ره آورد نور

سخن نخست

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، نقش مهم و جایگاه والایی در زمینه فراهم کردن بسترهای حضور در فضای مجازی و به کارگیری ابزارهای دیجیتالی در حوزه متون اسلامی دارد. اشاعه فرهنگ غنیّ اسلام، آسان‌سازی دستیابی به منابع متون اصیل دینی و نیز سرعت بخشیدن به امر کاوش و پژوهش در حوزه علوم اسلامی با بهره‌گیری از فنّاوری اطّلاعات و استفاده از امکانات رایانه‌ای برای ارائه معارف حقّه اهل‌بیت(ع) به جهانیان در شکل و قالب جدید، از اهداف مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی شمرده شده است.

این مرکز، نهادی پژوهشی است که برای آسان‌نمودن دسترسی به منابع و متون دین اسلام و فرهنگ دینی و مقدمات مربوط به آن از طریق فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات، و نیز توسعه و تعمیم آن در حوزه‌های علمیه و مجامع فرهنگی داخلی و بین‌المللی تشکیل گردیده و بحمدالله تا کنون برنامه‌های نرم‌افزاری متعدّدی را در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی و فرهنگی تولید نموده و راه تحقیق، تبلیغ و اطّلاع‌رسانی آموزه‌های دینی در سطوح تخصّصی و عمومی را هموار کرده است؛ از جمله این محصولات، نرم‌افزارهای رومیزی و وبی است که در زمینه علوم و معارفِ مرتبط با حوزه های علمیه و منابع مورد نیاز طلاب و پژوهشگران علوم اسلامی سامان یافته است و در نوع خود، از بهترین برنامه ها در این باره به شمار می رود. همچنین، می توان به ارائه خدمات آموزشی به حوزه های علمیه اشاره کرد؛ مثل برگزاری کلاس های آموزش نرم‌افزارهای نور، راه اندازی بانک های اطّلاعاتی و ایجاد بستر مناسب برای استفاده حوزه های علمیه در سطح داخلی و بین‌المللی.

مرکز نور، همگام با پیشرفت فنّاوری های اطّلاعاتی و ارتباطاتی، برنامه های مفیدی را در دستور کار خویش دارد و امید است در آینده نزدیک، شاهد تحوّلاتی چشمگیر در حوزه فضای مجازی و عرضه دیجیتالی متون و منابع اسلامی باشیم و البته همّت و تلاش همه مدیران و متخصّصان، طلّاب و مهندسان، پژوهشگران و دست‌اندرکارانِ این مرکز بزرگ، شایسته تقدیر و تشکر است.

الف. نرم‌افزارهای رومیزی

* آخوند خراسانی

در این نرم‌افزار، متن کامل 68 عنوان کتاب در 201 جلد از آثار آخوند ملّا محمدکاظم خراسانی و دیگر منابع مرتبط با آثار ایشان، به زبان عربی و فارسی در موضوعاتی مانند: اصولی، فقهی، سیاسی و اجتماعی ارائه شده است؛ از قبیل: کفایة الأصول، الرسائل الفقهیة، تکملة التبصرة، حاشیة المکاسب و فوائد الأصول، به همراه آثار علمی کنگره آخوند خراسانی در محورهایی مانند: زندگی نامه، شناخت نامه، مقالات، اندیشه سیاسی و فقه فتوایی.

ارتباط دو سویه متن «کفایة الأصول» آخوند خراسانی با شروح و حواشی آن، به همراه ارائه فیلم و تصاویر مرتبط با ایشان، از جمله ویژگی های این برنامه است.

* تحریر الوسیله

48 عنوان کتاب در 162 جلد، مشتمل بر متن کامل تحریر الوسیلة امام خمینی(قدّس سرّه) به همراه ترجمه، شرح و تعلیقه به زبان عربی و فارسی، در این محصول قابل دسترسی است. از جمله قابلیت های این نرم‌افزار، ارتباط متن کتاب تحریر الوسیلة با: 6 جلد ترجمه، 127 جلد شرح و 12 جلد تعلیقه است.

* جامع الأحادیث 3/5

این کتابخانه دیجیتالی، دربردارنده متن کامل 431 عنوان کتاب در 1153 جلد، شامل منابع روایی شیعه به همراه ترجمه و شرح، طی موضوعاتی مانند: اخلاق، ادعیه و زیارات، تاریخ، تاریخ اهل بیت(علیهم السلام)، تفسیر، جوامع روایی، رجال، طبّ، فقه، کتب اربعه، کلام، لغت‌نامه و مناقب است.

