اشاره

پایگاه اطّلاع‌رسانی حوزه‌نت، وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است که در زمینه اطّلاع‌رسانی دینی و فرهنگی برای مخاطبان عمومی در اینترنت فعّالیت می‌کند. از آغاز رواج پدیده اینترنت در ایران، این پایگاه، از اوّلین درگاه‌های اطّلاع‌رسانی دینی و مذهبی است که تاکنون حجم انبوهی از محتواهای اسلامی، فرهنگی و ملّی را در خود جای داده است. با وجود توسعه درگاه‌های اینترنتی همسو و تغییرات چشمگیر وب، این پایگاه همچنان در شمار نخستین وبگاه‌های اطّلاع‌رسانی دینی به زبان فارسی به شمار می‌آید.

 چکیده

«ویژه‌نامه» در مطبوعات کاغذی، به شماره‌ای از یک نشریه ادواری اطلاق می‌شود که به موضوع خاصّی اختصاص دارد و به صورت گاهنامه در کنار نشریه ارائه می‌گردد. با پیدایش اینترنت و ایجاد صفحات وب، این اصطلاح در تارنماهای اینترنتی به کار گرفته شد. در پایگاه‌های اینترنتی، معمولاً ویژه‌نامه به مجموعه‌ای از مطالب مدوّن در باره یک موضوع اطلاق می‌شود که به صورت منسجم و یکپارچه در یک صفحه ارائه می‌گردد.

پایگاه حوزه از ابتداء تأسیس تاکنون، از ظرفیت ویژه‌نامه برای انتقال مفاهیم فرهنگ دینی به مخاطبان، نهایت استفاده را برده است و تا به امروز برای همه مناسبت‌های دینی، فرهنگی و ملّی و برای بیشتر مفاخر و اندیشمندان برجسته، ویژه‌نامه‌ای مستقلّ تولید شده است. در این نوشتار، ضمن معرّفی و بیان اهمّیّت ویژه‌نامه‌های پایگاه حوزه، روش تدوین آنها، شیوه انتخاب مطالب و نیز چگونگی روزآمدسازی آنها بیان شده است.

اشاره

گروه فرهنگ دینی و تبلیغ، در معاونت پژوهش مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی فعّالیّت می‌کند. عمده فعّالیّت‌ها و محصولات این مرکز، برای متخصّصان و پژوهشگران علوم اسلامی و انسانی شکل می‌گیرد. در گروه فرهنگ و تبلیغ، فعّالیّت‌ها معطوف به مخاطبان عمومی است و در نتیجه، سطح محتواها و فعّالیّت‌ها نیز متناسب با همین مخاطب، مورد نظر و توجّه قرار می‌گیرد. در ادامه، گفت‌گویی با حجّت‌الاسلام والمسلمین احمد اکبری، مدیر گروه فرهنگ و تبلیغ مرکز نور را از نظر می‌گذرانیم.

اشاره

به دنبال انتشار نامه های رهبر فرزانه انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای(مدّ ظله العالی) به جوانان اروپا و آمریکای شمالی، پایگاه های اطلاع رسانی، خبرگزاری ها، وبلاگ ها، شبکه های مجازی و جنبش های دانشجویی در داخل و خارج کشور، به انتشار و توزیع آن اقدام نمودند و برای آنکه مخاطبان بیشتری نیز از محتوای این پیام بین المللی اطلاع یابند، به ده ها زبان زنده دنیا نیز ترجمه و منتشر گردید؛ زیرا مخاطب اصلی آن، جوانان غربی در اروپا و آمریکای شمالی است.

در این میان، دست اندرکاران پایگاه های اطلاع رسانی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) نیز نسبت به این موضوع مهم و تاریخی، واکنش نشان دادند و با انتشار اخبار و مطالب متنوع، به معرفی، بررسی و تحلیل این نامه ها پرداختند.

در این نوشتار، به واکاوی محتوای انعکاس یافته در سه پایگاه: حوزه نت، اندیشوران و مجلات تخصصی نور می پردازیم و نکاتی چند را در این باره یادآور می شویم. امیدواریم که گزارش حاضر، علاقه مندان و پژوهشگران را به کار آید و برای صاحب نظران نیز مفید باشد.

