحکمه3، بدایه الحکمه، پایگاه‌های فلسفی در اینترنت، کتابخانه نور عرفان2، مثنوی معنوی و مثنوی معنوی صوتی.
- فرهنگ و ادب: تراث، شاهنامه فردوسی، شاهنامه فردوسی صوتی، شاهنامه روی موبایل، مثنوی معنوی و مثنوی معنوی صوتی.
- ادعیه و زیارات: نور الجنان.
- مجموعه‌های اینترنتی: قرآن در اینترنت3، پایگاه‌های اسلامی در اینترنت، پایگاه‌های فلسفی در اینترنت، کتاب‌های اسلامی در اینترنت2، پیامبر اعظم(ص) در اینترنت.
- لغت‌نامه: قاموس النور.
- کتاب‌شناسی، رجال و تاریخ: تراجم و کتاب‌شناسی2، درایه النور2/1، نور السیره2.
- مجموعه آثار: شامل: کتابخانه فاضلین نراقی، کتابخانه شیخ ابوالفتوح رازی، یادداشت‌های استاد مطهری، پرسمان2، نور الولایه.
- کتابخانه انگلیسی: کتابخانه انگلیسی نور.
- احکام: نور احکام1، نور احکام2، نور احکام3، نور احکام4.
3. نرم‌افزارهای آینده
در پایگاه اطلاع‌رسانی نورسافت همچنین امکان معرفی نرم‌افزارهای آینده مرکز برای علاقه‌مندان و پژوهشگران فراهم آمده است. کاربران با مراجعه به این بخش از پایگاه می‌توانند با برنامه‌های در دست تهیه مرکز آشنا شوند. نرم‌افزارهایی که در این بخش ارائه شده‌اند عبارت‌اند از:
درایه النور2، نور احکام 5، دانشنامه نبوی، کتابخانه حکمت و فلسفه، کتابخانه نور (مجموعه آثار آیت الله سبحانی)، کتابخانه نور (مجموعه آثار امام خمینی)، فرهنگ‌نامه سیره معصومان(ع)، معجم موضوعی شرایع الاسلام، معجم موضوعی تفسیر المیزان و تبیان، جامع فقه اهل بیت (نسخه پژوهشی).
4. خرید نرم‌افزار
این بخش، خدمات ارزنده‌ای را برای کسانی که تمایل به خرید نرم‌افزارهای مرکز دارند، در نظر گرفته است. علاقه‌مندان به تهیه تولیدات نرم‌افزاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی می‌توانند از طریق پایگاه نورسافت، نرم‌افزار مورد نظر خود را انتخاب کنند و سفارش خرید آن را بدهند. این سفارش بلافاصله بررسی شده و در کمترین زمان ممکن از طریق پست به نشانی خریدار ارسال می‌گردد. دریافت هزینه نرم‌افزار به مأمور پست، یکی دیگر از تسهیلات این بخش است که باعث صرفه‌جویی در وقت کاربران و محققان گرامی می‌شود.
این قسمت همچنین نمایندگی‌های فروش محصولات نور را در داخل و خارج از کشور به همراه نشانی کامل هر یک معرفی نموده است.
5. پرسش و پاسخ
کاربران می‌توانند برای رفع اشکالات خود در زمینه نرم‌افزارهای مرکز به این قسمت مراجعه کنند و از میان سؤال‌ها و جواب‌های ارائه شده، اشکال خود را بر طرف نماید. در این قسمت، چنانچه کاربر پاسخ مورد نظر خویش را از میان نمونه پرسش‌ها و پاسخ‌های مطرح شده نیابد، می‌تواند سؤال‌های خود را مطرح کرده و در کوتاه‌ترین زمان، جواب آن‌ها را دریافت کند.