امکان مشاهده ترجمه‌ها و شروح به همراه متن کتاب اصلی، دسترسی به روایات مشابه و مقایسه بین آنها، و نیز دسترسی به تفسیر آیات در دامنه احادیثِ عرضه شده، از امکاناتِ این محصول است.

* جامع اصول الفقه

این نرم‌افزار اصولی، شامل متن 410 عنوان کتاب به زبان فارسی و عربی در 914 جلد از 240 مؤلف، در موضوع اصول فقه به همراه دسته‌بندی کتب به صورت گروهی و موضوعی است. از جمله منابع این برنامه، عبارت اند از: 58 شرح معتبر بر کتاب‌های اصولی، 12 عنوان اصطلاح‌نامه فقهی و اصولی و 40 عنوان کتابِ «چاپ سنگی» همراهِ امکان نمایش تصویر متن اصلی. ارتباط متن کتب برنامه با آیات قرآن کریم و نیز شروح و ترجمه‌های آنها، از قابلیت های تحقیقاتی «جامع اصول الفقه» است.

* جامع تفاسیر نور 3

در این برنامه، متن کامل 572 عنوان کتاب در 2413 جلد، شامل: متن کامل قرآن کریم؛ 452 عنوان تفسیر فارسی و عربی در 2092 جلد؛ 4 عنوان تفسیر انگلیسی در 30 جلد؛ 15 فرهنگ‏ نامه معتبر قرآنى در 31 جلد؛ 96 ترجمه (32 ترجمه فارسی مستقل، 17 ترجمه فارسی برگرفته از تفاسیر و 47 ترجمه در 25 زبان خارجى)؛ 21 لغتنامه در 141 جلد و 3 آوانگاری انگلیسی قرآن کریم ارائه شده است.

از جمله امکانات این دانشنامه قرآنی، می توان به موارد ذیل اشاره کرد: تجزیه و ترکیب تمامی آیات قرآن، ترجمه گویای فارسی و انگلیسی قرآن کریم، 15 دوره ترتیل کامل قرآن کریم و 159 قرائت مجلسی از پانزده قاری جهان اسلام به همراه قرائت تحقیق خلیل حصری.

* جامع فقه اهل البیت(ع) ـ نسخه 2

نرم‌افزار یادشده، شامل متن کامل 1249 عنوان کتاب و رساله فقهی در 3000 جلد از 411 مؤلف با موضوعات: فقه روایی، فقه فتوایی، فقه استدلالی، فقه منظوم، فقه استدلالی تطبیقی، آیات الأحکام، قواعد فقهی، منابع فقه (ادعیه و اعمال)، منابع روایی فقه، تاریخ فقیهان و راویان، تاریخ فقه و تحولات آن است.

برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های این برنامه فقهی، عبارت است از: ارتباط 67 عنوان متن در 269 جلد با 371 عنوان شرح، حاشیه و ترجمه در 1657 جلد (مجموعاً 970643 پیوند)؛ فهرست آیات الأحکام در هر یک از ابواب فقهی شامل 1191 آیه و پیوند آنها به متون فقهی (مجموعاً 230070 پیوند)؛ اتّصال 143 قاعده فقهی با 31471 پیوند مرتبط با متن (مجموعاً 31471 پیوند)؛ اتّصال 62 باب فقهی با 16400 پیوند مرتبط با متن؛ ایجاد میزهای پژوهشی مستقل با امکان دسته بندی دلخواه کتب برنامه و تحقیقات گسترده در آنها.

این محصول، همچنین مشتمل بر متن 12 دوره لغت‏‌نامه در 96 جلد و 9 دوره اصطلاحات فقهی و اصولی در 28 جلد است.

* حوزه و روحانیت

متن کامل بیش از 120 عنوان از بیانات و پیام‌های رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای ـ مدّ ظلّه العالی ـ از سال 1368ش تا سال 1390ش، در این برنامه عرضه شده است که مشتمل بر مباحثی در زمینه: حوزه، روحانیت، تبلیغ، نظام اسلامی، معارف دینی، طلبگی و نهادهای مرتبط با حوزه و روحانیت مانند: جامعه مدرسین، شورای عالی حوزه، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، سازمان تبلیغات اسلامی و مؤسسه امام خمینی(ره) است.

* دانشنامه حج (لبیک 1)

این برنامه، دربردارنده متن کامل 439 عنوان کتاب عربی و فارسی در 988 جلد شامل: متن کامل قرآن کریم، حج و زیارت (213 عنوان)، معصومان(علیهم السلام) ( 115 عنوان)، نقد وهابیت (101 عنوان)، ترجمه فارسی قرآن کریم (3 عنوان) و تفسیر فارسی و عربی (6 عنوان) است.