چکیده

نویسنده اثر، از دیدگاه های گوناگون بر اثر تأثیر دارد و گاه دقیق نبودن یا مبهم بودن نویسنده یک اثر، سبب مهجور شدن آن در میان متخصصان علم می شود. از همین روی، در ادوار گوناگون، فهرست کردن آثار نویسندگان و ثبت و ضبط آنها، مورد اهتمام بزرگان علم بوده است. در این نوشته، با توجه به اهمیت نویسنده اثر در شناخت درست محتوای آن، به بررسی برخی فعالیت های صورت گرفته در پایگاه های مرکز نور برای نظام بخشی به نویسندگان اثر در بازیابی محتوا و نیز ناهمسانی ها و کاستی های موجود در ثبت نام نویسندگان در این پایگاه ها می پردازیم و راه هایی برای حل این معضل پیشنهاد می دهیم.

از نخستین لحظاتی که مسلمانان دنیا، راهی برای حضور در شاهراه بزرگ اطلاعاتی یافتند، ارائه نسخه های الکترونیکی از قرآن بسرعت از یک آرزو به واقعیتی گسترده تبدیل شد. سایت های اسلامی با همه تنوع ها و تفاوت هایی که در اهداف و محتوای خود دارند، همگی در یک چیز مشترکند و آن «بخش قرآن» است.

پایگاه اینترنتی حوزه نت که وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است، از نخستین سایت های اسلامی فارسی زبان می باشد که در این طریق گام برداشته است. بخش قرآنِ این پایگاه، از محتوایی غنی و متنوع برخوردار است که نشان از جامعنگری طراحان آن دارد. با نگاهی اجمالی به عناوین و سرفصل های گزینش شده آشکار می شود که بخش قرآنِ سایت از پشتیبانی پژوهشی مناسبی برخوردار بوده و برای سامان بخشی اطلاعات آن، مطالعات گسترده ای صورت پذیرفته است.

حدیث به عنوان یکی از منابع اصلی استنباط گزاره های دینی، همیشه مورد توجّه مسلمانان بوده است. اهتمام اندیشمندان اسلامی به حدیث به تدریج، علمی به نام «علم الحدیث» را با شاخه های مختلف آن همچون: رجال الحدیث، درایة الحدیث و فقه الحدیث به وجود آورد. پایگاه اینترنتی حوزه نت (hawzah.net) با درک اهمیت ویژه این علم، بخش حدیث خود را به ارائه مقالاتی در زمینه علم الحدیث اختصاص داده است و از این جهت، جزء معدود پایگاه های شیعی است که به این امر توجه خاصی را مبذول داشته است.

جایگاه ویژه حدیث و ضرورت تکمیل و روز آمدی پایگاه حوزه نت ما را بر آن داشت تا با کنکاش در محتوا و ساختار این پایگاه کاستی ها و بایسته های آن را به مسئولان یادآور شویم. از این رو، به حضور حجة الاسلام امین زارع مدیر سایت حوزه نت رسیدیم و طی گفتگویی صمیمانه به بررسی جنبه های مختلف بخش حدیث این پایگاه پرداختیم.

خانه پژوهش قم در اقدامی ارزشمند، سلسله نشست های نقد و بررسی آثار پژوهشی در حوزه دین را بررسی می کند. یکی از این جلسات به نقد و بررسی پایگاه «حوزه نت» اختصاص داشت . در این نشست، حجة الاسلام دکتر شهریاری مدیر عامل مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، حجة الاسلام محمدحسین بهرامی سرپرست معاونت شبکه اطلاع رسانی نور و مهندس فرجیان معاون فنی شبکه به عنوان پاسخگویان، و آقایان: حجة الاسلام سید مجید نظامی و سید علی شبیری به عنوان ناقدان محتوایی و ساختاری، مهندس سید محمدرضا فخری به عنوان ناقد فنّی، دکتر محسن جوادی به عنوان ناقد علمی و محمد سمیعی به عنوان دبیر جلسه حضور داشتند.

آنچه پیش رو دارید خلاصه ای از مشروح مذاکرات این جلسه است.

اشاره

پایگاه پایگاه اینترنتی حوزه ­نت، در جهت اطلاع­ رسانی به پژوهشگران و علاقه­‌مندان مباحث مربوط به انقلاب و نیز تقویت هرچه بهتر دانشنامه انقلاب اسلامی، اقدام به عرضه دانشنامه دفاع مقدس نموده است. به منظور آشنایی بهتر با این دانشنامه اینترنتی، به حضور مدیر محترم پایگاه حوزه جناب حجه الاسلام والمسلمین دکتر ترخان رسیدیم و در گفتگویی صمیمی اهداف، ساختار و بخش­های مهم این دانشنامه را جویا شدیم. آنچه پیش­روی شما است، حاصل این مصاحبه است که امید می رود مورد استفاده خوانندگان عزیز قرار گیرد.