6. اخبار و اطلاعات
برخی از کاربران نور علاقه‌مندند به تازه‌ترین اخبار مربوط به مرکز و تولیدات آن دسترسی داشته باشند تا از این طریق با روند کاری مرکز و نرم‌افزارهای تولیدی و یا برنامه‌های در دست اقدامِ آن بیشتر آشنا شوند. این عزیزان می‌توانند برای آگاهی از رویدادها و اخبار مرکز، به قسمت «اخبار و اطلاعات» مراجعه کنند و از میان فهرست اخبار درج شده که بر اساس تاریخ مرتب شده‌اند، به مطلب مورد نظر خود دست یابند.
7. خدمات رایانه‌ای
در این بخش از پایگاه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تجربه سال‌ها تلاش علمی خود را در زمینه رایانه و اینترنت در اختیار کاربران، محققان و علاقه‌مندان گذاشته است تا آن‌ها را در پیشبرد هر چه بیشتر اهدافشان یاری کند. خدمات معرفی شده در این بخش عبارت‌اند از:
- - کتابخانه دیجیتالی نور؛
- عرضه دیتا و متون؛
- کافی‌نت تخصصی نور؛
- نسخه آموزشی نرم‌افزارهای نور؛
- ابزارهای رایگان نور؛
- مشاوره و اجرا؛
- بانک‌های اطلاعاتی؛
- دوره‌های آموزشی؛
- خدمات شبکه‌ای.
8. پژواک نور
در این قسمت از پایگاه نور سافت، کاربران می‌توانند مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی را در آیینه مطبوعات و پایگاه‌های اینترنتی به تماشا بنشینند. این بخش، به اخبار مرتبط با مرکز که در مطبوعات سراسری کشور و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی منعکس گردیده است، اختصاص دارد.
9. پایگاه‌های اطلاع‌رسانی
در کنار تولیدات نرم‌افزاری مرکز، راه‌اندازی پایگاه‌های مفید و قابل استفاده برای محققان علوم اسلامی، یکی از اهداف مهم مرکز بوده و هست و بحمدالله این نهاد فرهنگی و پژوهشی توانسته است در این خصوص نیز پیشرفت چشمگیری داشته باشد.
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی از آغاز تأسیس خود تا کنون، پایگاه‌های اینترنتی بسیاری را راه‌اندازی کرده و مسیر پژوهش‌های اسلامی در اینترنت را به گونه‌ای شایسته سامان بخشیده است. این بخش از نورسافت شما را با پایگاه‌های ذیل پیوند می‌دهد:
- - پایگاه حوزه (www.hawzah.net)
- پایگاه امام علی(ع) (www.imamalinet.net)
- خبرگان رهبری (www.khobreganrahbari.com)
- پایگاه شبکه اطلاع‌رسانی نور (www.noornet.net)
- پایگاه طوبی گرافیک (www.tubagraphics.com)
- پایگاه راهنمای پایگاه‌های اسلامی (www.rahnama.noornet.net)
- پایگاه مؤسسه خدمات کامپیوتری نور (www.noorshop.com)
- ره‌آورد نور (www.rahavardnoor.com )
- پایگاه مجلات تخصصی نور (www.noormags.com)
- پایگاه اطلاع‌رسانی رسول نور ( www.rasoolnoor.com)
- راهنمای پایگاه‌های نبی اعظم(ص) ( www.nabiaazam.com )
- تالار گفتمان پایگاه رسول نور (www.forum.rasoolnoor.com)
- راهنمای پایگاه‌های امام مهدی(عج) (www.mahdisearch.com )
- پایگاه فاضلین نراقی (www.naraqi.com)
- سازمان آموزش کامپیوتر نور (www.noororg.com)
10. دریافت کُد فعال‌ساز
این بخش برای فعال‌سازی برنامه‌های خریداری شده نور از سوی کاربران در نظر گرفته شده است. کاربران عزیز پس از خرید و نصب برنامه‌های نور می‌توانند با مراجعه به این قسمت و دریافت کد فعال‌ساز، به اجرای نرم‌افزار مورد نظر خویش مبادرت ورزند و از قابلیت‌ها و محتوای علمی آن بهره‌مند شوند.
