به منظور آشنايي با اين برنامه ارزشمند، گفتگوي كوتاهي را متكفل پروژه نرمافزار كتابخانه كلام اسلامي انجام داديم كه از نظر شما خوانندگان عزيز ميگذرد.
◊ لطفاً در خصوص دلیل تولید نرمافزار کتابخانه کلام اسلامی توضیح دهید.
♦ از آنجا که مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی رسالت تولید نرمافزارهای علوم اسلامی و حوزوی را به عهده دارد، بر آن شدیم تا انبوهی از آثار و ذخایر عظیم فرهنگی مربوط به حوزه کلام و عقاید اسلامی را به صورت الکترونیکی در خدمت متکلمان و دیگر اقشار دانشپژوه جامعه قرار دهیم. به همین دلیل، اقدام به تولید نرمافزار کتابخانه کلام اسلامی نمودیم.
◊ این پروژه چه مدت طول کشید؟
♦ فرایند کارهای پژوهشی، برنامهنویسی و اشکالزدایی روی این نرمافزار، 6 سال به طول انجامید.
◊ آیا در طول اجرای این پروژه، با مشکلات خاصی هم روبهرو بودید؟
♦ حدود 200 فایل کتاب در برنامه وجود دارد که تبدیل و فرمت گذاری آنها، مشکلات متعددی را به همراه داشت. همچنین کتب انگلیسی که تبدیل آنها به فایلهای مورد نظر مرکز، زحمات بسیاری را به گروه پژوهشی تحمیل کرد.
◊ به نظر شما این نرمافزار چه امتیاز و ویژگیهایی دارد؟
♦ كتب اين برنامه را مىتوان به منابع اصلى و فرعى علم كلام تقسيم كرد تا جوابگوى مخاطبان در سطحهاى مختلف باشد. زمان تأليف اين متون نیز از قرن دوم تا زمان حاضر را در بر مىگيرد. البته تعدادى از كتب تخصصى در اين نسخه ارائه نشده است كه انشاءالله در نسخه بعدى به برنامه افزوده خواهد شد.
زبان متون این کتابخانه، شامل: عربى، فارسى و انگليسی است. متون عربى، غالب كتب برنامه را تشكيل داده و تعداد قابل توجهى از كتب فارسى نیز كه يا ترجمه كتب عربى است و يا به شكل مستقلى هستند، در برنامه قرار داده شدهاند. افزون بر این، دهها كتاب انگليسى كه به بحثهاى عقاید پرداخته، تكميل كننده برنامهاند.
از جهت موضوع هم این كتابخانه، كتب كلامى عام را كه به تمام مباحث كلامى پرداختهاند و كتب كلامى خاص را كه در بخشى از موضوعات اين علم قلم زدهاند، در بر دارد. بدين جهت، در فهرست موضوعات، عناوين عام نظير: كلام شيعه اماميه، كلام اشاعره و یا کلام معتزله، و نیز عناوين خاص نظير: الهيات، نبوت، معاد و امامت هم ديده مىشود.
علاوه بر اين، عنوان «اعتقادى روايى» مجموعه كتبى را شامل مىشود كه در بر دارنده منابع نقلى مباحث كلامى يا شرح و تفسير آنها هستند و گستره آن شامل تمامى مباحث اعتقادات مىشود. از این رو، محقق بهراحتى با توجه به مبحث مورد تحقيق خود مىتواند به منابع مباحث كلامى و اعتقادى مراجعه كرده و از كلمات گهربار معصومين(ع) كه معدن علوم حقيقى مىباشند، استفاده نمايد.
پاسخ به شبهات، بخش ديگرى از كتب كتابخانه را تشكيل مىدهد كه شامل: ردّيهها بر وهابيت، ردّ تحريف قرآن و ردّ شبهات بر مذهب استوار شيعه اماميه است.
بخش «آيات در كتب» نیز از قابليتهاى مهم برنامه است كه كاربران را با مباحث تفسيرى كلامى آشنا مىنمايد. بخش «فرهنگنامه» هم شامل فرهنگنامههاى مهم كلامى و عمومى است كه كاربر را در توضيحات اصطلاحات کمک مىكند.
به طور کلی، تعداد كتب استفاده شده در برنامه، افزون بر 660 عنوان در بيش از 1000 جلد است.
◊ آیا این پروژه نیاز به ارتقا دارد؟
♦ بله، این نسخه، نسخه اول کتابخانه کلام اسلامی است. تعدادی از کتب کلامی، در این نسخه یافت نمیشود که انشاءالله در نسخه دوم کتابخانه کلام اسلامی به نرمافزار افزوده شده و محتوای برنامه تکمیل خواهد شد.
◊ از حضور شما در این گفتگو بسیار متشکریم.