آیات مرتبط با مکّه و مدینه و برقراری ارتباط ترجمه‌ها و تفاسیر با آیات قرآن کریم، اطّلاعاتی جامع در خصوص آثار و اماکن موجود در حرمین شریفین، به همراه: صوت، فیلم، تصاویر مرتبط و روایتگری مربوط به اماکن منتخب، از جمله ویژگی‌های این دانشنامه است. از دیگر بخش های دیدنی و جذاب برنامه، «نگارخانه» است که شامل: برنامه‌های آموزشی، مکالمات روزمره، تصاویر، سخنرانی و نجوانامه، ادعیه، زیارات و اشعار می باشد.

* دانشنامه علوم قرآن

این نرم‌افزار، نسخه دوم مشکاة الأنوار است که شامل متن 681 عنوان کتاب در 903 جلد از منابع مهم در زمینه علوم قرآن، به زبان: عربی، فارسی و انگلیسی است. این دانشنامه، درختواره 22 مبحث از مباحث مهم علوم قرآنی با بیش از 3000 موضوع و اتّصال آن به 303 عنوان کتاب را عرضه نموده است.

از دیگر قابلیت های مفید برنامه، طبقات مفسران است که شرحِ حال علمی و قرآنی حدود 2000 قرآن‌پژوه از قرن اوّل تا پانزدهم با 35 نمایه و 30000 چکیده و اتّصال آن به بیش از 30 عنوان کتاب را ارائه کرده است.

* درایة النور به همراه اسناد شیخ صدوق

نرم‌افزار «درایة النور» شامل متن کامل 31 جلد کتاب رجالی، 55 جلد کتاب حدیثی و 29 جلد لغتنامه است که از قابلیت‌های ذیل برخوردار است:

• - بازسازی و ارزیابی تمامی اسناد کتب اربعه و وسائل الشیعة و نیز امکان بررسی اتصال و بیان نوع اسناد؛
• - نمایش متن کتاب «معجم رجال الحدیث» با امکان تمایز عناوین و أعلام، به همراه ارتباط با «تفصیل الطبقات».

از دیگر محصولات این بسته نرم‌افزاری، «اسناد شیخ صدوق» است که مشتمل بر متن 10 عنوان کتاب حدیثی در 17 جلد از آثار شیخ صدوق است که با اِعراب کامل عرضه شده است. از امکانات این برنامه، می توان به این موارد اشاره کرد:

• - بازسازی و ارزیابی اسناد شیخ صدوق، با امکان بررسی: «اتصال» و «بیان نوع» اسناد؛
  - ارتباط بین اسناد بازسازی‌شده کتاب «من لا یحضره الفقیه» و مشیخه آن؛
  - ارتباط بین راویان دارای طریق در اسناد کتاب «من لا یحضره الفقیه» و دیگر روایات آن راوی؛
  - جستوجو در اسناد بازسازی شده، و امکان شناخت و ارزیابی راویان از طریق فهرست: «عناوین معیار» و «عناوین اصلی».

* رجال شیعه

نرم‌افزار فوق، دربردارنده متن 100 عنوان کتاب طی 261 جلد، در موضوعات مربوط به علم رجالِ حدیث شیعه است و در آن، قابلیت دسته بندی کتب برنامه بر اساس موضوعاتی مانند: اسناد جوامع رجالی، اصحاب ائمه معصومین(ع)، اصول ثانویه، تاریخ رجال، تراجم و شرحِ‌حال‌نگاری، تکنگاری، جرح و تعدیل، جوامع رجالی، سندشناسی، روششناسی، ضبط اسامی راویان، فهارس، فواید رجالی، قواعد رجال، کتابشناسی، کلیات، مجموعه ها، گنجانده شده است.

معرفی بیش از 66000 مورد از اَعلام اشخاص، برگرفته از 54 منبع معتبر رجالی با امکان دسترسی به متن مربوطه، از ویژگی های «رجال شیعه» است.

* درختواره فقه

این درختواره دیجیتالی، نمودار درختی 57 باب از ابواب فقه اسلامی را عرضه نموده است و در آن، قابلیت اتّصال ابواب فقهی به متون کتب علماء پیش از شیخ طوسی(ره) در دسترس محقّقان قرار گرفته است.

نمایش درختواره فقه به سه صورت: ترتیب ابواب فقهی، الفبائی و موضوعی، ارتباط دوسویه میان دو یا چند شاخه در یک باب یا ابواب مختلف فقهی و نیز استخراج فهرست‌های گوناگون بر اساس عناوین درختواره، عناوین مکمّل و اعلامِ واژه ها، از امکانات مهم این نرم‌افزار است. از دیگر ویژگی های درختواره فقه، توضیح اصطلاحات فقهی و اصولی بر اساس 6 مأخذ معتبر است.

