ره آورد نور

فناوری جدید اطلاعات با تمام فراز و فرودی که در این دو دهۀ اخیر داشته است، در گسترش علوم اسلامی به‌خصوص علوم اهل‌بیت(ع) گام مؤثری برداشته است و حوزه های علمیه و همچنین مراکز آموزشی، پژوهشی و فرهنگی تشیع در استفاده از این فناوری جدید و تولید نرم‌افزار‌های رایانه‌ای و اینترنت از پیشگامان این عرصه بوده اند و توانسته‌اند با برخورداری از این بستر نوین به تولید صدها نرم‌افزار رایانه ای و پایگاه های اینترنتی و ایجاد کتابخانه‌های دیجیتالی همّت گماشته و پیام اسلام و تشیع و معنویت را در گستره جهان گسترش داده و علاقه‌مندان را سیراب نمایند.

این نوشتار سعی نموده است به بررسی تأثیرات نرم‌افزارهای رایانه‌ای بر گسترش فرهنگ دینی و چالش‌های فرا روی آن بپردازد.

مقدمه

در جهان آشوب‌زده کنوني که ارزش‌ها در ميان هياهوي دنياطلبان و بمباران تبليغات مسموم آنان به فراموشي سپرده شده، خلأ معنويت بيش از هر زمان ديگري رخ نموده و موجبات عصيان و انزجار از زندگي سرد، بي‌روح و بي‌پشتوانه کنوني را فراهم کرده است. از اين رو، براي ما مسلمانان، بيش از هر زمان ديگر، ضرورت حاکم نمودن فرهنگ وحياني در متن زندگي فردي، اجتماعي و سياسي احساس مي‌شود.

مقدمه

در عصر حاضر كه دشمنان و بدخواهان به هر طريقي سعي دارند تديّن و ايمان مسلمانان را هدف قرار دهند و حتي به گونه‌اي مسأله ظهور منجي آخرالزمان مورد ترديد قرار داده و آن را انكار مي‌كنند، بر پژوهشگران مسلمان و خصوصاً تشيع واجب است كه با استفاده از تمامي علوم و داشته‌هاي خود به تشريح فلسفه غيبت امام زمان‌(عج) بپردازند.

نرم‌افزار «همراه منتظر» يكي از محصولات بنياد فرهنگي حضرت مهدي موعود(عج) در اصفهان است كه در جهت ترويج معارف و آموزه‌هاي ناب مهدويت توليد شده است. اين بنياد به كمك فناوري اطلاعات به ارائه متون و كتب ارزشمندي در زمينۀ بحث مهدويت همت گماشته و توانسته است رسالت رسانه‌اي خود در اين زمينه را تحقق بخشد.

اشاره

جهان امروز و آینده به منظور دستیابی به قله‌های فضیلت و کمال، نیازمند شناخت و توسعه اندیشه‌های سترگ بنیان‌گذار انقلاب شکوهمند اسلامی، حضرت امام خمینی(س) است. به همین روی، عرضه مجموعه آثار معمار کبیر انقلاب، آن هم در قالب یک کتابخانه الکترونیکی و نرم‌افزاری جامع، امری لازم و ضروری می‌نمود. مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی که از جمله بزرگ‌ترین مراکز تولید کننده نرم‌افزارهای علوم اسلامی در دنیا به شمار می‌رود، به سفارش مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(س) اقدام به تولید نرم‌افزار مجموعه آثار امام(س) با قابلیت‌های کارامد و متنوع پژوهشی نموده است و گامی دیگر در این عرصه پر افتخار برداشته است.

برای آشنایی بهتر و بیشتر با محتوا و قابلیت‌های فنی این نرم‌افزار به حضور متکفل پروژه مجموعه آثار حضرت امام خمینی(س)، جناب آقای جعفر سلطان پور رسیدیم و با بیان پرسش‌هایی چند از توانمندی‌ها و امکانات ارزشمند این کتابخانه الکترونیکی جویا شدیم. آنچه در ذیل می‌خوانید، حاصل این گفتگو است.

اشاره

امروزه به کارگیری روش‌ها و ابزارهای جدید به منظور بهبود بهره‌وری منابع تحقیق و کمک به سرعت بخشیدن نیل به اهداف، از اصول شناخته شده در امر پژوهش است و به طور معمول، بیشتر پژوهشگران استفاده از نرم‌افزار و دنیای دیجیتال را بهترین روش می‌دانند؛ ولی به روز نبودن نرم‌افزارها و عدم سازگاری بعضی از آن‌ها با سیستم‌های جدید و همچنین کامل نبودن اطلاعات، از مسائل جدی است که استفاده از نرم‌افزار‌ها را برای محققان با مشکلات جدی مواجه کرده است. در این نوشتار سعی می‌شود که مهندسی مجدد نرم‌افزار در حوزه علوم اسلامی و نیز موانع و راهکارهای آن، مورد نقد و بررسی قرار گیرد.