برای دریافت کُد فعال‌ساز برنامه، یکی از چهار طریق ذیل را می‌توان اجرا نمود که روش تفصیلی آن در این قسمت از نورسافت توضیح داده شده است:
- دریافت کُد از طریق اینترنت؛
- دریافت کُد از طریق پست؛
- دریافت کُد از طریق تلفن گویا؛
- دریافت کُد از طریق پیامک (SMS).
11. نظرسنجی
در بخش نظر سنجی، کاربران می‌توانند آرای خود را درباره نرم‌افزارها و برنامه‌های تولیدی مرکز ارائه دهند.
12. انجمن کاربران نور
ارتباط کاربران نور با مرکز و استفاده از نظرها، پیشنهادها و انتقادهای آنان، یکی از افتخاراتی است که از طریق پایگاه نورسافت در قسمت انجمن کاربران نصیب مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی گردیده است. این قسمت، جهت تبادل اطلاعات و تجربیات مسئولان مرکز و کاربران در نظر گرفته شده و از جمله مفیدترین بخش‌های پایگاه به شمار می‌رود. ثبت نام، ورود، مباحث فعال، جستجو و اعضا، از گزینه‌های موجود در این صفحه می‌باشند.
ب – سایر امکانات پایگاه
افزون بر محتوا و قابلیت‌های یاد شده، امکانات دیگری نیز در پایگاه اطلاع‌رسانی نورسافت قابل دستیابی است که مهم‌ترین آن‌ها از قرار ذیل است:
1. ارتباط با امور کاربران
در این قسمت امکانی فراهم آمده تا کاربران اطلاعات مورد نیاز خویش را در خصوص مرکز و یا تولیدات نرم‌افزاری آن از طریق پست الکترونیکی مرکز به نشانی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید ارسال کنند و پاسخ مناسب دریافت نمایند. به کمک این بخش، کاربران و محققان گرامی می‌توانند با مسئولان مرکز در ارتباط باشند و نظرها، پیشنهادها و انتقادهای سازنده خود را برای بالا بردن سطح کمّی و کیفی نرم‌افزارهای نور ارائه دهند و مرکز را در پیشبرد هر چه بیشتر اهداف آن یاری رسانند.
در این قسمت از پایگاه همچنین کاربران قادر خواهند بود تا نیازمندی‌های خویش را در خصوص پشتیبانی از برنامه‌های نور، رفع اشکال و دریافت پاسخ سؤال‌های خود و یا تعویض نرم‌افزارهای خراب، بر طرف کنند که این مهم از طریق پست الکترونیکی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید امکان‌پذیر شده است.
2. دموی آموزشی برنامه‌های نور
به منظور آشنایی بیشتر و استفاده آسان کاربران و پژوهشگران علوم اسلامی از نرم‌افزارهای تولیدی مرکز، آموزش شماری از مهم‌ترین برنامه‌های نور در پایگاه گنجانده شده است که کاربران گرامی می‌توانند فایل نمایشی و یا آموزشی برنامه مورد نظر خویش را دریافت کنند و به طور عملی با محتوا و قابلیت‌های ارزشمند نرم‌افزارهای نور آشنا شوند. این برنامه‌ها عبارت‌اند از:
جامع تفاسیر نور، معجم موضوعی بحار الانوار، جامع فقه اهل بیت(ع)، شاهنامه فردوسی، نور الجنان، نور السیره2، کتابخانه دیجیتالی نور.
3. اخبار مربوط به مرکز
در صفحه نخست پایگاه اطلاع‌رسانی نورسافت، قابلیت دستیابی آسان به مهم‌ترین پایگاه‌های مربوط به مرکز و نیز جدیدترین نرم‌افزارهای تولید شده نور برای کاربران و محققان فراهم آمده است و در قسمتی دیگر، امکان اطلاع از آخرین خبر و خبرهای جدید مرکز وجود دارد. در این بخش همچنین می‌توانید به اخبار تفصیلی مربوط به مرکز، بازدیدها، مصاحبه‌ها، نمایشگاه‌ها، تولید نرم‌افزارها و پایگاه‌ها دسترسی داشته باشید.