* درختواره کلام اسلامی

در این محصول، مباحث کلامی بر اساس ساختار علم کلام و به صورت نمودار درختی، مشتمل بر شاخه های: مبادی علم کلام، امور عامّه، جواهر، اعراض، توحید، نبوت، امامت، عدل، معاد، فِرَق و مذاهب، در موضوعات گوناگون، عرضه شده است. از جمله منابع این درختواره دیجیتالی، 31 عنوان کتاب کلامی در 52 جلد، از قبیل: التوحید (شیخ صدوق)، کشف المراد، شرح المواقف، شرح المقاصد، ابکار الأفکار، تصحیح اعتقادات الإمامیة، الذخیرة فی علم الکلام، تلخیص الشافی، تجرید الاعتقاد، منهاج الکرامة، الرسالة السعدیة، اصل الشیعة وأصولها می باشد.

ارتباط دوسویه میان دو یا چند شاخه در یک باب یا ابواب مختلف کلامی، به همراه توضیح اصطلاحات کلامی، بر اساس 11 مأخذ معتبر، به زبان های: فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسه، از توانمندی های این نرم‌افزار به شمار می‌رود.

* دروس حوزوی

«دروس حوزوی» که از محصولات بسیار کارآمد و مهم در عرضه منابع و متون تحصیلی حوزه های علمیه است، شامل 230 عنوان در 785 جلد کتاب از دروس حوزوی، به زبان عربی و فارسی، مشتمل بر موضوعات: ادبیات عربی (صرف، نحو، معانی، بیان و بدیع)، قرآن (ترجمه، تفسیر، روخوانی و تجوید، علوم قرآنی)، نهج البلاغه (ترجمه و شرح)، حدیث (درایه و رجال)، فقه، اصول فقه، کلام، منطق، حکمت و فلسفه، اخلاق و عرفان است.

دسته‎بندی کتب بر اساس موضوعات و متون درسی، ارتباط هر یک از صفحات متنی کتابهای ادبیات عربی با صفحه تصویری آن، و نیز ارتباط ترجمه، شرح و حاشیه با متن اصلی آن، از جمله قابلیت‌های این کتابخانه الکترونیکی است.

* قواعد ادبیات عربی

این محصول، از جمله تولیدات خوب و کارآمد نور در حوزه علوم حوزوی است که شامل متن کامل 143 عنوان در 253 جلد کتاب در مورد قواعد ادبیات عربی است. منابع این برنامه، به زبان عربی و فارسی است و مشتمل بر موضوعات: صرف، نحو، معانی، بیان، بدیع، تاریخ ادبیات عربی و تاریخ نحو می باشد.

ارتباط هر یک از صفحات متنی کتاب با صفحه تصویری آن، به همراه ارتباط ترجمه، شرح و حاشیه با متن اصلی آن، از ویژگیهای این کتابخانه دیجیتالی است.

* فرهنگ اصطلاحات علوم

این اصطلاح‌نامه دیجیتالی، شامل متن 97 عنوان کتاب در زمینه فرهنگنامه اصطلاحات علوم، طیّ 157 جلد است که در موضوع‌هایی همچون: علوم قرآن، علوم حدیث، بلاغت، فقه، اصول فقه، فلسفه، عرفان، منطق، کلام، تاریخ، جغرافیا و طب، سامان یافته است.

کاربر می‌تواند کتاب‌های برنامه را در هشت گروه: «فقه و اصول فقه»، «منطق، کلام، فلسفه و عرفان»، «تاریخ و جغرافیا»، «طب»، «علوم قرآن»، «علوم حدیث»، «بلاغت» و «گوناگون (دانش‌ها)»، دسته‌بندی کند و به جست‌وجو در محدوده دلخواه اقدام کند. امکان مشاهده و مقایسه منابع مرتبط (ترجمه‌ها با اصل منبع)، از ویژگی‌های این محصول است.

* قاموس النور 2

این کتابخانه لغوی، متن کامل 39 عنوان کتاب لغت در 200 جلد به زبان عربی و فارسی را عرضه کرده است که در زمینه: معجم موضوعی، معجم لفظی، معجم قرآنی، معجم روایی، معجم فلسفی، معجم فقهی، معجم طبّی، معجم جغرافیا و کتابشناسی معاجم، قابل دسته بندی است.

امکان پژوهش در لغات برنامه از طریق ریشه یا مشتق کلمات با قابلیت محدود کردن موضوع به: آیه، حدیث، شعر، مترادف، مَثَل، مَجاز و معرَّب، از توانمندی های کاربردی این نرم‌افزار به شمار می رود.