نرم‌افزار چند رسانه‌ای دانشنامه نبوی که به همت متخصصان و کارشناسان مرکز تحقيقات کامپيوتری علوم اسلامی تولید شده است، پنجشبه 22 اسفند 1387 با حضور حضرت آيت‌الله العظمی نوری همدانی و حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، و جمع کثیری از اساتید حوزه و دانشگاه و سایر مسئولان اين مرکز و پژوهشگران ديني، در قم رونمايي شد.

 دوربيني براي ثبت تصاوير به صورت سه بعدي‌

شركت فوجي‌فيلم اولين دوربين ديجيتالي را به‌ همراه تصوير سه بعدي توليد كرد. با توجه به اين‌كه تمام بازارهاي دوربين ديجيتال به‌شدت با يكديگر در حال رقابت هستند و قصد دارند متفاوت از يكديگر عمل كنند، در اين ميان، شركت فوجي‌فيلم دوربين ديجيتالي را توليد كرده كه مي‌تواند تصاوير سه بعدي را ايجاد كند.

اين دوربين قادر است تمام فضاي اطراف يك شيء را از زواياي مختلف عكسبرداري كند. كاربران فقط با فشار دكمه شاتر مي‌توانند يك تصوير سه بعدي از آن چيز دريافت كنند. شركت فوجيفيلم سال آينده اين نوع دوربين (Fine Pix Read3D) را وارد بازار مي‌كند.

اشاره

پایگاه پایگاه اینترنتی حوزه ­نت، در جهت اطلاع­ رسانی به پژوهشگران و علاقه­‌مندان مباحث مربوط به انقلاب و نیز تقویت هرچه بهتر دانشنامه انقلاب اسلامی، اقدام به عرضه دانشنامه دفاع مقدس نموده است. به منظور آشنایی بهتر با این دانشنامه اینترنتی، به حضور مدیر محترم پایگاه حوزه جناب حجه الاسلام والمسلمین دکتر ترخان رسیدیم و در گفتگویی صمیمی اهداف، ساختار و بخش­های مهم این دانشنامه را جویا شدیم. آنچه پیش­روی شما است، حاصل این مصاحبه است که امید می رود مورد استفاده خوانندگان عزیز قرار گیرد.

 اهميت جامعه اطلاعاتي

رونمایی از جامع ترین نرم‌افزار فلسفی با عنوان «کتابخانه حکمت اسلامی» با حضور علما، فضلا و فرهیختگان حوزه و دانشگاه هجدهم مهرماه سال جاری در سالن اجتماعات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برگزار شد.

در ابتدای مراسم حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری، دبیر شورای عالی اطلاع رسانی کشور و رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی با بیان آیه «و من یؤت الحکمه فقد اوتی خیراً کثیرا» ارائه نرم‌افزار کتابخانه حکمت اسلامی را  برگ زرین دیگری از خدمات و زحمات شبانه روزی محققان و پژوهشگران مرکز تحقیقات دانست که هم اکنون به ثمر نشسته است.

اشاره

سیره و روش زندگانی رسول خدا(ص) از نخستین روزهای پیامبری و حتی پیش از آن، توجه بشر، به­ خصوص شیعیان و مسلمانان را به خود جلب کرده است و این امر پس از نزول آیه 21 سورۀ احزاب (لقد کان لکم فی رسول الله أسوه حسنه) بیش از پیش اهمیت یافت و الگوپذیری از زندگی ایشان با تأکید خداوند متعال روزافزون گشت.

اهمیت سیره و روش زندگی پیامبر سبب شد تا بعد از وداع ایشان از این دنیا، گزارش­ ها و روایات مربوط به آن حضرت با قداستی شایسته، جمع­ آوری گردد و اکنون نیز با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، تمام این موضوعات در قالب برنامۀ نرم­ افزاری تهیه و تدوین گردیده و در اختیار کاربران قرار داده شده است.

 مقدمه

مطالعه درباره حقيقت و حقانيت امامت ، سابقه­اي بسيار طولاني در تاريخ انديشه اسلامي دارد . آثار گوناگون ، به­ويژه رساله­هاي مستقل در امامت و مسائل فرعي آن، نشانگر اهميت اين مسأله، نزد دانشمندان مسلمان است.