* کتابخانه جامع طب سنتی 1/5

یکی از علوم رایج در حوزه های علمیه، طبّ سنتی و اسلامی است. این محصول، منابع بسیار معتبر و خوبی را در حوزه طبّ در دسترس قرار داده است. این کتابخانه، شامل متن 906 عنوان کتاب و رساله طبّی در 1200 جزء، به زبان: فارسی، عربی، اردو و انگلیسی، شامل موضوعاتی مانند: طبّ قرآنی، طبّ روایی، احکام پزشکی، اخلاق پزشکی، بهداشت، مبانی طبّ، مفردات دارویی، بیماری ها، داروسازی و صنعت، و تاریخ پزشکی است.

از قابلیتهای مهم این برنامه می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• - دسته بندی کتاب‌های طبّی در محورهای: مرجع، عمومی، اسلامی، منظوم، فارسی، عربی، اردو و انگلیسی، احکام و اخلاق پزشکی، تاریخ پزشکی، اصطلاحات و الفاظ، و تصویری؛
• - ارتباط متون برنامه با لغت‌نامه و اصطلاحات؛
• - استخراج و ارائه لغات و اصطلاحات طبّی موجود در کتاب‌های برنامه؛
• - ارائه بیش از 9000 تصویر گل و گیاه، حیوانات، معدنیجات و اعضاء و جوارح بدن انسان (آناتومی).

* معارف تبلیغ

تبلیغ دینی، از عرصه های مهم در حوزه های عملیه است و مرکز نور، در این زمینه نیز محصولات راهگشا و مفیدی را تولید کرده است که «معارف تبلیغ»، از آن جمله است. این برنامه، دسترسی به گنجینه‌ای از معارف تبلیغ، مشتمل بر 10 دفتر، با مباحث: اهل بیت(علیهم السلام)، امیر المؤمنین(علیه السلام)، امامت و ولایت، امام حسین(علیه السلام)، امام زمان(علیه السلام)، اخلاقی ـ عرفانی، اخلاق اجتماعی، تربیتی ـ اجتماعی، عمومی ـ سیاسی و حکومت دینی، در دسترس طلاب و مبلّغان عزیز قرار گرفته است.

در این برنامه، امکان استفاده از کتاب‌های: نهج البلاغه (متن و ترجمه)، صحیفه سجادیه، مفاتیح الجنان و تفسیر آیات برگزیده نیز برای کاربران فراهم شده است.

* همراه با مبلغان

از دیگر محصولات نور در زمینه تبلیغ، «همراه با مبلغان» است که مشتمل بر متن کامل 66 عنوان کتاب در 74 جلد از آثار حجت الإسلام والمسلمین محمود اکبری، در موضوعات: اجتماعی، اعتقادی، اخلاقی، تربیتی، فقهی و آموزشی است.

در این برنامه، کاربر به آثاری همچون: آداب و احکام، احکام پزشکی، مهارت‌های آموزش اخلاق، مهارت‌های بیان حدیث، مهارت های کلاسداری، مهارت های زندگی، خرافه ها و واقعیت ها، نکته های ناب اخلاقی، بیماری های اخلاقی و درمان‌های قرآنی دسترسی دارد.

برخی از ویژگی های نرم‌افزار فوق، عبارت اند از: 8 قطعه فیلم سخنرانی حجّت الاسلام و المسلمین محمود اکبری درباره احکام شرعی و شیوه‌های بیان آنها؛ امکان استفاده از فلش‌کارت‌های آموزش احکام در زمینه: «احکام پنجگانه»، «مقدمات، واجبات و مبطلات نماز»، «نجاسات و پاک‌کننده‌ها»، «حیوانات حلال و حرام‌گوشت»، «محرم و نامحرم»، «روزه و ماه مبارک رمضان».

* منابع فقه شیعه

این محصول، در واقع، ترجمه جامع أحادیث الشیعه آیت الله العظمی بروجردی(رحمه الله) است که مشتمل بر متن کتاب «منابع فقه شیعه»، ترجمه «جامع أحادیث الشیعة»، در موضوعات متنوع فقهی است. ارتباط دوسویه بین متن «جامع أحادیث الشیعة» (عربی) و «منابع فقه شیعه» (فارسی)، از امکانات مهم این نرم افزار است.

* موسوعه فقه شیعه و فقه مقارن

این کتابخانه دیجیتالی، شامل متن کامل 9 عنوان اثر فقهی در 294 مجلد، به زبان عربی و فارسی در موضوعات متنوع است. برخی از کتب برنامه عبارت اند از: موسوعة الفقه الإسلامی المقارن (8 جلد)، موسوعة الفقه الإسلامی طبقاً لمذهب اهل البیت (35 جلد)، جواهر الکلام فی ثوبه الجدید (20 جلد)، معجم فقه الجواهر (6 جلد)، المعجم الفقهی لکتب الشیخ الطوسی (6 جلد)، المنهاج «مجلة اسلامیة ـ فکریة ـ فصلیة» (76 شماره ـ عربی)، فقه اهل البیت (71 شماره ـ عربی)، فقه اهل بیت (66 شماره ـ فارسی)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (6 جلد).

* نور احکام

مجموعه نور احکام، اطلاعات مفیدی را در حوزه احکام شرعی به دست می دهد. این برنامه، شامل پنج بخش کلی است:

1. آموزش 379 مسأله از احکام عملیه در 73 دقیقه به صورت چند رسانه‌ای منطبق با فتاوای مراجع تقلید؛ ارائه 24 درس با موضوعات: تقلید، طهارت، وضو، غسل، تیمّم و احکام موت؛
2. آموزش چند رسانه‌ای 297 مسأله از احکام عملیه مورد اتّفاق مراجع معظم تقلید در یک ساعت؛ ارائه احکام نماز، مشتمل بر موضوعات: کلیات نماز، مقدمات نماز، واجبات نماز، مبطلات و شکیات نماز؛
3. آموزش چند رسانه‌ای 265 مسأله از احکام عملیه مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید در مورد انواع نماز و آداب آن، به همراه احکام ویژه قرآن در 16 درس طی 73 دقیقه با موضوعات: احکام نماز قضا، نماز جماعت، نماز جمعه، نماز عید، نماز آیات، نماز مسافر، آداب نماز و احکام ویژه قرآن؛
4. آموزش چند رسانه‌ای مسائل و احکام عملیه مطابق با فتاوای 13 نفر از مراجع معظم تقلید؛ آموزش 263 مسأله از احکام عملیه در 16 درس طی 76 دقیقه، با موضوعات: فضیلت و کیفیت نمازهای مستحبی، روزه، زکات، خمس، امر به معروف و نهی از منکر، جهاد و دفاع؛
5. آموزش چند رسانه ای مسائل و احکام عملیه مطابق با فتاوای 13 نفر از مراجع معظم تقلید؛ آموزش احکام از ابتداء معاملات تا پایان رساله توضیح المسائل به مدت 75 دقیقه، مشتمل بر موضوعات: معاملات، نذر و قسم، اموال پیداشده، احوال شخصیه، احکام جزائی و توضیحات ضروری و کلّی.

* کتابخانه حکمت اسلامی 2

کتابخانه حکمت، دربردارنده متن 583 عنوان کتاب و رساله از آثار حکماء اسلامی است که در محورهای ذیل قابل دسته بندی است: کتاب های مورد علاقه، کتب مرتبط، فلسفه یونان، حکمت عملی، حکمت نظری، حکمت مشاء، حکمت اشراق، حکمت متعالیه، کلام فلسفی، داستان فلسفی، تفسیر فلسفی، فلسفه تطبیقی، تاریخ فلسفه، اصطلاحنامه، پدیدآورنده، زبان (عربی، فارسی، انگلیسی و فرانسه)، قرن.

برقراری ارتباط بین متن، شرح و ترجمه و پیوند آنها به همدیگر، از جمله ویژگی‌های این محصولِ نفیس است.

* دانشنامه اخلاق اسلامی

این برنامه، در واقع، نسخه جدید نرم‌افزار «اخلاق اسلامی» است که مشتمل بر متن 445 عنوان کتاب در 765 جلد از منابع مهم در زمینه اخلاق، به زبان عربی و فارسی است و در محورهایی همچون اخلاق: نقلی، فلسفی، عرفانی و تلفیقی، فضایل و رذایل، آداب، حقوق، فلسفه اخلاق، انسان‌شناسی، پند و اندرز، ادعیه و تربیتی سامان یافته است.

سرشاخه‌های این دانشنامه، عبارت‌اند از: آداب، حقوق، فضایل، رذایل، مبادی، اعمال سال و الگوهای اخلاقی (معصومان(علیهم السلام)).

* نور الشریعه

متن 4 جلدی شرائع الإسلام به همراه 23 عنوان شرح و حاشیه در 121 جلد، مانند: جواهر الکلام (43 جلد)، مسالک الأفهام (15 جلد)، مصباح الفقیه (14 جلد)، محاضرات فى فقه الإمامیة (5 جلد)، الرسائل الأحمدیة (3 جلد)، الدرّ المنضود فى أحکام الحدود (3 جلد)، منجزات المریض، و أسس القضاء والشهادة، در این کتابخانه الکترونیکی عرضه شده است.