تاريخ پرماجراي امامت در انديشه ديني، سرشار از پژوهش­هاي گرانقدر در ساحت امامت است. ترويج و تبليغ معارف حيات­بخش دينى، احيا و نشر فرهنگ جامع اسلام، معرفى سيره نوراني اسوه‏هاى الهى و پاسدارى از تحريف اين معارف، بهره‏جويى از روش­هاى نوين هر عصر و زمان و نيز استفاده از ابزارها و امكانات هر دوران جهت كارآمدي بيشتر و فراگير شدن اين امر سرنوشت‏ساز، از ويژگى‏هاى رسولان نور و بانيان سعادت بشرى از آدم تا خاتم و از عصر نبوى تا دوران غيبت مهدوى به شمار مى‏ آيد.

اشاره

آشنايي با اصول، مباني و فلسفه طراحي User Interfaces، يکي از مهم‌ترين پيش نيازهاي طراحي رابط کاربري و بومي­سازي نرم‌افزارها، به خصوص نرم افزارهای اسلامی است. هدف اين مقاله ارائه تعريف کاربردی قابل قبول از خصوصيات مشترک رابط کاربري گرافيکي نرم‌افزار‌هايي است که برا ی اهداف از پيش تعيين شده طراحی شده­اند. اين امر به ايجاد هماهنگي بين نرم‌افزار‌ها و سهولت فراگيری و کاربرد آن‌ها کمک می­کند.

اصول کلی طراحي رابط کاربری (User Interfaces) و سال­ها تجربه طراحي رابط کاربري نشان داده است که پاي­بندي به اصول و چارچوب­هاي مشخص، به بهبود کيفيت و کارآيي رابط کاربري گرافيکي يا User Interfaces کمک مي­کند. حفظ اين اصول هنگام طراحي و بومي­سازي يک نرم‌افزار، لازمه تضمين کيفيت آن است.

چگونگی پیدا کردن مكان اصلي ارسال كننده ايميل

قصد داریم روشي را براي شما بيان كنيم كه بتوانید موقعيت مكاني ارسال كننده ايميل را از طريق IP پيدا نماييد. براي انجام اين كار ابتدا بايد IP ارسال كننده ايميل را به ‌دست آوريد.

اوّل: به ‌دست آوردن IP ارسال كننده ايميل در ياهو (Mail Beta): بعد از ورود به حساب خود در ياهو روي يكي از نامه‌هاي ارسالي دوبار كليك كنيد تا نامه مورد نظر در پايين صفحه نمايش داده شود. بعد از باز شدن نامه ارسالي در بالاي نامه بروي عبارت Compact يا (Standard Header) كليك كنيد و از منوي باز شده روي عبارت Full Header كليك كنيد.

اشاره

انسان در تلاطم و گردبادهاي جان‌فرساي زندگي به‌خصوص در اين عصر كه مدعيان دروغين اصلاحات در جهان هر كدام براي خود راه و روشي را معين كرده و راه‌هاي ديگر را بيراه مي‌دانند، شناختن راه حق از باطل نياز به هدايت مردان الهي دارد. از اين‌رو، لطف الهي شامل بندگان شد و راهبراني پاك را جانشين خود در زمين قرار داد تا راهنماي انسان به سوي سعادت و تكامل باشند. آنان عترت و اهل بيت آخرين پيامبر الهي(ع) هستند؛ همان كساني كه منزلگاهشان محل آيند و روند فرشتگان و مهبط وحي الهي است.(1) ايشان گنجينه علوم الهي و حاملان كتاب ربوبي و دارندگان عقل كامل‌اند و بي‌شك، تمسّك و پيروي از آنان ضامن نجات و رهايي از گمراهي است.

مؤسسه فرهنگي و اطلاع‌رساني تبيان براي پاسخگويي به اين نياز، لوح فشرده «عترت» را كه دائره المعارف چهارده معصوم‌(ع) است، توليد و به بازار عرضه كرده است. در نوشتار حاضر، ضمن معرفي اين نرم‌افزار به برخي كاستي‌ها و بايسته‌هاي آن نيز اشاره مي‌شود.

مقدمه

کمتر کسی است که با فهرست‌های کتب و ارزش آن‌ها آشنا نباشد. در سال‌های اخیر فهرست‌نگاری توسعه و اهمیت ویژه‌ای یافته است و تنوع فهرست‌ها و حجم قابل توجهی که به آن‌ها اختصاص داده می‌شود، حاکی از توجه و عنایت روزافزون جوامع پژوهشی به جایگاه آن‌ها در روند پژوهش‌ها و جستجوها است. با اطمینان می‌توان گفت برای بازیابی مطالب مورد نظر، استفاده از فهرست‌ها بسیار تسهیل‌کننده وکارگشا است و کتب فاقد فهرست همیشه برای پژوهشگری که در جستجوی مطلبی برمی‌آید، ملال‌آور بوده و او را دچار سردرگمی و خستگی می‌نماید. ناگفته نماند که فهرست‌های رايج شامل تمام مطالب متن نمی‌باشند؛ بلکه مطالب مهم و اصلی را در بر می‌گیرند و نقشی که ایفا می‌کنند، در همین حد و اندازه است.

مقدمه

نرم‌افزار حکمت اسلامی، مجموعه غنی و گران‌سنگی از مهم‌ترین منابع حکمت و فلسفه است که غالب آثار فلسفى و منطقى تا زمان حکیم سبزوارى را در بردارد. در این نرم‌افزار که با امکانات پژوهشی گسترده از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به جامعه پژوهشگر کشور تقدیم شده است، سعی گردیده تا به نیازهای محققان در زمینه فلسفه و منطق پاسخ داده شود.

 پيش نياز

فلسفه و حكمت، از جمله علومي است كه در وهله اول، ريشه در عقل و خرد آدمي داشته و به وسيله معارف انسان‌پرور الهي. خاصه كتاب آسماني قرآن كريم و كلمات گهربار اهل بيت(ع) رونق و بالندگي چشمگيري پيدا نموده است.

از آن‌جا كه پژوهش در مفاهيم فلسفي و منطقي، حوزه شناخت عقلاني را در سطح وسيعي گسترش مي‌دهد، مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي بر آن شد تا با توليد نرم‌افزار نور الحكمه 3، آثار بزرگ حكيمان و فيلسوفان نامدار اسلامي را تقديم نويسندگان و پژوهشگران عزيز كند تا مشكلات تحقيقاتي خود را در اين زمينه بر طرف ساخته، پژوهش‌هاي منطقي و فلسفي خويش را به شكل مطلوبي سامان بخشند.

مؤسسه خدمات کامپیوتری نور، یکی از مؤسسه‌های وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است که تولید و توزیع نرم‌افزارهای علوم و معارف اسلامی را بر عهده دارد. این مؤسسه تا کنون توانسته است با پخش نرم‌افزار‌های قرآنی، آموزشی، ادبی، علمی و سایر برنامه‌های مفید و کارآمد ، خدمات ارزشمندی را به پژوهشگران حوزه دین و فرهنگ ارائه دهد.

نرم‌افزار «فیش نگار» از جمله محصولاتی است که به همت مؤسسه خدمات کامپیوتری نور طراحی و تولید شده است. این برنامه حاصل پنج سال تلاش، تحقیق و برنامه‌نویسی است و با توجه به ابتکاراتی که در آن به‌کار رفته است، می‌تواند مورد استفاده وسیع محققان، طلاب، مبلغان و پژوهشگران قرار گیرد.

 نرم‌افزار جغرافیای جهان اسلام محصول مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی طی مراسمی رونمایی شد و در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار گرفت.

در این مراسم که در روز چهارشنبه 30خرداد 1387در سالن اجتماعات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برگزار شد، گروهی از محققان، اندیشمندان و علاقه‌مندان به عرصه فناوری اطلاعات و علوم اسلامی حضور داشتند. ابتدا حجه الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری ریاست مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به ایراد سخن پرداختند.

ايشان در ابتدا با اشاره به ضرورت توسعه جامعه اطلاعاتي كشور و لزوم گسترش اطلاعات و الزام دولت به دسترسي آسان و ارزان شهروندان طبق ماده 44 برنامه چهارم توسعه، گوشه‌اي از نتايج اجلاس عالي سران جهان درباره جامعه اطلاعاتي را ارائه نمودند و بيانيه اصول اين اجلاس را مورد ارزيابي قرار داده و هر یک از بندهای ده‌گانه آن را به اختصار مورد تحلیل قرار دادند. در ذيل فرازهايي از سخنان ایشان  از نظرتان می گذرد.

سرآغاز

جایگاه و اهمیت حدیث در فقه شیعه و زندگی روزمره انسان‌ها بر کسی پوشیده نیست. ناب‌ترین، كامل‌ترين و جاودانه‌ترین کلمات، از زبان معصومین(علیهم السلام) منتشر شده است. با گذشت زمان و تغییرات و تحوّلات عظیمی که بر فکر، ذهن و پیکره بشر به‌وجود می‌آید، بازهم این واژگان آسمانی و سروده‌های سرمدی، ارزش و قرب خود را، نه تنها از دست نمی‌دهند، بلکه روشن‌تر از قبل به نورافشانی و ظلمت‌ستیزی می‌پردازند.