در این برنامه، کاربر به متن 6 عنوان فرهنگ اصطلاحات فقهی و اصولی در 8 جلد، شامل: الحدود والحقائق، مصطلحات الفقه، القاموس الفقهى لغةً واصطلاحاً، الإصطلاحات الفقهیة فى الرسائل العملیة، معجم المصطلحات والألفاظ الفقهیة و نیز إصطلاحات الأصول، دسترسی دارد.

ب . محصولات وبی

معمولاً محصولات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، به دروس و علوم رایج در حوزه های علمیه مرتبط است. آنچه تا اینجا معرّفی شد، تولیدات دسکتاپی یا رومیزی است که به طور مستقیم با دروس و معارف حوزوی ارتباط دارد و مورد استفاده طلاب، پژوهشگران و اساتید حوزه های علمیه کشور است؛ امّا برخی محصولات نور در قالب وبگاه عرضه شده و عموم کاربران، به ویژه طلاب پژوهشگر و فرهیخته نیز به آن مراجعه می کنند. در ذیل، به مهم‌ترین این پایگاه‌های اینترنتی اشاره می‌کنیم:

* کتابخانه دیجیتال نور www.noorlib.ir

کاربران و مخاطبان این وبگاه، اساتید، پژوهشگران، دانشگاه ها و مراکز علمی، دانشجویان و طلاب، نویسندگان و ناشران است. پوشش پایگاه، در واقع، محتوای علمی ده‌ها عنوان از نرم‌افزارهای تولیدی نور در موضوعات گوناگون است. پژوهش‌محوری و جست‌وجوی کارآمد، دسته‌بندی کتب در موضوعات مختلف و بانک اطّلاعات صاحبان آثار، از ویژگی‌های این وبگاه است.

* مجلات تخصصی نور www.noormags.ir

در این پایگاه، متن بیش از صدها عنوان مجله در موضوعات مختلف علمی به زبان: فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسه قابل دسترسی است. ارائه مجلات دارای رتبه: «علمی ـ پژوهشی» و «علمی ـ ترویجی» در زمینه علوم اسلامی و انسانی، جستجوی ساده و پیشرفته در متن مقالات با دامنه های متنوع، دستیابی به مقالات از طریق فهرست: موضوعی، الفبایی، پدیدآورندگان و ناشران و نیز امکان دانلود مقالات، از ویژگی های وبگاه مجلات تخصصی نور است.

* پایگاه جامع قرآنی نور www.quran.inoor.ir

این پایگاه که به تازگی راه اندازی شده، شامل بخشها و امکانات متنوّعی است که مهم‌ترین آنها عبارت اند از:

• - متن قرآن کریم با دو رسم‌الخط عثمان‌طه و نیریزی؛
• - ترجمه به چندین زبان زنده دنیا و تفسیر آیات از مفسّران مشهور شیعه و سنّی از گذشته تاکنون؛
• - استخراج احادیث تفسیری از منابع تفسیر روایی و دسته‌بندی در پنج گروه: اسباب نزول، تفسیری، فضایل، موضوعی و مرتبط و اتّصال هر حدیث به آیه مربوط؛
• - اِعراب کامل آیات با جدیدترین روش هوشمند در زمینه: صرف، نحو و بلاغت؛
• - دو فرهنگ موضوعی مستقل به زبان فارسی و عربی؛
• - شناسایی دقیق اَعلام صریح و غیرصریح قرآن کریم؛
• - سوره‌نامه یا شناسنامه سوره‌های قرآن کریم؛
• - استخراج آیات مرتبط با یکدیگر که بر اساس متون تفاسیر موجود در پایگاه با هم ارتباط داشته اند، به صورت هوشمند شناسایی شده و در اختیار قرار می گیرد؛
• - استخراج آیات قرآن از متون پایگاه با استفاده از موتور جستجوی هوشمند و پیشرفته؛
• - تلاوت قرآن توسط قاریان مشهور جهان اسلام.

* سمیم نور www.samimnoor.ir

این سامانه که از بانک اطلاعاتی غنی و بسیار خوبی برخوردار است، مقالات و متون مشابه با متن مورد نظر را می یابد و میزان و درصد تشابه را نیز به کاربر گزارش می دهد. بانک اطلاعاتی سمیم نور، مشتمل بر صدها مقاله تمام‌متن فارسی از پایگاه مجلات تخصصی نور، هزاران کتاب تمام‌متن از پایگاه کتابخانه دیجیتال نور، بیش از 20000 چکیده پایان‌نامه علوم اسلامی و انسانی و نیز حدود 3000 جلد کتاب کانونی و هسته علوم انسانی است.

* حوزه نت www.hawzah.net

پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، مشتمل بر مطالب مفید در موضوعات مختلف اسلامی که مورد استفاده عموم طلاب و محقّقان است و مطالب بسیار متنوّع و مفیدی را در دسترس قرار داده و به ویژه در خصوص معارف اسلامی، تاریخ اسلام، سیره و سخنان معصومان(ع)، مناسبت‌های دینی و ایام خاصّ سال، مباحث ارزنده‌ای را تهیه و عرضه نموده است.

* پایگاه جامع الأحادیث www.hadith.inoor.ir

این وبگاه که جامع متون حدیثی شیعه است، شامل حدود 400هزار حدیث، از 200 منبع روایی، 121 ترجمه و 18 عنوان شرح حدیث است. این پایگاه حدیثی، از ابزارها و قابلیت های خوبی در حوزه پژوهش های حدیثی برخوردار است.

* کتابخوان همراه نور www.hamrahnoor.ir

همراه نور، واسطی برای ارائه و مطالعه کتب الکترونیکی، به ویژه در حوزه علوم اسلامی، انسانی و آموزشی است. این نرم‌افزار با بهره گیری از گنجینه غنی منابع مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (حدود بیش از 6 هزار عنوان کتاب) در جهت بهبود فضای مطالعه و پژوهش، به روی حامل‌های همراه و نیز در نسخه رومیزی (ویندوزی)، در اختیار علاقه‌مندان به حوزه کتاب و کتابخوانی قرار گرفته است.

* ویکی نور www.wikinoor.ir

پایگاه ویکی‌نور، دانشنامه‌ای تخصصی در موضوع کتابشناسی و زندگینامه پدیدآورندگان کتابهاست که مقالات آن، توسط بخش تألیف و تدوین مرکز نور، طی سالهای متمادی نگاشته شده است. این مقالات در بخش کتابشناسی نرم‌افزارها نیز آمده است. هدف از این پایگاه، آشنایی و توسعه اطلاعات دانش‌پژوهان در زمینه دانش کتابشناسی و زندگینامه پدیدآوران آنهاست. ویکی نور با برقراری ارتباط دوسویه با کاربران، دنبال ویرایش، تصحیح، تکمیل و تولید بیشتر محتوای علمی برای پژوهشگران است.

امکان ویرایش و تکمیل مقالات، ایجاد مقالات جدید در محدوده کتابشناسی و زندگینامه، مشاهده وابسته های مقالات، ارتباط بین مقاله و متن کتاب، و نیز امکان جست و جوی موضوعی مقالات، از ویژگی های ویکی نور است.

* اندیشوران www.andishvaran.ir

پایگاه اندیشوران، وبگاهی است خودروزآمد که به معرّفی محقّقان و علماء حوزوی، آثار و فعّالیّت های ایشان و به عنوان نخستین بانک اطلاعات محقّقان حوزوی در شبکه جهانی اینترنت مشغول به فعّالیّت می باشد.

ثبت و مدیریت اطّلاعات شخصی توسط محقّقان حوزوی در فضای اینترنت، ارائه زندگینامه، آثار علمی، فعّالیّت ها و همکاری های علمی ـ پژوهشی اعضاء؛ دسته بندی محقّقان بر اساس فهرست: الفبایی، تخصّص، مراکز و ترکیبی از چند فهرست؛ قابلیت درج پیوند، چکیده نویسی و دریافتِ(Download) آثار ثبت شده؛ ثبت و مدیریت یادداشت های شخصی؛ ارسال پیام نوشتاری بین اعضاء، بخشی از قابلیت‌های وبگاه اندیشوران است.

* پژوهیار www.pajoohyar.ir

پژوهیار، نرم‌افزاری تحت وب است که کار مجموعه سازی، سازمان‌دهی، استناددهی و تنظیم کتابنامه به صورت ماشینی را برعهده دارد. بانک اطّلاعاتی پژوهیار، از شیوه‌نامه‌های نگارش مقاله در دانشگاه‌ها و مراکز علمی معتبر کشور، برخوردار است. از جمله قابلیت‌های این وبگاه می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• - تنظیم ارجاعات متن بر اساس شیوه‌های استاندارد استنادی چندزبانه داخلی و بین ‌المللی؛
• - نصب همزمان نرم‌افزار به همراه افزونه word و حساب کاربری و حساب کاربری «ابر پژوهیار»؛
• - امکان استناد به انواع آیتم‌های اطّلاعاتی، مانند: قرآن، مقاله، کتاب، پایان‌نامه و پایگاه اینترنتی؛
• - جست‌وجوی آسان و سریع در میان انبوه اطّلاعات پژوهشی کاربر؛
• - ذخیره برخط داده و فراداده به صورت انفرادی و جمعی از پایگاه‌های علمی داخلی و خارجی با مرورگرهای: کروم، فایرفاکس و اپرا، با یک کلیک.